نی نی تایم:تمام سلول های بدن ما به طور منظم و بر اساس قاعده خاصی در حال رشد هستند. گاهی اوقات برخی از سلول ها از مسیر رشد طبیعی خود خارج می‌شوند و به طور غیرمنظم و سریع تر از حالت طبیعی رشد می‌کنند. این امر سبب به هم خوردن نظم طبیعی بدن می شود. به این به هم ریختگی سرطان می‌گویند. انواع مختلف سرطان، علایم، راه های درمان و عوارض مختلفی دارند که به نوع سلول و عضو درگیر در بدن بستگی دارد. متاسفانه سرطان فقط بزرگسالان را درگیر نمی‌کند بلکه کودکان هم به این بیماری مبتلا می‌شوند. سالانه ۳ تا ۴ کودک از هر صد هزار کودک در جهان به انواع سرطان‌ها مبتلا می‌شوند که در این میان سرطان‌های لوسمی، لنفوم و مغز شایع‌ترین آنها هستند. تب مکرر، عفونت‌های پی‌درپی و کم‌خونی از علایمی هستند که پزشک را به فکر بررسی از نظر بروز سرطان می‌اندازد. خوشبختانه در حال حاضر برای اغلب سرطان‌های کودکان به خصوص لوسمی، درمان وجود دارد و ۷۰ درصد از کودکان مبتلا درمان می‌شوند.
چگونه می‌توان سرطان را در یک کودک تشخیص داد؟
طبق نظر پروفسور InciAyan، یکی از متخصصین حاضر در بیمارستان آجی‌بادم با بیش از ۳۰ سال تجربه در زمینه آنکولوژی اطفال،والدین باید در صورت مشاهده موارد زیر به مدت چند هفته هوشیار باشند:
- اگر کودک اغلب دچار عفونت یا تب است.
- رنگ پریده است.
- کودک کم خون به نظر می‌رسد یا نشانه‌های خونریزی در نقاط خاصی از سطح پوست مشاهده می‌شود.
- خونریزی از بینی یا التهاب لثه وجود دارد.
- کودک دچار سردرد می‌شود.
- استفراغ‌هایی که ممکن است به دلیل افزایش فشار داخل جمجمهباشند.
- کودک در دوره رشد احساس پا درد می‌کند.
بیمارستان Maslak آجی بادم، یک بخش ویژه برای آنکولوژی کودکان دارد.برای هر بیمار سرطانی، یک تیم تومور (گروهی متشکل از تمام متخصصین درمانگر بیمار) تشکیل می‌شود که هر هفته در مورد روند درمان بیمار یک جلسه تشکیل می‌دهند. این همکاری هدفمند و بهره‌مندی از تکنولوژی‌های فوق مدرن توانسته‌است سلامتی صدها کودک سرطانی را طی ۳ سال گذشته به آنها بازگرداند.
ALL لوکمی لنفو بلاستیک حاد
شایع‌ترین سرطان طب اطفال است و در مواقعی که بیماران در ریسک استاندارد باشند، پاسخ به درمان بالاتر از ۸۷ درصد است. در این بیماری گلبول‌های سفید و سلول‌های خونی رشد غیرطبیعی دارند و به صورت نارس از مغز استخوان رها شده و کیفیت طبیعی سلول‌های خونی طبیعی مغز استخوان را ندارند. در این سرطان سلول‌های دفاعی (لنفوسیت‌ها) رشد و تمایز غیرطبیعی پیدا می‌کنند.
علائم:
تب، کم خونی، خونریزی از لثه و بینی، خون‌ریزی‌های زیر جلدی، درد و گاهی تورم مفاصل، بزرگی کبد، طحال و غدد لنفاوی از علائم شایع این بیماری است. اکثر بیماران با علائم اولیه مشابه سرماخوردگی و عفونت‌های معمول مراجعه می‌کنند و گاهی بیمار تنها علائم بی‌حالی و خستگی زودرس دارد. بنابراین اگر علائم با درمان‌های اولیه بهبود نیافت، لازم است بررسی‌های تکمیلی با نظر متخصص انجام شود.
درمان:
روش‌های درمانی این بیماران شامل شیمی درمانی و در موارد خاص رادیوتراپی است.
تومور مغزی
تومورهای مغزی دومین تومور شایع طب اطفال است و در صورتی که در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود، امکان کنترل و درمان موثر با درصد بالا وجود دارد. شایع‌ترین آنها مدولوبلاستوم، اپاندیموم، گلیوم و آستروسیتوم است.
علائم:
سردرد (به ویژه سردرد صبحگاهی)، استفراغ، اختلال در تعادل و راه رفتن، اختلالات رفتاری، تشنج (به ویژه تشنج مقاوم به درمان) از علائم شایع این بیماری است. این علائم به عوامل متعددی از جمله محل تومور و سرعت رشد تومور بستگی دارد.
درمان:
روش‌های درمانی این بیماران جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی است. جراحی جهت نمونه برداری وتشخیص نوع تومور و همچنین برای کاهش حجم تومور انجام می‌شود.
رتینوبلاستوم
رتینوبلاستوم همان تومور چشم است که تا قبل از یک سالگی بیشترین سن ابتلا به این نوع سرطان است. احتمال ابتلا کودکانی که سابقه خانوادگی رتینوبلاستوم در والدین یا فرزندان دیگر خانواده وجود داشته، بیشتر است. با توجه به اینکه تشخیص در مراحل ابتدایی بیماری نتایج درمانی بهتری دارد، پیشنهاد می‌شود در خانواده‌هایی که سابقه این بیماری وجود دارد، از تولد نوزاد تا یک سالگی، معاینه کودک توسط پزشک متخصص چشم که به این بیماری آشنا باشد، انجام پذیرد.
علائم:
شایع‌ترین علائم بیماری لک سفید در مردمک است که باعث می‌شود چشم درخشندگی بیشتری نسبت به حالت عادی داشته باشد. تشخیص این لک سفید به راحتی توسط والدین امکان پذیر است. از علائم دیگر این بیماری می‌توان به انحراف چشم، قرمزی چشم و اختلال بینایی اشاره کرد.
درمان:
روش‌های درمانی این بیماران شیمی درمانی وریدی، تزریق داروی شیمی درمانی موضعی در چشم و گاهی رادیوتراپی موضعی است. در موارد پیشرفته برای نجات جان بیمار در مواردی نیاز به تخلیه چشم وجود دارد و در برخی بیماران از پیوند سلول‌های بنیادی استفاده شده که موثر واقع شده است.
تومور ویلمز
تومور ویلمز شایع‌ترین تومور کلیه است که به طور معمول کودکان در ۵ سال اول تولد به آن مبتلا می‌شوند و امکان کنترل و درمان موثر در این نوع تومور با درصد بالایی وجود دارد.
علائم:
وجود توده در شکم، مشاهده خون در ادرار، افزایش فشار خون و درد شکم از علائم شایع این بیماری است. بنابراین توجه به هرگونه تغییر در وضعیت ادرار یا درد مبهم در شکم و توده باید جدی گرفته شود؛ چراکه تشخیص زود هنگام بیماری تاثیر بیشتری در موفقیت دوره درمانی خواهد داشت.
درمان:
روش‌های درمانی این بیماران جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی است. اولین مرحله درمان این نوع بیماری، جراحی است که در تشخیص بیماری (بررسی آسیب شناسی) می‌تواند یاری رسان باشد.
نروبلاستوم
یکی از شایع‌ترین انواع سرطان کودکان در یک سال اول تولد است. منشاء این سرطان سلول‌های عصبی بوده و از تومورهای شایع توپور است.
علائم:
توده شکمی (که باعث بزرگی شکم می‌شود)، توده در قفسه سینه (که باعث تنگی نفس و سرفه مزمن می‌شود)، توده مغزی، توده در لگن و توده در ستون فقرات (که باعث اختلال حرکتی می‌شود) از علائم شایع این بیماری است. سایر علائم این نوع سرطان، به محل اولیه شروع بیماری بستگی دارد.
درمان:
روش‌های درمانی این بیماران شامل شیمی درمانی و در موارد خاص رادیوتراپی است.
رابدومیوسارکوم
سومین سرطان تومورهای توپور در کودکان است و منشاء این بیماری از سلول‌های بافت نرم (مانند سلول عضلات) می‌باشد.
علائم:
علائم اولیه این نوع سرطان، متفاوت بوده و به محل اولیه شروع بیماری بستگی دارد و معمولا با نشانه‌های توده در محل شروع بیماری و یا فشارهای ناشی از آن بر اعضای اطراف نمایان می‌شود.
توده شکم و اختلال در ادرار نشانه درگیری مثانه، جلو آمدن چشم و انحراف نشانه درگیری ناحیه چشم، نمونه‌هایی از علائم شایع در این نوع بیماری است.
درمان:
روش‌های درمانی این بیماران شامل شیمی درمانی و در موارد خاص رادیوتراپی است. با توجه به اینکه در صورت تشخیص بیماری در مراحل ابتدایی امید به بهبودی بالایی وجودی دارد، توصیه می‌شود پس از مشاهده علائم اولیه در کوتاه‌ترین زمان ممکن مراجعه به پزشک متخصص و پیگیری انجام شود.
به امید روزی که با پیشرفت دانش پزشکی و کنترل عوامل خطر ساز، جهان برای همیشه با بیماری سرطان خداحافظی کند.
