علل ناباروری در زنان

نی‌نی تایم: مسئله باروری و بچه‌دار شدن یکی از دغدغه‌های اصلی زوج های جوان در هر کجای جهان است. درصدی از زوجین به دلایل مختلف در باروری دچار مشکل می‌شوند. در گذشته این مسئله به حدی اهمیت داشت که گاهی اوقات در صورت عدم باروری برخی از زوجین تصمیم به جدایی می‌گرفتند. خوشبختانه در دنیا امروز با پیشرفت علم و تکنولوژی، مسئله ناباروری تا درصد زیادی قابل درمان شده است با ما همراه باشید.

اختلال در تخمک‌گذاری :

شایع‌ترین اختلال در زنان، اختلال در تخمک‌گذاری است. به طور کلی اغلب  اختلالات تخمک‌گذاری مربوط به تنبلی تخمدان است. این بیماری با علائمی مثل رویش بیش از اندازه موهای زائد روی بدن و صورت، افزایش وزن، اختلال در قاعدگی و درنهایت نازایی همراه است.

آندومتریوز

آندومتریوز عارضه‌ای است که در آن بافت آندومتر که به طور طبیعی در دیوارۀ رحم وجود دارد، در خارج از رحم رشد می‌کند. زنانی که دچار عارضۀ آندومتریوز هستند، ممکن است علائمی همچون عادت‌های ماهانۀ دردناک، درد هنگام برقراری رابطۀ جنسی، خونریزی شدید یا لکه‌بینی غیرطبیعی و درد در ناحیۀ تناسلی را تجربه کنند. اگرچه در برخی از زنان هیچ علامتی بروز نمی‌کند. آندومتریوز می‌تواند باعث بسته شدن لوله‌های فالوپ و ناباروری شود.

ممکن است پزشک برای خارج کردن بافت‌های آندومتر خارج رحم نیاز به انجام جراحی لاپاراسکوپی داشته باشد. زنانی که به خاطر ابتلا به مراحل اولیه آندومتریوز قادر به باردار شدن نیستند، بعد از عمل لاپاراسکوپی و خارج کردن بافت آندومتر به طور طبیعی می‌توانند باردار شوند. در برخی موارد پزشک ممکن است برای افزایش شانس بارداری پس از عمل خارج کردن بافت آندومتر، درمان دارویی را برای تحریک تخمک‌گذاری یا لقاح خارج از رحم یا ivf را توصیه کند.

سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

در سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (pcos)، فولیکول‌های کوچکی که در تخمدان‌ها وجود دارد تبدیل به فولیکول‌های بالغی نمی‌شود که قادر به رهاسازی تخمک باشد. از نشانه‌های واضح این سندرم، اختلال هورمون‌های تولید‌مثل و الگوهای تخمک‌گذاری غیرقابل پیش‌بینی است. عادت‌های ماهانۀ نامنظم، افزایش موهای زاید، جوش و چاقی از علائم سندرم تخمدان پلی‌کیستیک است. رژیم غذایی مناسب و ورزش می‌تواند در بهبود این مشکل در زنانی که اضافه وزن یا چاقی دارند، مؤثر باشد.

چرخۀ تخمک‌گذاری در بسیاری از زنان دارای اضافه ‌وزن با کاهش ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن به حالت طبیعی برمی‌گردد. درصورتی‌که فرد به دیابت مبتلا باشد، مصرف قرص متفورمین که برای دیابت تجویز می‌شود، می‌تواند در بهبود مشکل تخمک‌گذاری مؤثر باشد. همچنین ممکن است پزشک به کسانی که این مشکل را دارند داروی کلومیفن‌سیترات و تزریق داروهای ناباروری را توصیه کند. در برخی موارد، پزشک ممکن است برای درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، عمل لاپاراسکوپی را برای سوزاندن کیست‌های تخمدان یا بخشی از بافت تخمدان انجام دهد.

به این عمل کوتر کردن تخمدان می‌گویند که می‌تواند باعث ایجاد تعادل هورمونی شود و در نتیجه زن مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک بتواند به طور طبیعی باردار شود. تحقیقات نشان داده است نیمی از زنانی که تحت عمل کوتر کردن تخمدان قرار گرفته‌، توانسته‌اند بعد از یک ‌سال به طور طبیعی باردار شوند. ممکن است در مواردی که زن بیشتر از ۳۵ سال سن داشته باشد، پزشک برای سرعت بخشیدن به بارداری، بعد از شروع به درمان سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، روش ivf را به جای اقدام طبیعی به زن و مرد توصیه کند.

اختلال در لوله رحمی
گاهی اوقات خانم رحم و تخمدان دارد، اما به دلایلی لوله‌هایش مشکل پیدا کرده‌اند. خوشبختانه درمان‌های طبی و جراحی برای این مشکلات وجود دارد. اما اگر روش جراحی برای درمان پاسخگو نباشد، باید از روش‌های کمک باروری مثل آی وی اف ( IVF ) کمک بگیریم. همچنین برای تشخیص زایعات لوله‌های رحمی از عکس برداری رنگی از رحم و لوله‌ها یا لاپاراسکوپی یا هردو استفاده می‌شود.

کیفیت پایین تخمک

کیفیت و تعداد تخمک‌هایی که توسط تخمدان تولید می‌شود به طور طبیعی یا توسط درمان‌های ناباروری پس از ۳۵ سالگی به طور چشمگیری افت می‌کند. در صورت کیفیت پایین تخمک، اگرچه امکان باروری تخمک وجود دارد، اما ممکن است تخمک بارور نتواند به درستی در رحم لانه‌گزینی یا به اندازۀ کافی رشد کند. با افزایش سن، معمولاً کیفیت تخمک‌ها پایین می‌آید. برای رفع این مشکل ممکن است پزشک درمان دارویی را پیشنهاد کند.

روش ivf در کنار درمان دارویی تحریک تخمک‌گذاری می‌تواند شانس بارداری را در این افراد افزایش دهد. در مورد زنانی که دچار نارسایی زودرس تخمدان شده‌اند یا تخمک آنها کیفیت کافی برای رشد را ندارد، پزشک ممکن است استفاده از تخمک اهدایی را پیشنهاد کند. در این روش تخمک از فرد اهداکننده دریافت می‌شود و از طریق روش ivf با اسپرم همسر، بارور خواهد شد و سپس تخمک بارور به رحم مادر منتقل می‌شود.

اختلالات مربوط به فضای شکم و لگن
برای درمان این مسئله در مرحله اول باید توسط معاینه دقیق مشکل ریشه یابی و بعد از آن درمان انجام شود. امایکی از مشکلاتی که بعضی از زنان به آن دچار هستند، بیماری آندومتریوز است. برای تشخیص این مشکل باید از روش لاپاراسکوپی کمک گرفت.

” البته عوامل‌های دیگری مثل مشکلات مادرزادی، رژیم غذایی، سبک زندگی، مصرف دخانیات و …. ممکن است روی باروری افراد تاثیر بگذارد.اما موارد نام برده شده، جز مهم ترین مشکلات ناباروری در زنان است.

درمان ناباروری برای زنان: 

اگرچه ممکن است یک زن تنها به یک یا دو روش درمانی برای احیای باروری نیاز داشته باشد، اما قبل از اینکه قادر به درک آن باشند، ممکن است چندین نوع درمان مختلف مورد نیاز باشد.

 تحریک تخمک گذاری با داروهای باروری

 داروهای باروری یک درمان اصلی برای زنانی هستند که ناشی از اختلالات تخمک گذاری میباشند.این داروها قانون تخمک گذاری را تعدیل می کنند.با پزشک خود درباره گزینه های دارویی باروری، از جمله مزایا و خطرات هر نوع آن صحبت کنید.

لقاح مصنوعی (IUI) یا همان تلقیح درون رحمی

در طول IUI، اسپرم سالم به طور مستقیم در رحم قرار می گیرد، در حالی که تخمدان زن یک یا چند تخمک را آزاد می کند تا بارور شود. بسته به دلایل ناباروری، زمان بندی اش می تواند با چرخه طبیعی شما یا با داروهای باروری هماهنگ شود.

تلقیح درون رحمی در دو مورد انجام می شود

مورد اول :هنگامی که مرد دارای مشکلاتی مانند :کمی حجم مایع اسپرم، کم بودن تعداد اسپرم، کمی تحرک اسپرم یا کاهش میل جنسی است.

مورد دوم :هنگامی که زن دارای مشکلات ترشح گردن رحم و اختلال ایمنی منجر به ناباروری است و یا نمی تواند مقاربت طبیعی به دلیل درد و شرایط خاصی مانند واژینسیموس داشته باشد.

این روش ساده و بدون درد است و بدون نیاز به بیهوشی انجام می گیرد . در آمیزش طبیعی فقط ۱۰ درصد از اسپرم ها از واژن به گردن رحم می رسند اما در روش IUIاز مرد مایع اسپرم می گیرند و بدین طریق اسپرم های بیشتر و با کیفیت تری به داخل رحم وارد می شوند و اینگونه شانس باروری افزایش می یابد.