میگرن، سردردی تپش دار است که معمولا نیمی از مغز را در بر می گیرد. چنین سردردی به اندازه ای شدید و طولانی است – چهار ساعت – که می تواند زندگی روزانه فرد را مختل کنند.از هر ۱۰ شهروند آمریکایی یک نفر به این نوع سردرد مبتلا است، اما تعداد زیادی از افراد اعلام کرده اند که سردردهای تنشی و سینوسی را با سردرد میگرنی اشتباه گرفته اند.مواد غذایی، اضطراب و تغییرات هورمونی می تواندد سبب تشدید میگرن شوند.
علایم و نشانه های میگرن
یکی از علایم و نشانه های واضح بروز سردرد میگرنی داشتن درد در چشم ها، پیشانی و شقیقه ها است. سردرد میگرنی سبب می شود فرد مبتلا نسبت به نور، صدا یا حرکت و … حساس شود. برخی از افراد با آغاز سردرد، در بینایی شان اختلال ایجاد می شود و حالت تهوع می گیرند و استفراغ می کنند. درد می تواند فعالیت های روزانه افراد را با مشکل جدی مواجه کند.
میگرن همراه با تشعشع نور
در حدود ۲۰ درصد از افرادی که از سردردهای میگرنی رنج می برند ۲۰ دقیقه تا یک ساعت پیش از آغاز درد تشعشع نور را مشاهده می کنند. آنها نوری شبیه فلاش دوربین، نقاط و راه های نوری و … را مشاهده می کنند که به آنها ” میگرن کلاسیک ” می گویند.
علایم و نشانه های خطرناک میگرن
برخی از افراد، پیش از آغاز سردردهای میگرنی خلق و خوی شان تغییر می کند. تعدادی از اشخاص هیجان زده، افسرده یا زود رنج می شوند. برخی نیز ممکن است به بوها و مزه ها حساس شوند. اما اکثر افرادی که با سردردهای میگرنی دست و پنجه نرم می کنند خمیازه می کشند و احساس خستگی و کوفتگی می کنند. از هر چهار فردی که از میگرن رنج می برد یک نفر ۲۴ ساعت پیش از آغاز سردرد نارسایی فاز را تجربه می کند.
عامل بروز میگرن چیست؟
منشاء اصلی ایجاد سردرد میگرنی مشخص نشده است، اما متخصصان باور دارند مواد شیمیایی، رگ های خونی و اعصاب درون مغز عامل چنین سردردی هستند.
انعکاس نور
سردرد میگرنی برخی از افراد به علل گوناگون از جمله انعکاس نور تشدید می شوند. انعکاس نور می تواند به وسیله برف یا آبی که بر روی زمین جمع شده است یا تلویزیون و پرده سینما ایجاد شوند. به چشم زدن عینک های آفتابی در طول روز یا شب هنگام برای جلوگیری کردن از انعکاس نور ضروری است.
دلشوره و اضطراب
اضطراب یکی از عوامل اصلی بروز سردرد میگرنی است. در حالی که دوری از اضطراب به طور کلی امکان پذیر نیست، بهترین راه برای حفظ آرامش اجرای تکنیک های تمدد اعصاب است. در فضای باز به آرامی تنفس کنید و با فکر کردن به افکار و موسیقی های آرام بخش میزان اضطراب و دلشوره را کاهش دهید.
کمبود مواد غذایی و خواب
افرادی که از سردردهای میگرنی رنج می برند باید از رژیم غذایی و الگوی خواب مناسب پیروی کنند. کاهش یا افزایش شدید قند خون، گرسنه ماندن و پر خوری کردن از عوامل اصلی بروز سردرد میگرنی هستند. نوشیدن دست کم هشت لیوان آب در روز و داشتن هفت ساعت خواب راحت شبانه کمک زیادی به کاهش سردردهای میگرنی می کند.
تغییرات هورمونی
سردردهای میگرنی بسیاری از زنان چند روز پیش یا در طول سیکل قاعدگی که میزان هورمون استروزن بدن شان کاهش می یابد آغاز می شود. برخی از زنان ممکن است برای کاهش احتمال بروز سردرد داروهای ضد التهاب یا کنترل هورمون مصرف کنند.
مواد غذایی سردرد آور
افرادی که از سردردهای میگرنی رنج می برند معتقدند برخی از مواد غذایی سردردشان را تشدید می کند. برخی از مواد غذایی مانند پنیر، شکلات، سویا سس و گوشت های فرآوری شده سبب تشدید سردردهای میگرنی می شوند.
تیرامین
تیرامین ماده ای است که از تجزیه اسید آمینه تیروزین در مواد غذایی ایجاد می شود. این ماده به احتمال زیاد سبب گشاد شدن رگ های خونی می شود که یکی از عوامل اصلی بروز سردرد میگرنی است. برخی از متخصصان توصیه می کنند از مصرف برخی مواد غذایی مانند پنیر، سویا سس و سوسیس و کالباس پرهیز کنید.
کمک یا مانع؟
ترکیب داروهای ضد درد و کافئین می تواند به کاهش سردردهای میگرنی کمک کند. اکثر افرادی که از سردرد میگرنی رنج می برند روزانه یک یا دو فنجان چای یا قهوه می نوشند. با این وجود، مصرف بیش از اندازه کافئین نیز می تواند سبب تشدید سردردها شود.
شناسایی محرک های شخصی
محرک هایی را که سبب بروز سردردهای میگرنی می شوند را شناسایی کنید. هر بار که سردردتان شروع می شود، علایم و نشانه هایی که سبب بروز سردرد شده اند را یادداشت کنید. اگر محرک هایی را که سبب بروز سردرد می شوند را شناسایی کنید، می توانید در آینده از شر سردرد خلاص شوید.
چه افرادی به میگرن مبتلا می شوند؟
زنان سه برابر بیشتر از مردان به میگرن مبتلا می شوند. اگر یکی از اقوام نزدیک تان از این نوع سردرد رنج می برد، به احتمال بسیار زیاد شما نیز به آن مبتلا خواهید شد. متخصصان باور دارند ابتلا به میگرن در نتیجه جهش ژنتیکی در مغز نمایان می شود. این نوع سردرد در افرادی بروز می کند که از افسردگی، دلشوره، آسم، عوارض سکته مغزی و نارسایی های عصبی ارثی رنج می برند.
میگرن در کودکان
در حدود ۵ درصد کودکانی که سردرد دارند به میگرن مبتلا هستند. دخترها بیشتر از پسرها به سردرد میگرنی مبتلا می شوند. کودکان ممکن است علایم و نشانه هایی بیشتر از سردرد مثل معده درد، حالت تهوع و استفراغ داشته باشند. اگر کودکی پاهایش بلرزد، فریاد بزند و چهره اش رنگ پریده باشد ممکن است به میگرنی که بیماری سرگیجه خوش خیم نام دارد مبتلا است.
تشخیص میگرن
میگرن را ابتدا با علایم و نشانه ایی که نمایان شده اند تشخیص می دهند، اما پزشک تان ممکن است بخواهد علل دیگر بروز سردرد مثل تومور یا خون ریزی را با استفاده از عکس برداری بررسی کند. با استفاده از اشعه ایکس می توان از دورن مغز عکس برداری کرد. در سال های اخیر پزشکان با استفاده از ام آر ای می توانند تصاویری رنگی و دقیق از دورن مغز به دست آورند.
محاسبه تعداد سردردها
پزشک پیش از آغاز پروسه درمان از شما می خواهد تعداد سردردهای خود را محاسبه کنید و تاثیر سردرد میگرنی ر ابر زندگی تان بسنجید. باید زمان هایی که میگرن در محل کار، مدرسه، خانواده و … را نابود کرده را اعلام کنید.
درمان: داروهای ضد درد
ترکیب و مصرف داروهای ضد درد و التهاب مانند آسپرین، ناپروکسین، ایبو پروفن و استامینفون می تواند به کنترب سردرد کمک کند. با این وجود، استفاده بیش از حد از داروها ممکن است سردرد را تشدید کند و سبب بروز مشکلات گوارشی شود.
درمان: تریپتان ها
تریپتان ها، داروهایی که برای درمان میگرن تجویز می شوند، زمانی تاثیر گذار هستند که در لحظات ابتدایی اغاز سردرد مصرف شوند. تریپتان های متداول عبارتند از: ریلپکس، زومیگ، فرووا و … افراد مبتلا به فشار خون بالا، بیماران قلبی، اشخاصی که سکته مغزی کرده اند و … باید از مصرف تریپتان ها بپرهیزند.
درمان: ارگاتامینز
اگر پس از مصرف تریپتان ها سردردتان آرام نشد، به احتمال زیاد پزشک داروهایی مانند dihydroergotamine یا ergotamines به صورت قرص، آمپول یا اسپری های تنفسی تجویز خواهد کرد. این داروها رگ های خونی را تنگ می کنند و عوارضی مانند دردهای عضلانی، تهوع، سرگیجه و بد طعم شدن دهان دارند. این نوع از داروها به اندازه تریپتان ها تاثیر گذار نیستند و می توانند تاثیر داروهای دیگر را خنثی کنند.
تحت درمان قرار دارید؟
پس از آن که دو سه سردرد شدید را پشت سر گذاشتید از خود می پرسید برای آرام شدن سردرد داروهای لازم را دریافت کرده اید؟ اگر پاسخ تان منفی است، باید از پزشک بخواهید داروها و روش های درمانی دیگر را تجویز کند. مطمئن شوید که داروها را در ساعات اولیه اغاز سردرد مصرف کرده اید.
در میگرن کلاسیکقبل از سردرد فرد علائمی مانند ایجاد خطوط زیگزاگ از یک طرف چشم و گسترش آن به تمام چشم تجربه میکند و پس از حدود ۱۵ دقیقه سر درد آغاز میشود.
*میگرن آبشاری چیست؟
در میگرن شایع سردرد به شکل ناگهانی شروع میشود و از کم به زیاد میرسد. این نوع میگرن مانند آبشار است.
*حدود ۲۰ درصد جمعیت عمومی دچار سردردهای میگرنی میشوند
۱۰ تا ۲۰ درصد جمعیت عمومی دچار سردردهای میگرنی میشوند و این اختلال در زنان بیشتر از مردان است،همچنین سن شیوع میگرن حدود ۳۵ سالگی است هر چند انتظار میرود با افزایش سن از شدت و دفعات سردردهای میگرنی کم شود، اما مواردی نیز وجود دارد که نشان میدهد شروع این سردردها در دوران یائسگی است.
*شیوع سردرد در نوزادان
سردرهای میگرنی در نوزادان و کودکان ۴ ساله نیز شایع است.
سر درد میگرنی ضرباندار و معمولا یک طرفه است، اما همیشه نباید در یک سمت سر اتفاق بیفتد و چنانچه سردردی همیشه یک طرفه باشد باید بررسی شود.
*برخی سردردهای میگرنی با استفراغ بهتر میشوند
سردردهای میگرنی معمولا با تهوع و استفراغ همراه است و مبتلایان نسبت به نور، صدا و برخی بوها حساسیت نشان میدهند. اکثر مبتلایان گزارش میدهند که موقع حملات میگرنی دستمالی به سر خود میبندند و در اتاقی تاریک میخوابند، برخی نیز میگویند که با استفراغ یا ماساژ شقیقهها بهتر میشوند.
*میگرن شکمی چیست؟
یک متخصص مغز و اعصاب در خصوص سردرد های میگرنی افزود: برخی مبتلایان به سردردهای میگرنی از تغییر اشتها و احساس خستگی قبل از بروز حملات میگرنی خبر میدهند. همچنین گاهی سرگیجه و دل درد نیز مشاهده میشود و به طور کلی نوعی میگرن وجود دارد که به شکمی موجود است و در آن فرد شکم درد را تجربه میکند.
این میگرن میتواند بدون سر درد نیز ایجاد شود که در این موارد تشخیص افتراقی مهم است چرا که این نوع میگرن جزو موارد نادر است.
این متخصص مغز و اعصاب اظهار داشت: سر درد میگرنی میتواند چند روز قبل تا چند روز بعد از زمان قاعدگی تشدید میشود.
وی ادامه داد: در برخی مبتلایان سر درد با سرما بدتر میشود و برخی فکر میکنند این سردرد ناشی از سینوزیت است.
*میگرنی که در فوتبالیستها وجود دارد
این نورولوژیست تصریح کرد: یکی از عوامل تشدیدکننده سر درد میگرنی در فوتبالیستها دیده میشود؛ کسانی که با سر ضربه میزنند دچار این نوع سر درد میشوند.
*چه مواد غذایی میگرن را تشدید میکند؟
وی ادامه داد: عطرهای تند و برخی مواد غذایی مانند پیاز خام، شکلات، غذاهای تند و پر ادویه، شیر، ماست و به ویژه پنیر، گوجهفرنگی، پرتقال، توتفرنگی و موز میتواند موجب تشدید سردرهای میگرنی شود.
معمولا محدودیت غذایی برای مبتلایان وجود ندارد اما، توصیه میشود از غذاهایی که موجب ایجاد یا تشدید سردردهای میگرنی میشوند بپرهیزند.
*میگرن هات داگی چیست؟
این نورولوژیست گفت: هاتداگ، غذاهای کنسروی، رنگ غذا و غذای ماده نیز موجب ایجاد سردردهای میگرنی میشوند.
همچنین نوعی سردرد به دلیل استفاده از هاتداگ وجود دارد که به میگرن هاتداگ معروف است.
*مصرف سیگار میگرن را تشدید میکند
وی افزود: بیخوابی و به ویژه گرسنگی و مصرف سیگار سردردهای میگرنی را تشدید میکند.
به گزارش فارس، وی با اشاره به درمان مبتلایان به سردردهای میگرنی خاطر نشان کرد: درمان در ۲ فاز حاد و پیشگیری وجود دارد. چنانچه فرد مبتلا بیش از ۳ بار در ماه سردرد داشته باشد از درمانهای پیشگیرانه استفاده میکنیم.
همچنین اگر فردی بگوید که الگوی سردردش تغییر کرده است باید مغز را بررسی کنیم.