درد شکمی در دوران حاملگی

درد شکمی در دوران حاملگی

نی نی تایم:در هفته های اول بارداری ممکن است دردهایی در ناحیه تنحتانی شکم حس کنید. دلایل این دردها مختلف است. درد بعضی از زنان به صورت گاه گاه است و به صورت پراکنده دچار درد می شوند و مشابه با دردهای پریودی است که نشان دهنده آماده شدن رحم برای حمل جنین درطول نه ماه بارداری است.با این مطلب همراه باشید تا با علل و درمان دردهای شایع شکمی در دوران بارداری آشنا شوید.

درد در ناحیه شکمی

شکم درد همراه با سایر نشانه ها، از جمله تب و لرز، لکه بینی یا خونریزی در دوارن بارداری ممکن است نشانه رخ دادن مشکلی جدی تر باشد. بسیاری از زنان حملات درد گاه گاهی در ناحیه تحتانی شکم در دوران بارداری تجربه می کنند. در حالی که ترس از درد در ناحیه شکم در دوران بارداری معمولا طبیعی است و این درد یک وضعیت بی ضرر است، گاهی اوقات میتواند نشان دهنده یک مشکل جدی تر باشد، بنابراین در صورت داشتن هرگونه نگرانی در خصوص درد شکمی در دوران بارداری، مشورت با پزشک یا ماما حائز اهمیت است.

ارزیابی درد شکم در دوران بارداری شبیه به ارزیابی درد معده در زمان غیر باردار است، اما این ارزیابی چالش های بیشتری دارد. به عنوان مثال، پزشک شما باید تغییرات طبیعی که به طور خاص در بارداری رخ میدهند و می توانند موجب درد شکم شوند، را در نظر بگیرد و در عین حال همیشه سلامت کودک و سن حاملگی شما را به خاطر داشته باشد.

درد شکم در دوران بارداری شکایت شایع زنان باردار است و می تواند به خاطر برخی تغییرات طبیعی بارداری، مانند بزرگ شدن رحم، موقعیت و یا حرکت کودک، انقباضات براکستون-هیکس (مانند انقباضات زایمان)، و پشتیبانی رباط ها برای رحم که رباط های گِرد رحمی نامیده میشوند (درد رباط گرد) باشد. رباط هایی که رحم را در موقعیت مناسب قرار میدهند نیز می توانند به خاطر بزرگ شدن رحم کشیده شوند و باعث درد ناگهانی و شدید در قسمت تحتانی شکم شوند. این درد، درد رباط گرد رحمی نامیده میشود.

درد شکمی که به طور ناگهانی، مداوم و شدید، رخ دهد و با مشکلات دیگر مانند تهوع، استفراغ، خونریزی واژینال، یا انقباض همراه باشد نشان می دهد درد به علت تغییرات طبیعی دوران بارداری نیست، بلکه به دلیل برخی مشکلات دیگر است. تغییرات طبیعی در دوران بارداری که موجب درد شکمیمیشوند

رحم همان طور که به سمت لگن رشد میکند فشاری به کمر و شکم وارد میکند و درد ایجاد می کند. رحم بزرگ شده نیز ممکن است حالب را تحت فشار قرار دهد (لوله بین مثانه و کلیه) و عبور ادرار در حالب را دشوار سازد و باعث درد متناوب و شدید در ناحیه شکم شود. این درد می تواند مشابه دردی باشد که هنگام عبور سنگ کلیه، یا عفونت مثانه رخ میدهد.

علاوه بر این، تغییرات هورمونی در طول بارداری می تواند اسفنکتر پایینی مری (رفلاکس مری) که باعث بروز علائم سوء هاضمه و بدگواری میشود، را کاهش دهد.

افزایش طبیعی پروژسترون در دوران بارداری می تواند بر بسیاری از اندام ها تاثیرگذار باشد. پروژسترون حرکت دودی روده را کاهش می دهد و یبوست و درد ایجاد میکند. کیسه صفرا نیز تحت تاثیر افزایش هورمون های بارداری قرار میگیرد. کیسه صفرا با افزایش هورمون های بارداری، نمیتواند آنزیم های گوارشی را به درستی ترشح کند، در نتیجه سرعت عملکرد کیسه صفرا کاهش می یابد و این مسئله می تواند دردی مشابه درد همراه با سنگ های صفراوی ایجاد کند.

تمام این ها فقط تعداد کمی از تغییرات طبیعی بارداری هستند که می توانند به دردهای شکمی منجر شوند.

دلایل درد ناحیه شکمی در دوران بارداری

عوامل مرتبط با بارداری که باعث درد در ناحیه شکمی میشوند :

سقط : گاهی اوقات درد در قسمت تحتانی شکم نشانه ای از سقط جنین احتمالی است. علائم سقط جنین به طور معمول عبارتند از خونریزی که میتواند کم و یا شدید باشد و دردی مانند گرفتگی های دوران قاعدگی که به تدریج شدت آن افزایش می یابد. برخی زنان درد کمر را تجربه می کنند. اگر مطمئن هستید که باردار هستید و لکه بینی، خونریزی و دل درد را تجربه کردید، لازم است فورا با پزشک خود تماس بگیرید.

جداشدن جفت : جدایی جفت از دیواره رحم قبل از موعد مقرر می تواند باعث خونریزی و درد شدید در ناحیه شکم در دوران بارداری شود. جداشدن زودرس جفت، نه تنها موجب درد شدید شکم، بلکه موجب به خطر افتادن جنین متولد نشده میشود. برای جلوگیری از مرگ جنین و کمک به خونریزی مادر بلافاصله زایمان باید انجام شود.

پارگی رحم : پارگی رحم می تواند موجب درد شکم در دوران بارداری شود. اکثر پارگی های رحم هنگام داشتن زایمان طبیعی بعد از عمل سزارین (زایمان پس- واژینال)، رخ می دهند. بخش اسکار سزارین قبلی در رحم باز می شود و اجازه می دهد تا سر جنین در شکم معلق بماند. نه تنها پارگی رحم همراه با درد شکم رخ میدهد، بلکه باعث به خطر افتادن جنین و خونریزی شدید واژینال میشود که منجر به شوک خواهد شد.

حاملگی خارج رحمی : این یک مشکل جدی است که در اوایل حاملگی رخ می دهد زمانی که یک تخمک بارور به خارج از رحم زن متصل میشود. به طور معمول تخمک به لوله فالوپ متصل است. معمولا این مشکل در چند هفته اول بارداری تشخیص داده میشود. حاملگی خارج رحمی هنگامی که درمان نشود بسیار جدی است و ممکن است به پارگی لوله های فالوپ منجر شود. علائم و نشانه های حاملگی خارج رحمی شامل لکه بینی، درد شکم و حساسیت به لمس، خونریزی، درد کمر، درد شانه، سرگیجه و غش هستند. اگر به حاملگی خارج از رحم مشکوک شدید با پزشک خود تماس بگیرید. 

پره اکلامپسی شدید و سندرم HELLP : پره اکلامپسی شدید به درد در قسمت فوقانی سمت راست شکم منجر میشود. پره اکلامپسی به سندرمی اشاره دارد که با فشار خون بالا، سردرد و پروتئین در ادرار مشخص میشود. پره اکلامپسی شدید باعث تورم در اطراف کبد میشود که باعث درد در ناحیه فوقانی شکم میشود. سندرم HELLP فرم شدیدتر پره اکلامپسی است که شایع ترین علامت آن درد شدید در قسمت فوقانی شکم است.

عفونت مایع آمنیوتیک : عفونت مایع آمنیوتیک و کیسه جنین میتواند موجب تب، درد شکم، انقباضات و زایمان شود. این مشکل معمولا با پارگی زودرس غشاء مشخص می شود.

زایمان زودرس : برخی از زنان درد در ناحیه شکم یا گرفتگی های شکمی را در اواخر در دوران بارداری خود تجربه می کنند. این درد ممکن است نشانه ای از زایمان زودرس باشد. زایمان زودرس به طور معمول توسط انقباضات منظم شکمی که شروع به گشاد کردن گردن رحم میکنند، مشخص می شود. ممکن است ترشحات واژنی را تجربه کنید که به شکل مخاط خونین همراه با دل درد یا کمر درد هستند. حتما باید بلافاصله برای رد مشکل زایمان زودرس با پزشک خود تماس بگیرید. در بسیاری از موارد زایمان زودرس می تواند به طور موثر مانع حمل جنین برای مادران شود.

علل درد در ناحیه تحتانی شکم که به بارداری مرتبط نمیشوند.

آپاندیسیت حاد : آپاندیسیت شایع ترین علت درد در ناحیه ربع تحتانی سمت راست شکم است که در دوران بارداری نیاز به عمل جراحی دارد. شایعترین علائم آپاندیسیت، تب و درد ربع تحتانی سمت راست است.

بیماری کیسه صفرا : بارداری خطر ابتلا به سنگ صفرا را افزایش دهد. وقتی که سنگ کیسه صفرا در عملکرد کیسه صفرا تداخل ایجاد میکند به بیماری کیسه صفرا منتهی میشود. نشانه های عملکرد ضعیف کیسه صفرا درد عمیق و آزار دهنده ای است که به طور متناوب شدید میشود. درد شکم در ربع فوقانی سمت راست رخ میدهد و ممکن است درد متوقف و دوباره بروز کند.

انسداد روده : همانطور که اندازه رحم در طول بارداری افزایش می یابد، احتمال انسداد روده نیز افزایش می یابد. بافت های اسکار قبلی (چسبندگی) شایع ترین دلیل انسداد روده در دوران بارداری هستند. انسداد روده موجب درد کرامپی شکم همراه با استفراغ میشود. جراحی های قبلی یکی از علت های اصلی چسبندگی ها هستند که به انسداد روده منجر میشوند.

بیماری التهابی روده : درد شکم مرتبط با بیماری التهابی روده در ربع پایین تر شکم رخ میدهد و معمولا با مدفوع شل، خونین، و مخاطی همراه است.

پانکراتیت : به ندرت پانکراس متورم می تواند موجب درد مداوم در قسمت فوقانی شکم شود. این درد به طور معمول مستقیما به سمت کمر گسترش می یابد.

دیورتیکولیت : هنگامی که کیسه و یا کیسه در دیواره کولون متورم میشود (دیورتیکولیت) موجب درد در ناحیه شکم میشود. دیورتیکولیت نیز با مدفوعشل و خونین همراه است.

زخم سوراخ شده : علی رغم اینکه بیماری زخم پپتیک در دوران بارداری بهتر میشود، گاهی اوقات زخم پپتیک سوراخ خواهد شد. درد شکم در چند ساعت اول بعد از سوراخ بروز خواهد کرد. درد بسیار شدید خواهد شد. 

سنگ کلیه : سنگ های کلیه معمولا در سه ماهه دوم و سوم بارداری بروز خواهند کرد. درد در پهلو است و پس از آن به قسمت تحتانی شکم گسترش می یابد. در اکثر موارد خون در ادرار دیده میشود. معمولا عفونت کلیه با سنگ همراه است.

تروما : حوادثی که با وسایل نقلیه رخ میدهند علل دو سوم تروما هستند که باعث درد شکم در دوران بارداری میشوند. درد میتواند با هر دو ترومایخفیف و یا شدید همراه باشد.

بحران سلول داسی شکل : بحران وازوموتور که در بیماری سلول داسی شکل دیده میشود، می تواند موجب درد شدید شکم شود. تمایز این درد از درد آپاندیسیت یا بیماری های کیسه صفرا دشوار است.

پنومونی : پنومونی لوب تحتانی معمولا باعث سندرم های درد شکمی، به ویژه در سمت راست میشود. درد شکم میتواند تنها نشانه ابتلا به پنومونی لوب تحتانی در دوران بارداری باشد.

ورم معده و روده : درد شدید شکم میتواند ناشی از اسهال و استفراغ و التهاب غدد لنفاوی شکم مادر (آدنیت مزانتر) باشد.

ترومبوز : لخته های خون در وریدهای لگن، کبد و حفره شکمی (رگ مزانتر) می توانند موجب درد ضعیفی در قسمت شکم شوند.

آیا درد شکم در زمان حاملگی طبیعی است؟

درد گهگاهی شکم در حاملگی شکایت شایعی است. هر چند درد شکم در زمان حالگی می تواند مشکلی ایجاد نکند ولی ممکن است نشانه ای از یک عارضه جدی نیز باشد. (درد شدید یا مستمر هیچگاه طبیعی نیست.) در این مقاله شایعترین دلایل درد شکمی در زمان حاملگی توضیح داده می شود. در صورتیکه درد شکمی یا دل پیچه همراه با لکه بینی، خونریزی، تب، لرز، ترشحات مهبلی، احساس غش کردن، ناراحتی هنگام ادرار کردن، تهوع و استفراغ بوده و یا درد بعد از چند دقیقه استراحت از بین نرود باید به پزشک مراجعه کرد.

مشکلات کم اهمیتی که درد شکمی ایجاد می کنند

درد شکمی در زمان حاملگی همیشه نشان دهنده یک مشکل جدی نیست. در زیر تعدادی از شایعترین مشکلاتی که سبب درد شکمی می شوند آورده شده است. توجه داشته باشید که در صورتیکه درد شکمی شدید و یا مستمر باشد باید به پزشک خود مراجعه کنید.

دل پیچه و نفخ
دل پیچه و نفخ در زمان حاملگی بیشتر دیده می شود زیرا هورمون ها و نیز فشار رحم بر روی معده و روده ها سبب کند شدن کار دستگاه هاضمه می شود.

یبوست
یبوست از دیگر عوامل شایع درد شکم در دوران حاملگی است که بر اثر کاهش حرکات روده ای و فشار رحم بر روی راست روده (رکتوم) ایجاد می شود.

درد لیگامان گرد
این درد معمولاً دردی خفیف، ناگهانی و تیز یا مستمر و مبهم است که در هر دو طرف قسمت تحتانی شکم یا بصورت عمقی در کشاله ران احساس می شود و معمولاً در سه ماهه دوم شروع می شود. علت آن کشیده شدن و ضخیم شدن لیگامان هایی است که رحم را در لگن نگه می دارند. درد ممکن است مثل فرو رفتن یک چیز تیز به بدن بخصوص هنگام تغییر ناگهانی وضعیت نظیر بلد شدن از تخت یا از روی صندلی یا هنگام سرفه کردن و غلت زدن در رختخواب باشد. همچنین ممکن است بیمار درد را بصورت یک درد مبهم بعد از فعالیت بدنی روزانه یا راه رفتن زیاد احساس کند. در صورتیکه درد با استراحت باز هم ادامه پیدا کرد با پزشک خود تماس بگیرید.

پاسخ ترک

لطفا نظر خود را وارد کنید!
لطفا نام خود را اینجا وارد کنید