
علل سوختگی در کودکان و درمان
نی نی تایم:ایمن نگاه داشتن کودک کار آسانی نیست اما خوشبختانه راه های بسیاری برای جلوگیری از سوختگی (که یکی از شایعترین آسیبهای دوران کودکی است) وجود دارد.راه و روشهای نگهداری صحیح مایعات و سطوح داغ و عدم دسترسی کودک به آنها را بیاموزید.در این مطلب با علل سوختگی در کودکان, پیشگیری و روش های درمانی آن بیشتر اشنا می شوید با ما همراه باشید.
علل سوختگی در کودکان ایرانی
سوختگی ناشی از آبجوش و چای ۶۱%
سوختگی ناشی از اتش سوزی با نفت و بنزین ۲۱%
سوختگی ناشی از گاز۵%
سوختگی ناشی از غذا و روغن داغ۶%
سوختگی ناشی از چراغ خوراک پزی۵%
سوختگی ناشی ازبرق سوختگی ۲%
شایعترین علت سوختگی در کودکان کمتر از ۵ سال
شایعترین علت سوختگی در کودکان ۵۹ – ۱ ماهه ایرانی، سوختگی با مایعات داغ می باشد و حدود ۵% از مرگ های کودکان به دلیل سوانح و حوادث غیر عمدی است.
مرگ ناشی از سوختگی در نوزادان بیشترین میزان و در کودکان بین ۱۴ – ۱۰ سال کمترین میزان می باشد.
بیشترین سوختگی کودکان زیر یکسال در کف دستها، همان جایی که با ان شروع به حرکت می کنند و به اشیاء دسترسی پیدا می کنند. دیده می شود که اغلب در نتیجه لمس شوفاژ یا لوله های آب گرم است .
۷۵% از سوختگی ها در کودکان کم سن ناشی از تماس با مایعات داغ، آب گرم یا بخار داغ است.
کودکان کوچکتر بیشتر در خانه دچار سوختگی می شوند و آشپزخانه متداول ترین جای خانه برای سوختگی کودکان است.
در آشپزخانه علت سوختگی می تواند به علت مایعات داغ ، روغن آشپزی داغ، انفجار گاز و یا قرار گرفتن روی زغال داغ یا اشیای داغ می باشد.
مدت زمان لازم جهت ایجاد سوختگی
برای ایجاد سوختگی با مایعات داغ درجه دمای ۴۴ درجه سانتی گراد در مدت ۶ ساعت ، دمای ۵۲ درجه سانتی گراد در مدت ۶ دقیقه و دمای ۵۹ درجه سانتی گراد در مدت ۱ دقیقه، دمای ۶۲ درجه سانتی گراد در مدت ۳۰ ثانیه ، دمای ۶۷ درجه سانتی گراد در مدت ۲۰ ثانیه و بالاخره دمای ۷۱ درجه سانتی گراد در مدت۱۰ ثانیه لازم است.
سوختگی الکتریکی در کودکی
سوختگی الکتریکی در کودکان بیشتر به علت جویدن سیم برق رخ می دهد که باعث سوختگی درجه ۳ در لب های کودک خواهد شد. البته به علت فرو بردن جسم فلزی در داخل پریز برق نیز کودک می تواند دچار سانحه الکتریکی شود.
سوختگی های تماسی در دوران کودکی
سوختگی های تماسی می تواند به علت تماس با فلزات داغ ، وسایل خانگی نظیر اتوی داغ و اجاق گاز ، اگزوز ماشین و قیر باشد. علاوه بر موارد فوق می توان به سوختگی های سطحی ناشی از لیزر درمانی هم اشاره نمود که معمولاً عارضه نادری است.
پیشگیری از سوختگی در آشپزخانه:
دستگیره ها و دکمه های اجاق را بپوشانید، لوازم داغ را دور از دسترس قرار دهید و هنگام آشپزی دستگیره ظروف را به سمت پشت اجاق بچرخانید.
هرگز هنگام آشپزی بر روی اجاق گاز یا در دست داشتن فنجان قهوه، بشقاب سوپ و …او را بغل نکنید.
هرگز غذاهای داغ را لبه میز یا سطوح مشابه نگذارید زیرا ممکن است بر روی فرزندتان بیفتند.
همیشه سوپ و سایر مایعات داغ را هنگامی سرو برای کودک چک کنید.
یادتان باشد که تمام مواد غذایی گرم شده در مایکروویو را تست کنید زیرا ممکن است باعث سوختگی شدید شوند.
پیشگیری از سوختگی در اتاق نشیمن، اتاق کودک و تختخواب:
شومینه و شوفاژ را با استفاده از موانع مناسب برای داخل منزل ایزوله کنید و پریزها را بپوشانید.
کبریتها، فندک ها و سایر موارد آتش زا را در کابینت های قفل دار قرار دهید؛ شمع های روشن را هم در قفسه های بالا قرار دهید.
تمام لوازم سیمها و کابلهای آسیب دیده را تعمیر کنیده یا دور بریزید زیرا علاوه بر خطر آتش سوزی ممکن است باعث برق گرفتگی نیز بشوند.
اگرباید از بخاری استفاده کنید، بخاری هایی را خریداری کنید که پس از سرنگون شدن به صورت اتوماتیک خاموش میشوند و در صورت امکان آنها را پشت موانع و محافظهای مناسب قرار دهید و از پرده ها و سایر موارد قابل اشتعال دور نگاه دارید.
سعی کنید از مرطوب کننده های خنک استفاده کنید نه آنهایی که از بخار داغ استفاده میکنند.
پیشگیری از سوختگی در حمام:
اتوی مو و سشوارها را دور از دسترس کودک قرار دهید.
درجه آب گرمکن خود را روی حدود۵۰ درجه سانتیگراد قرار دهید تا از سوختگی با آب گرم جلوگیری شود. اگر نمیتوانید دمای آب را کنترل کنید، از یک محافظ استفاده کنید. یکی دیگر از راههای جلوگیری از سوختگی این است که کودک را از شیر آب دور کنید تا احتمال سوختگی با آب داغ کاهش پیدا کندو یا اینکه ازمحافظ شیر استفاده کنید.
۱- چطور می توان عفونت ناشی از سوختگی را درمان کرد؟
اکثر سوختگی هاکوچک هستند و می توانند توسط مراقبت های اولیه توسط پزشکان معالج مدیریت شوند، اما سوختگی های وسیع نیاز به مصرف آنتی بیوتیک و همچنین استفاده همزمان از پانسمان نقره یا عسل و همچنین هیدروژل ورقه ای دارند. لازم به ذکر است در سوختگی های سطحی نیز مصرف آنتی بیوتیک بصورت پیشگیرانه توصیه می شود.
۲- آیا شستشوی زخم سوختگی کار صحیحی می باشد؟
شستشوی زخم هنگامی که به درستی انجام شود می تواند بهبود زخم را سرعت بخشد البته به این سادگی نیست چون ریختن نرمال روی یک زخم سوختگی باید به درستی انجام پذیرد تا در بهب.د زخم کمک کننده باشد.
۳- عفونت زخم درجه ۲ چگونه است؟
در سوختگی های درجه دوم به علت عدم آسیب به بافت های عمیق تر در صورت مراقبت مناسب و استفاده از آنتی بیوتیک عفونت برطرف خواهد شد.
۴- چطور می توان بعد از ترکیدن تاول، سوختگی را درمان کرد؟
در سوختگی های وسیع معمولا تاول ها نیاز به و سپس بلافاصله استفاده از پانسمان آب رسان (هیدروژل ) دارند.
۵- آیا در سوختگی با آب جوش، باید زخم را با آب سرد شستشو داد؟
بعد از سوختگی با آب جوش یا بخار آب، شستشوی محل سوختگی با آب فراوان و سپس کمپرس سرد توصیه می شود.
۶- علایم سوختگی سطحی چیست؟
در سوختگی سطحی معمولا تاول های ریز و یا قرمزی شدید و سوزش را خواهیم داشت.
۷- آیا در زمان سوختگی های سطحی نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک می باشد؟
در سوختگی های درجه ۱ و ۲ بهترین اقدام تمییز نگه داشتن محل سوختگی می باشد به وسیله شستشوی روزانه با سایلین و شامپو بچه. چرا که آنتی بیوتیک ها بخصوص آنتی بیوتیک های موجود در پمادهای سوختگی باعث به تعویق افتادن درمان زخم می شوند.
۸- آیا قبل از جراحی نهایی زخم های سوختگی عمیق که نیاز به دیریدمان جراحی دارند استفاده از آنتی بیوتکی بصورت پیشگیرانه نیاز می باشد؟
در سوختگی های عمیق که نیاز به دیریدمان جراحی دارند اگر قبل از عفونی شدن بافت ها جراحی انجام شود، استفاده از آنتی بیوتیک ضروری نیست چرا که آنتی بیوتیک به صورت پیشگیرانه منجر به افزایش تولید باکتریهای مقاوم خواهد شد.
۹- علایم عفونت ناشی از زخم سوختگی چیست؟
علایم و نشانه های زخم های سوختگی که دچار عفونت شده اند ایجاد تب در افراد است و سوختگی های سطحی معمولا تب پایین، کمتر از یک روز رخ می دهد ولی در سوختگی های عمیق معمولا تب بالا می باشد و بعد از ۲۴ ساعت افزایش می یابد زیرا عفونت باکترایی افزایشی است. در این علامت حلقه ی قرمز رنگی است که اطراف سوختگی ایجاد می شود به دلیل آزاد شدن مواد از سلول های سوزانده شده است. این حلقه قرمز رنگ معمولا دو روز پس از آسیب اولیه باید متوقف شود در غیر اینصورت ممکن است عفونت باکتریایی باعث ایجاد آن شود. یکی دیگر از علایم و نشانه ها، دردهای بسیار زیاد در ناحیه غدد لنفاوی می باشد که حتما باید با پزشک مشورت شود.
۱۰- چگونه باید زخم سوختگی را به طور صحیح پانسمان کرد؟
شرایط نامطلوب زخم های سوختگی تعادل را از بین می برد و منجر به رشد بی رویه و خطر ابتلا به عفونت زخم می شود. موفقیت در درمان بستگی به اندازه زخم و عمق سوختگی و نیز انتخاب درمان مناسب دارد. برای سوختگی های درجه ۱ و ۲ می توان از پانسمان هیدروژل ورقه ای که سرعت ترمیم بالایی را داراست استفاده کرد. در سوختگی های عمیق نیز همچنین بعد از دیریدمان جراحی نیاز به پانسمان هایی از نوع مرطوب همراه با آنتی بیوتیک موضعی می باشد.
۱۱- آیا پمادهای سوختگی برای زخم های سوختگی مناسب است؟
پمادهای سوختگی از جمله سیلور سولفازیدین ، منتها برای سوختگی های بسیار سطحی استفاده می شوند. امروزه به جای پمادهای سوختگی می توانیم زیر نظر پزشک معالج، از ژل عسل (مانیوکا)برای درمان سریع سوختگی ها استفاده کنیم.
۱۲- علایم سوختگی های شدید چیست؟
در سوختگی های شدید پوست به رنگ سفید تبدیل می شود. این ناحیه عموما دردناک نیست زیرا اعصاب آسیب دیده است.
۱۳- چه پانسمانی را برای درمان تاول پیشنهاد می کنید؟
برای درمان تاول های ناشی از سوختگی مناسب ترین پانسمانی که بدون نیاز به برداشتن پوست تاول به سرعت تاول را ترمیم می کند. پانسمان هیدروژل ورقه ای (هیدروتک ترانسپرنت) می باشد.
۱۴- پیشنهاد شما برای درمان تاول سوختگی در کودکان چیست؟
اولین اقدام در سوختگی کودکان تمییز کردن با احتیاط محل زخم می باشد سپس استفاده بدون هیچ گونه وقفه ای از پانسمان هیدروژل ورقه ای می باشد این پانسمان اثر خنک کنندگی و آرام بخشی دارد و در کنترل درد و سوزش نیز تاثیر بسزایی دارد.
۱۵- آیا می توان زخم سوختگی را با عسل درمان کرد؟
پانسمان عسل نیز در سوختگی بسیار موثر است البته باید به این نکته توجه شود منظور از عسل، عسل خوراکی نمی باشد، پانسمان عسل تمامی فاکتورهای لازم از نظر علمی را دارا می باشد و می توان زیر نظر پزشک معالج از آن در درمان سوختگی استفاده کرد.
زخم سوختگی چیست؟ انواع آن کدامند؟
۱٫ سوختگی نوعی آسیب به گوشت یا پوست است که بر اثر گرما ، برق، مواد شیمیایی، اصطکاک یا پرتو به وجود می آید.
۲٫ سوختگی هایی که تنها بر سطح پوست اثر می گذارند را زخم سوختگی سطحی یا سوختگی های درجه اول می نامند.
۳٫ سوختگی با ضخامت نسبی یا سوختگی درجه دوم هنگامی اتفاق می افتد که لایه های زیرین پوست آسیب می بینند.
۴٫ در سوختگی با ضخامت کامل یا سوختگی درجه سوم به همه لایه های پوست آسیب می رسد.
۵٫ در سوختگی نوع چهارم بافت های عمیق تر مانند عضلات یا استخوان آسیب می بینند.
۶٫ استفاده از ، پانسمان های مناسب و استاندارد در درمان سوختگی نقشی مهم و کاربردی دارند.
آب سرد روی سوختگی نریزید
آیا می دانید ترکاندن تاول پس از سوختگی چه عوارضی دارد ؟!
خمیردندان نیز می تواند حساسیت زا باشد و سوختگی را بدتر کند.
نقش تغذیه در بیماران سوختگی
آشنایی با انواع سوختگی
سوختگی بر اثر عوامل متعددی می تواند ایجاد شود که در ادامه با آنها آشنا خواهید شد.
۱- سوختگی های حرارتی
این سوختگی ها بر اثر تماس پوست با حرارت بالا ایجاد می شود. این سوختگی رایج ترین نوع سوختگی می باشد. سوختگی ممکن است با آب جوش، آب باتری ماشین یا هر مایع داغ دیگری اتفاق بیافتد. در این نوع سوختگی حتما محل سوختگی را با آب سرد بشورید. با این کار از پیشرفت سوختگی جلوگیری خواهید کرد.
۲- سوختگی های الکتریکی
این سوختگی به علت برق گرفتگی های خفیف یا شدید اتفاق می افتد. ممکن است یک برق کار در زمان کار یا هر انسان دیگری در کار با لوازم برقی یا زدن پریز به برق یا هر علت دیگری دچار سوختگی با برق گرفتگی شود. حتما فرد برق گرفته شده را از نظر ایست قلبی چک کنید و به علت امکان پرت شدن مهره های گردن و کمر از نظر شکستگی بررسی شوند.
۳- سوختگی های شیمیایی
این سوختگی ها بر اثر تماس مواد شیمایی بازی یا اسیدی با پوست بوجود می آیند و البته خطرات مواد بازی بیشتر از مواد اسیدی می باشد. این سوختگی ها می تواند توسط شوینده های خانگی یا مواد صنعتی اتفاق بیافتد. در این سوختگی سعی نمایید تمام لباس های مصدوم را دربیاورید و محل سوختگی را با آب ۱۵ تا ۳۰ دقیقه بشویید.
۴- سوختگی های تابشی
این سوختگی ها بر اثر تماس پوست با اشعه بوجود می آید. مانند تماس با نور مستقیم خورشید، اشعه بیمارستانی و دستگاه های صنعتی.
درمان سوختگی در منزل
نظر پزشک
در زخم سوختگی زمان طلایی ما ۲۴ ساعت اول سوختگی می باشد که با شروع اقدامات درمانی مناسب در اولین ساعات بعد از سوختگی می توانیم از ایجاد بافت مرده ویا عفونت زخم سوختگی جلوگیری کنیم. در سوختگی بسته به میزان آسیب بافتی وعمق آن درمان انتخاب می شود و در سوختگی های درجه ۲ و ۳ بهترین روش استفاده از پانسمان های مرطوب حاوی آنتی بیوتیک های موضعی می باشد؛ که با استفاده از این پانسمان ها میزان عفونت و همچنین نیاز به جراحی در مراحل بعدی به حداقل می رسد و در نهایت در مراحل انتهایی درمان , بیمار کمتر دچاراسکارهای ناشی از سوختگی خواهد شد.