نی نی تایم: همانطور که ماههای بارداری شما سپری میشوند، بسیاری از قسمتهای بدن شما شروع به درد کردن میکنند. پاهای شما زودتر خسته میشوند و به آنها فشار میآید و بنابراین دردناک میشود و این در حالی است که وزن کودک به تدریج بیشتر و بیشتر هم میشود. زنان در دوران بارداری مشکلات و دردهای زیادی را تجربه میکنند که ناشی از افزایش هورمونها، تغییرات ساختاری بدن و افزایش وزن است. تمامی این موارد باعث فشار مضاعف به پاها و درد پا میشود. معمولاً در نیمههای شب، گرفتگی پاها رخ میدهد. این اتفاق بیشتر در سه ماه دوم و سوم بارداری میافتد. شما برای تسکین درد پاهای خود میتوانید از روشهای درمانی مختلفی بهره ببرید.با این مطلب همراه باشید تا با دردهای عضلانی شایع در بارداری آشنا شوید.
علل
شما میتوانید بسیاری از علل بروز درد پا در بارداری را برطرف کنید یا تقلیل دهید، خصوصاً اگر در مراحل اولیه بارداری، به توصیههای پیشگیرانه توجه کنید.
افزایش وزن
افزایش وزن در دوران بارداری نهتنها غیرقابل اجتناب است، بلکه برای سلامت مادر و کودک ضروری است. متأسفانه افزایش وزن یکی از اصلیترین دلایل درد و ناراحتی پاها در بارداری است.
ترشح هورمون و ضعیف شدن رباطها
در دوران بارداری، هورمونی به نام پروژسترون در بدن مادر ترشح میشود که موجب نرم شدن رباطهای بدن میشود. این موضوع به خاطر آمادگی بدن برای زایمان است. اما از سوی دیگر رباطهایی که ضیف شدهاند، خصوصاً رباطهای کمر و پاها، بیش از حالت عادی مستعد آسیبدیدگی هستند و بنابراین باشد بیشازپیش مراقب باشید.
گرفتگی عضلات پا
زنان بارداری بسیار مستعد بروز گرفتگی عضلات پا هستند. علت این موضوع میتواند به کمآبی یا عدم تعادل الکترولیتی بدن مربوط شود. جنین نیز از کلسیم بدن مادر تغذیه میکند که این موضع نیز به بروز گرفتگی عضلات کمک میکند. مصرف برخی داروهای خاص مانند داروهای دیابت و فشارخون بالا نیز میتوانند در بروز این مشکل مؤثر باشند.
درد عصب سیاتیک
افزایش وزن در دوران بارداری موجب افزایش فشار به ستون فقرات میشود که این موضوع میتواند باعث شود که عصب سیاتیکدر ستون فقرات تحت فشار قرار گیرد که موجب درد تیرکشنده در کمر و پاها میشود. درد سیاتیک احتمالاً به صورت دردی تیز و تیرکشنده اما کوتاه است.
واریس
بسیاری از زنان باردار دچار واریس میشوند. واریس، رگهایی هستند که اتساع پیدا کرده و متورم میشوند و در مواردی ممکن است دردناک شوند. واریس موجب میشود که پاهای فرد، خصوصاً در پایان روز احساس خستگی، درد و سنگینی داشته باشند.
تشکیل لخته خون در پا (ترمبوز ورید عمقی-این مورد نادر است)
درد و تورم بسیار شدید در یک پا، نشانهای عادی و طبیعی در بارداری نیست و میتواند نشاندهنده ترومبوز ورید عمقی باشد که به معنای تشکیل لخته خون در یکی از رگهای عمقی پا است. این مشکل بسیار جدی و خطرناک بوده و میتواند برای فرد خطر جانی داشته باشد.
درمان
استراحت
میتوانید برای مدت ۱۵ دقیقه دراز بکشید و پاهای خود را بین ۶ تا ۱۲ اینچ بالاتر از سطح قلب خود قرار دهید تا به بهبود گردش خون در پاها کمک کنید. بسیاری از زنان باردار بلافاصله بعد از این که از محل کار خود به خانه بازمیگردند این کار را انجام میدهند.
کمپرس سرد
اگر دچار مشکل ورم شدید مچ پا شدهاید، قرار دادن کمپرس سرد روی مچ پاها و چرخاندن مچ پا از متورم شدن بیشتر آن جلوگیری میکند.
جورابهای فشاری
پوشیدن جورابهای فشاری به کاهش ورم پاها کمک میکند و گاهی، جوراب فشاری طبی از سوی پزشک تجویز میشود. برای بهبود گردش خون در پاها از پوشیدن کفشهایی که میانهی آن تنگ است خودداری کنید.
پوشیدن کفش مناسب
از کفشهایی استفاده کنید که کف آنها پد نرم قرار دارد و کفشهایی را انتخاب کنید که نرم و منعطف هستند. این کفشها اجازه میدهند که ران پاها با آزادی حرکت کنند و حالت کفش در حرکت آنها مزاحمت ایجاد نمیکند. برای پیشگیری از لیز خوردن و زمین خوردن از کفشهای بندی مانند کفش کتانی استفاده کنید.
کفی طبی
کفی طبی که با نام ارتز نیز شناخته میشود، پد نرمی است که درون کفش قرار داده میشود. کفیها ممکن است که پد ساده و صاف یا پد فرم داری باشند که به صورت سفارشی ساخته شدهاند. این کفیها، الگوی غیرطبیعی راه رفتن در زنان باردار را اصلاح میکنند. با استفاده از کفیها زنان باردار میتوانند با احساس راحتی بیشتری راه بروند و بایستند.
ماساژدرمانی
طب سوزنی و ماساژدرمانی پاها بر روی نقاطی از پا انجام میشوند که به گذرگاههای اصلی بدن متصل هستند. ممکن است شنیده باشید که در دوران بارداری نباید ماساژ پا انجام دهید چرا که باعث منقبض شدن رحم میشود. بنابراین توصیه ما این است که به یک متخصص ماساژدرمانی با تجربه و معتبر که در زمینه ماساژ بارداری دانش و مهارت دارد مراجعه کنید و قبل از انجام ماساژ به او اطلاع دهید که باردار هستید. در این صورت، درمانگر شما از اعمال فشار زیاد بر روی نقاط طب سوزنی خاص خودداری میکند.
طب فشاری
نقاطی که در طب فشاری مورد نظر درمانگر هستند با نقاط طب سوزنی یکسان هستند اما درمانگر به جای استفاده از سوزن ، بر روی این نقاط فشار ملایمی اعمال میکند. در این روش از انگشتان (خصوصاً شست)، دستان،آرنج، زانوها و پاها برای مالش دادن، ضربه زدن، ورز دادن و لرزاندن پوست استفاده میشود.
ورزش
پدال مچ پا
ورم پا و مچ پا در بارداری امری شایع است. این تمرین ساده به بهبود گردش خون در مچ پا و پاها کمک کرده و درد و تورم را کاهش میدهد.
عضلات درگیر: دورسی فلکسور مچ پا، پلانتار فلکسور
کشش ساق پا
برخی از زنان از درد ساق پا در دوران بارداری شکایت دارند. این مسئله میتواند به خاطر افزایش وزن، مکانیک حرکتی ناصحیح بدن یا استفاده از کفش نامناسب باشد. کشش دادن عضله ساق پا به شل شدن آن و رفع گرفتگی و در نتیجه کاهش درد کمک میکند.
عضلات درگیر: عضلات دوقلوی پا، سولئوس
حرکت صبح بخیر
گرفتگی عضلات همسترینگ در پشت ران موجب درد پا و پایین کمر در بارداری میشود. این تمرین به کشش دادن عضله همسترینگ کمک میکند و عضلات باسن را فعال کرده و تقویت میکند.
عضلات درگیر: همسترینگ، گلوتس
اسکات به کمک توپ
این تمرین موجب افزایش قدرت و ثبات عضلات پا، میان تنه و کمر میشود. این تمرین عضلات بسیار مهم و حیاتی چهار سر ران را تقویت میکند که در پشتیبانی از رباطهای پا نقشی اساسی دارند.
عضلات درگیر: گلوتس ماگزیموس، همسترینگ، عضلات عمقی شکم
حرکت عضلات گلوتئال و همسترینگ روی رول فومی
بروز درد سیاتیک امری شایع در بارداری است. سیاتیک موجب بروز دردی تیرکشنده میشود که تا باسن، پشت ران و پاها منتشر میشود. حرکت دادن باسن و پشت پا روی رول فومی برای شل کردن عضلات گرفته و منقبضی که به درد سیاتیک میافزایند، بسیار مؤثر است.
عضلات درگیر: همسترینگ، ساق پا، گلوتس، پریفورمیس
تغذیه مناسب
داشتن تغذیه مناسب تأثیر بسیار زیادی بر کاهش درد پا دارد. مکملهای حاوی منیزیم نیز میتوانند در کاهش در پا در دوران بارداری مؤثر باشند اما به خاطر داشته باشید که قبل از مصرف این مکملها باید با پزشک خود مشورت کنید. راه بسیار مناسبتر برای دریافت منیزیم کافی، خوردن غذاهای غنی از منیزیم مانند مغزی جات، لوبیا و میوههای خشک است. منیزیم عملکرد عصب و عضلات را تنظیم میکند و واکنشهای غیرارادی عضله به فشار مانند اسپاسم و گرفتگی را کاهش میدهد.
مصرف مایعات زیاد
یکی از راههای بسیار مؤثر برای کاهش تورم و درد پاها در دوران بارداری، مصرف زیاد آب و مایعات و استراحت کردن تا جای ممکن است. البته دچار رگهای واریسی شدهاید، راه رفتن برای شما بهتر از ایستادن است.
زیر نظر داشتن وزن
زیر نظر داشتن وزن نیز به کاهش فشار وارد شده به پاها کمک میکند. میزان اضافه وزن در دوران بارداری به طور میانگین بین ۲۵ تا ۳۵ پوند است
