درمان لثه های خراب
در این مقاله بصورت کامل به بیماری های لثه و درمان های غیر جراحی آن پرداختیم اما بعضی مواقع بیماری لثه تنها با عمل جراحی لثه درمان می شود و راهی بغیر از جراحی لثه نیست. پس در ادامه انواع روش های درمان بیماری های لثه با عمل جراحی را مطالعه فرمایید.
درمان بیماری های لثه با عمل جراحی
لیزر درمانی: با گذشت زمان هر روز به تعداد دندان پزشکانی که از روش لیزر درمانی برای پاک کردن پلاک و جرم از روی دندان های بیمار استفاده می کنند، اضافه می شود. معمولاً استفاده از لیزر برای درمان بیماری لثه شامل مراحل زیر است:
آزمایش باکتری ها برای تعیین میزان عفونت ایجاد شده
تمیز کردن حفره های عمیق ایجاد شده با استفاده از لیزر درمانی
بررسی دندان با استفاده از یک میکروسکوپ
بررسی نتایج پس از درمان برای تایید نتایج لیزر درمانی
لازم به ذکر است که انجام معاینات منظم و استفاده از درمان های ساده و به موقع می تواند به حفظ نتایج حاصل از روش لیزر درمانی کمک موثر کند.
لیزر لثه
هفت مزیت اصلی استفاده از لیزر برای درمان بیماری لثه به شرح زیر است:
-
- رفع خونریزی لثه ها بلافاصله پس از درمان
- پوشاندن حفره های عمیق پریودنتال ایجاد شده
- حذف نیاز به بریدن لثه ها ، زخم کردن آنها و سایر ناراحتی هایی که در نتیجه عمل جراحی برای بیمار ایجاد می شود
- کاهش یا رفع موارد لق شدن دندان ها
- ترمیم مجدد استخوان و بافت اطراف آن
- افزایش احتمال موفقیت نتایج درمان
- ارائه یک راهکار ساده برای درمان موارد عقب رفتگی لثه
جراحی فلپ یا جراحی کاهش عمق حفره: هنگام استفاده از این روش درمانی لثه ها کنار زده شده و جرم زیر آنها پاک می شود. در بعضی موارد، سطح نامنظم آسیب دیده استخوان در ادامه صیقل داده می شود تا نواحی مستعد تجمع باکتری هایی که می توانند باعث ابتلا به بیماری های لثه شوند، کاهش پیدا کند. در ادامه لثه ها به محل مناسب بازگشته و دندان را در بر می گیرد. این روش درمانی می تواند باعث کاهش عمق فضای بین لثه و دندان شود و در نتیجه نواحی خاص که امکان رشد و تجمع باکتری های مضر در آنها وجود دارد را کاهش داده و به این ترتیب احتمال ابتلا به مشکلات جدی در ارتباط با بیماری پریودنتال را بطور قابل توجه کاهش می دهد.
پیوند استخوان: در این روش درمانی بخش هایی از استخوان های خود بیمار، استخوان مصنوعی، یا استخوان های اهدایی از سایر افراد برای جایگزین استخوان از بین رفته به خاطر بیماری لثه مورد استفاده قرار می گیرد. پیوند استخوان می تواند ساختار مناسب برای رشد مجدد استخوان را فراهم کند و به این ترتیب حالت پایداری دندان ها در دهان را بازیابی کند. تکنولوژی جدید استفاده شده در این حالت که مهندسی بافت نامیده می شود، بدن بیمار را تحریک می کند که استخوان جدید و بافت مربوط به آن را با سرعت بیشتر تولید کند.
پیوند بافت نرم: این روش درمانی باعث تقویت لثه های نازک یا پر شدن لثه ها در محل عقب رفتگی لثه ها می شود. بافت پیوندی در این روش در اکثر مواقع از سقف دهان گرفته می شود. در ادامه بافت گرفته شده به محل مورد نظر بخیه زده می شود و به این ترتیب بافت نرم ناحیه آسیب دیده را ترمیم می کند.
بازسازی توسط هدایت بافتی: این روش درمانی زمانی استفاده می شود که استخوان نگهدارنده دندان ها از بین رفته باشد. در این روش فرآیند رشد استخوان و لثه شبیه سازی می شود. این روش درمانی همراه باروش جراحی فلپ استفاده می شود که در آن یک لایه مشبک بین استخوان و بافت لثه قرار می گیرد. انجام این کار باعث می شود بافت لثه در نواحی خاصی که لازم است بین استخوان و لثه پیوند وجود داشته باشد، رشد کند و انجام این کار به استخوان و بافت پیوندی کمک می کند تا مجدداً رشد کرده و بهتر از دندان ها پشتیبانی کند.
جراحی استخوان: در این روش حفره های کم عمق ایجاد شده در استخوان ها صاف می شوند. به دنبال انجام عمل جراحی فلپ، استخوان اطراف دندان تغییر شکل داده می شود تا به این ترتیب حفره های موجود در آن کاهش داده شود. انجام این کار باعث می شود امکان تجمع باکتری و رشد آن در محل استخوان کاهش پیدا کند.
آیا راهی وجود دارد که من بتوانم از سلامت لثههایم مطمئن شوم؟
لثه ی سالم، بین دندانها را پُر میکند، از این رو حالت کنگرهای دارد. رنگ آن صورتی متمایل به قرمز است و در فرد بالغ در حد طوق (فاصله بین تاج و ریشه) قرار دارد. بین لثه و دندان در حالت عادی شیار باریکی وجود دارد که به آن شیار لثه میگویند و عمقی حداکثر تا حدود ۳ میلی متر دارد. سطح لثه در حالت طبیعی دان دان است. تغییر در هر کدام از موارد فوق میتواند نشانهای از بیماری لثه باشد.
پلاک میکروبی و جرم دندان چیست؟
پلاک میکروبی لایهای است نازک از میکروبها که به طور دایمی، بر سطح دندانها مینشیند و در داخل دهان تمام افراد بالغ وجود دارد.
این لایه دارای مواد پروتئینی و سلولهای پوششی و موادی دیگر با منشا بزاقی است.اما ساختمان اصلی این پلاک از میکروبها تشکیل شده است. اگر یک گرم پلاک را به صورت خشک تهیه نماییم، دارای دویست میلیارد باکتری است. این لایه با شستشوی آب برطرف نمیشود و باید با مسواک زدن آن را تمیز نمود.
با سخت شدن تدریجی پلاک میکروبی، لایهای به نام جرم تشکیل میگردد که به علت داشتن سطح زبر، مقادیر بیشتری پلاک میکروبی را بر سطح خود نگه میدارد.
چرا بعضی لثهها پیوره میکنند؟
از این تعداد بی شمار میکروبی که در پلاک دندان وجود دارند، عدهای برای لثه به شدت بیماریزا هستند و در صورت تمیز نکردن دقیق دندانها، سبب بروز بیماریهای لثه میگردند.
از کجا بفهمیم لثه مان بیمار شده است؟
مهمترین بیماریهای لثه عبارتند از ژنژیویت Gingivits (التهاب لثه) و پریودنتیت Periodontal (تخریب استخوان اطراف دندان).
در ژنژیویت که به معنای التهاب لثه است، استخوان اطراف دندان سالم است، ولی در پریودنتیت که عامه مردم به آن پیوره میگویند، استخوان اطراف دندان دچار تخریب میگردد. همواره مسیر پیشرفت بیماری لثه از ژنژیویت به سوی پیوره میباشد. پس اگر بیماری لثه در مرحله اول کنترل گردد، میتوان از تخریب استخوان جلوگیری نمود.
از مهمترین علایم التهاب لثه میتوان به خونریزی از لثه و تغییر رنگ آن اشاره نمود. در بسیاری از موارد، لثه در اثر التهاب، نرم و متورم میگردد و گاهی اوقات لثه دچار افزایش حجم نیز میگردد.
تبدیل ژنژیویت به پیوره معمولاً به دلیل عدم رعایت کافی بهداشت دهان و مستعد بودن فرد خصوصاً از نظر عوامل ایمنی بدن صورت میگیرد. علایم پیوره شامل خونریزی از لثه، بوی بد دهان، درد مبهم در فکها، احساس درد بین دندانها، احساس خارش در لثه، تمایل به فرو بردن خلال دندان در بین دندانها، ترشح چرک از لثه، لقی دندان، ریخته شدن خون روی بالش، جابهجا شدن دندانها، گیر کردن غذا بین دندانها، آبسه ی لثه و … است. از علایمی که معمولاً مورد نظر دندانپزشک میباشد، عمیق شدن شیار لثه است که همگام با تحلیل استخوان صورت میگیرد. تحلیل استخوان نیز از روی رادیوگرافی تعیین میگردد.
آیا پیوره باعث بیماریهای قلبی میشود؟
امروزه رابطه میان بیماریهای قلبیعروقی (تنگی عروق قلب) و عفونتهای دهانی (خصوصاً بیماریهای لثه) شناخته شده است. یک لایه از سلولهای مرده و کریستالهای کلسترول و پروتئین و…. در داخل رگهای قلب با قطر متوسط تشکیل می گردد که به تدریج باعث تنگ شدن عروق قلب می شوند.
مهمترین عوامل مستعدکننده ی ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی شامل فشار خون بالا، کلسترول خون بالا، کشیدن سیگار، افزایش سن، دیابت، استرس و کمتحرکی هستند که امروزه عفونتهای دهانی و بیماریهای لثه نیز به این عوامل خطر اضافه میگردند.
فاکتورهای ایمنیترشح شده در داخل بدن در اثر بیماری لثه، در ایجاد و افزایش پلاکهای پلاکتی در داخل عروق قلب موثر است. تحقیقات نشان دادهاند در افرادی که مبتلا به بیماریهای قلبی و عروقی میباشند، میزان بیماریهای لثه بیش از افراد سالم است.
بهترین روش برای پیشگیری از پیوره چیست؟
بهترین راه حفظ سلامت دهان و دندان ها، استفاده از مسواک است. حداقل دفعات توصیه شده برای مسواک زدن دو بار در شبانه روز میباشد. از آنجایی که روش مسواک زدن بیش از تعداد آن، اهمیت دارد، توصیه میشود روش صحیح مسواک زدن را از یک دندانپزشک سوال نمایید.
به نظر دندانپزشکان بهترین روش مسواک زدن دندان ها به این ترتیب است:
مسواک را با زوایه ۴۵ درجه نسبت به سطح دندان ها نگه دارید و به مسواک حداقل ۱۰ تا ۱۵مرتبه حرکت لرزشی دهید. سپس میتوانید چند مرتبه مسواک را به سمت نوک تاج بچرخانید. این عمل را ناحیه به ناحیه و سپس در سطح داخل دندانها نیز انجام دهید. از مسواک زدن روی سطوح جونده دندانها نیز غافل نشوید.
نواحی بین دندانها را باید با نخ دندان و در صورت باز بودن دندانها از یکدیگر با خلال دندان یا برسهای بین دندان تمیز نمایید.
معاینات منظم دورهای ۶ ماه یکبار توسط دندانپزشک، برای بررسی دندانها و لثهها همیشه توصیه میگردد.
به خاطر داشته باشید همیشه پیشگیری از درمان بهتر است. پس با رعایت دقیق بهداشت دهان سعی کنید از ایجاد بیماریهای لثه جلوگیری نمایید.
از آنجایی که عامل اصلی تمام بیماریهای لثه پلاک میکروبی است، منطقی است قبل از ایجاد و پیشرفت بیماری در برطرف کردن آن بکوشیم.
در صورت بروز علایم بیماریهای لثه، سعی کنید قبل از ایجاد مراحل پیشرفته بیماری، با درمانهای ساده در نزد دندانپزشک خود از پیشرفت بیماری و از دست رفتن احتمالی دندانهای ارزشمندتان جلوگیری نمایید.
درمان عفونت و التهاب لثه و دندان در خانه
متورم شدن لثه اغلب به علت رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان رخ می دهد. ورم لثه را نمی توان به عنوان یک بیماری در نظر گرفت، اما این مسئله می تواند علایم چند بیماری نهفته باشد.
هنگامی که یک دندان بطور مداوم درد ضربانی دارد و شما با درد در طول شب بیدار می شوید، می تواند علت مشکل ایجاد شده چیزی نگران کننده تر از یک دندان درد ساده باشد. در این حالت همواره احتمال دارد با عفونت دندان مواجه باشید و این عفونت در ناحیه سر ریشه دندان یا اطراف ریشه پخش شده باشد. عفونت دندان از لایه داخلی دندان سر چشمه می گیرد که در اصطلاح تخصصی به آن «حفره پالپ» گفته می شود.
بیماری های لثه فقط و فقط به یک دلیل ایجاد می شوند، التهاب و عفونت ناشی از باکتری های موجود در جرم و پلاک غذایی تجمع یافته بر روی طوق دندان ها لثه هارا بیمار می کند و به مرور زمان باعث از بین رفتن لثه و استخوان دربرگیرنده ی دندان می شود.
درمان عفونت دندان بهتر است از راه و روش طبیعی باشد تا عوارضی برای بخش های دیگر بدن به خصوص بخش های داخلی بدن نداشته باشد. از قدیم شنیده ایم که موادی مثل سیر و نمک و گیاهان دارویی برای درمان عفونت دندان و آبسه لثه توصیه شده است؛با دلگرمهمراه باشید تا شما را با نحوه ی درمان عفونت لثه و درد دندان آشنا کنیم.
عفونت دندان چه زمانی اتفاق می افتد؟
عفونت دندان زمانی اتفاق می افتد که باکتری های منشا عفونت در داخل دندان، لثه ها و بافت اطراف آنپخش می شوند.
دهان انسان پر از باکتری است که از ترکیب آنها با مواد غذایی کوچک باقیمانده در دهان و بزاق، یک لایه چسبنده بر روی دندان ها ایجاد می شود که در اصطلاح به آن پلاک گفته می شود.
مسواک زدن دندان ها می تواند به توقف ایجاد پلاک بر روی دندان ها کمک کند. خوردن و نوشیدن مواد غذایی و نوشیدنی های دارای سطح بالای کربوهیدرات باعث می شود باکتری های موجود در پلاک دندان کربوهیدرات را به انرژی مورد نیاز خود تبدیل کند.
در نتیجه این کار اسید در دهان تولید می شود که این اسید می تواند باعث ایجاد پوسیدگی دندان شود و در نهایت پوسیدگی دندان می تواند منجر به عفونت دندان شود.
این مساله زمانی اتفاق می افتد که باکتری ها به بخش های زیر نفوذ کند:
مرکز دندان (ناحیه پالپ) از طریق حفره های ریزی که در دندان به خاطر اسید اضافی دهان ایجاد شده و باعث پوسیدگی دندان می شود، هنگامی که عفونت به زیر سطح دندان برسد، در اصطلاح فرد به عفونت دندان مبتلا شده است. لثه ها و بافت اطراف آن که به این مشکل در اصطلاحعفونت لثهگفته می شود.
انواع عفونت لثه کدام است؟
انواع عفونت مربوط به دهان و دندان از قرار زیر می باشد:
عفونت لثه
آبسه تنها در بافت لثه وجود دارد و دندان یا رباط اطراف آن را تحت تاثیر قرار نمی دهد.
آبسه پریودنتال
این عفونت دندان در ساختارهای بافت استخوانی محافظ دندان ها ایجاد می شود.
آبسه پری اپیکال
این نوع عفونت در پالپ نرم دندان بوجود می آید
عفونت ریشه دندان و دندان معمولا باید تحت درمان قرار بگیرد. درغیر این صورت، وخیم تر شده و منجر به تخریب بافت استخوانی می شود.
علائم و نشانه ها ی عفونت لثه کدام است؟
نشانه چیزی است که بیمار احساس می کند و گزارش می دهد، در حالی که علامت چیزی است که افراد دیگر مثل پزشک یا پرستار آن را تشخیص می دهند. برای مثال، درد نشانه است، در حالی که جوش یک علامت است.
علائم و نشانه های عفونت دندان شامل موارد زیر می باشند:
- درد
نشانه اصلی عفونت لثه و دندان درد می باشد. درد ناشی از عفونت دندان می تواند آزاردهنده و اغلب شدید باشد. این نوع درد معمولا به صورت ناگهانی شروع می شود و در چند ساعت یا روز بعدی شدت پیدا می کند. در بعضی از موارد، درد تا گوش، استخوان فک و گردن نیز امتداد پیدا می کند.
- احساس درد در ناحیه دارای عفونت دندان در حین گاز زدن چیزی
- لمس ناحیه دارای عفونت لثه همراه با درد است
- حساسیت به غذاها و نوشیدنی های گرم و سرد
- بد بو شدن دهان بیمار
- تب و سردرد
- ناخوشی عمومی
- تریسموس که در صورت بروز بیمار به سختی می تواند دهان خود را باز کند
- ناراحتی و درد در هنگام بلع غذا
- بی خوابی
علت عفونت دندان چیست؟
هنگامی که عفونت دندان ایجاد می شود، پلاک تشکیل شده دندان شما را در نتیجه پوسیدگی دندان تحت تاثیر قرار می دهد. در این حالت بخش سخت خارج دندان (مینای دندان) آسیب می بیند.
پوسیدگی دندان باعث شکسته شدن مینای دندان و ایجاد آسیب به لایه نرم تر بافت زیر دندان (عاج دندان) می شود که این پوسیدگی می تواند مرکز پالپ دندان را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
به این مشکل در اصطلاح التهاب ناحیه پالپ گفته می شود. به این ترتیب پالپ قرار گرفته در وسط دندان می میرد و حفره پالپ دچار عفونت می شود. باکتری ها به ایجاد عفونت در پالپ ادامه می دهند تا به استخوانی که دندان را احاطه کرده و آن را نگه می دارد(استخوان نگهدارنده)، برسند و به این ترتیب عفونت دندان ایجاد می شود.
علت عفونت لثه چیست؟
عفونت لثه در نتیجه بیماری لثه ایجاد می شود که در اصطلاح به آن التهاب لثه یا پریودنتیت گفته می شود. عفونت لثه ممکن است در نتیجه شرایط زیر ایجاد شود:
- ایجاد آسیب برای لثه حتی اگر شما به بیماری التهاب لثه مبتلا نباشید.
- سیگار کشیدن
- جویدن تنباکو
درمان آبسه و عفونت دندان
- عصاره گل رز را با آب تازه لیموترش مخلوط کنید و برای چند دقیقه این مخلوط را در دهان نگه دارید و سپس دور بریزید. این عمل را حداقل روزی ۳ بار تکرار کنید.
- غرغره کردن با آب لیموی تازه و آب ولرم روزی ۲ بار علاوه بر از بین بردن بوی بد دهان، شدت ورم را نیز کاهش می دهد.
- برای تسکین فوری التهاب و خون ریزی با آب نمک غرغره کنید و یا ضماد زنجبیل و نمک را بر روی لثه قرار دهید.
- برای درمان سریع آبسه دندان روزی سه حبه سیر را به اندازه ماش خرد کرده و هر حبه را همراه با یک لیوان آب یا آب عسل میل کنند.
برای درمان ورم لثه بهتر است از درمان های خانگی استفاده کرد که علاوه بر موثر بودن، عارضه جانبی نیز ندارد.
- آلوئه ورا
میتوانید با مالیدن پالپ گیاه آلوئه ورا به لثهها، تورم لثه را به میزان قابل توجهی کاهش دهید. بعد از اتمام کار، دهان را با آب خالص شستشو دهید.
- جوش شیرین
مقداری جوش شیرین را با آب گرم ترکیب کنید و بعد از مسواک زدن، لثههای خود را با این محلول ماساژ دهید. از این روش به مدت ۶ تا ۷۵ روز استفاده کنید و نه بیشتر.
- میوه و سبزیجات تازه
مصرف میوهها و سبزیجات تازه تاثیر بسیار زیادی در از بین بردن علائم بیماری التهاب لثه دارد. بهتر است از مواد غذایی دارای فیبر و ویتامین ث بیشتر استفاده کنید. برای نتیجه گرفتن از این مورد میتوانید مواد حاوی فیبر از جمله هویج، بروکلی و انواع فلفل ها را برای چند دقیقه بجوید تا دندانهای شما تمیز شوند.
- عصاره گل رز را با آب تازه لیموترش مخلوط کنید و برای چند دقیقه این مخلوط را در دهان نگه دارید و سپس دور بریزید. این عمل حداقل روزی ۳ بار تکرار شود.
- ضماد تهیه شده از زنجبیل و نمک را روی قسمت های ملتهب بمالید.
- غرغره کردن با آب لیموی تازه و آب ولرم روزی ۲ بار علاوه بر از بین بردن بوی بد دهان، شدت ورم را نیز کاهش می دهد.
- برای تسکین فوری التهاب و خون ریزی با آب نمک غرغره کنید.
علاوه بر درمان خانگی لازم است، نکات بهداشتی زیر نیز رعایت شود:
- حداقل روزی ۲ بار مسواک بزنید.
- پس از بهبود عفونت از مسواک قبلی استفاده نکنید.
- پس از هر وعده غذایی غرغره کنید.
- در طول روز آب کافی مصرف کنید.
- آب میوه های مرکباتی را که حاوی آنتی اکسیدان است و از عفونت پیش گیری می کند، مصرف کنید.
- با استفاده از نخ دندان تمامی بقایای مواد غذایی را از دهان خارج کنید
- استفاده از میخک
گیاه میخک دارای اثر بی حس کنندگی درد می باشد.
اگر مقداری از روغن میخک را به پنبه ای آغشته کنید و آن را به منطقه ای از لثه که دچار درد و ناراحتی شده است بمالید ،به کاهش درد در آن ناحیه کمک زیادی خواهد کرد.
همچنین می توانید خود گیاه میخک را در ناحیه ای که درد می کند قرار دهید. سپس آن را فشار دهید تا روغن آن خارج شود.
می توانید این کار را برای مدت ۳۰ دقیقه ادامه دهید تا درد کم شود.
- دم کرده نعنا
دم کرده نعناع، نوشیدنی آرام بخشی است که می تواند برای تسکین دردهای ناشی از ناراحتی های لثه به کار رود.
برای این منظور می توانید یک قاشق غذاخوری برگ نعنای خشک را در یک فنجان آب جوش ریخته و آن را هم بزنید. سپس آن را در دهان ریخته و کمی نگه دارید.
این کار باعث تسکین درد لثه می شود.
- کرن بری
با نوشیدن یک لیوان آب کرن بری در روز از رشد باکتریها در دهان جلوگیری کنید. البته توجه کنید که در این مورد باید حتما از آب کرن بری خالص و بدون افزودنی و شکر استفاده شود. ترکیب آب کرن بری با میوههای دیگر نیز تاثیر آن را کاهش داده و شما را به نتیجه مورد نظر نمیرساند.
- روغن نعناع
چند قطره روغن نعناع را در یک لیوان آب گرم بریزید و دهان خود را با این محلول شستشو دهید. میتوانید از این درمانی خانگی ساده و بی دردسر هر روز استفاده کنید تا عفونت و تورم لثه کاهش بیابد.
زمان مراجعه به پزشک
هر فردی که علائم مرتبط با عفونت دندان را دارد باید فورا به دندان پزشک مراجعه کند. دندان پزشک مجرب به راحتی آبسه دندان را تشخیص می دهد. توصیه می شود که در این شرایط یا به دندان پزشک مجرب و داری مجوز، مرکز دندان پزشکی محلی یا بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید. افرادی که مشکلات بلع و تنفسی دارند باید مستقما به بخش اورژانس بیمارستان خود مراجعه کنند.
در صورتی که بنا به دلایلی نمی توانید فورا به دندان پزشک مراجعه کنید، باید نزد پزشک عمومی بروید. پزشک عمومی نمی تواند عفونت دندان را درمان کند، اما داروهایی و توصیه هایی برای مراقبت شخصی و کنترل درد ارائه می کند و در صورت نیاز، سریع ترین راه برای دریافت درمان اضطراری را به شما اطلاع می دهد.