نی نی تایم:الجیبیتی (LGBT) یا دِگَرباشی (از دو بخش دِگَر و باش تشکیل شدهاست. واژه دگر دگرگون یافته واژه دیگر و واژه باش از ریشه باشیدن به معنای بودن یا زیستن است)شامل افرادی است که گرایش جنسی و رفتار جنسی به غیر از دگرجنسگرایی دارند که شامل همجنسگرایی مردانه، همجنسگرایی زنانه، دوجنسگرایی و تراجنسیتی و غیر جنس گراهااست. با این حال جامعهٔ دگرباشان به این گرایشها محدود نبوده و دامنهٔ وسیع تری از گرایشها اعم از queer , intersexual و asexual را پوشش میدهد.معادل انگلیسی دگرباش سرواژه LGBTQIA است که اختصاری از Bisexual, Gay, Lesbian Transgender , Queer , intersexual و Asexual است.
مفهوم جنس به ویژگیهای زیستی و تفاوتهای بدنی انسان اشاره داشته و آنها را به دو دستهی زن و مرد تقسیم میکند. جنس یا هویت جنسی به تشخیص افراد بر اساس اندام جنسیشان گفته میشود. یعنی تقسیم بندی افراد به گروه های مختلف بر اساس اندام جنسی.
اما جنسیت معرف باورهایی است که مرد بودن و زن بودن را نشان میدهد به عبارت بهتر جنسیت یا هویت جنسیتی (Gender Identity) تشخیص افراد بر اساس باور ذهنی شان است.
رفتار جنسیتی یا ابراز جنسیتی (Gender Expression) به رفتارهایی گفته می شود که باعث می شود در جامعه افراد را زنانه یا مردانه بدانیم. پوشش، آرایش، اصلاح مو، صحبت کردن، راه رفتن و… مواردی هستند که به عنوان رفتار جنسیتی شناخته می شوند.
حال که با این سه مفهوم اصلی و عمده آشنا شدیم خوب است به تفاوت انواع دگرباش ها شامل لزبین، گی، دوجنسه، ترانس، هم جنسگرا و … بپردازیم.
پرچم رنگین کمانی
پرچم رنگین کمانی پرچمی است شامل چند رنگ که به صورت افقی در کنار هم قرار گرفته اند که برگرفته از رنگهای رنگین کمان است. رنگهای اصلی رنگین کمان با رنگهای این پرچم تفاوت دارد اما طراحی های بسیاری در سراسر دنیا این رنگ ها را به ترتیب در پرچم قرار می دهند که شامل قرمز، نارنجی، زرد ، سبز، آبی، نیلی و بنفش است. در بعضی از پرچم ها نیز به جای نیلی از آبی دریایی استفاده می شود. استفاده از پرچم رنگین کمانی سابقه و قدمت زیادی در فرهنگ های مختلف دارد. گاهی به عنوان نمادی برای تنوع و گاهی امید و آرزو. بر خلاف تصور عموم که پرچم رنگین کمانی را تنها برای دگر باشان می دانند پرچم رنگین کمان امروزه به عنوان نمادهای مختلفی در جهان شناخته می شود مانند پرچم غرور، افتخار همجنس گرایان، یا به عنوان نماد پرچم صلح در ایتالیا و یا اتحادیه بین المللی تعاون. انجمن های بودایی هندی، مهربابا و برخی انجمن های یهودی و انجمن چای وو وو “Wu-Wo Tea” و گروه های دیگر از حالت های مختلف همین رنگ ها استفاده می کنند. مشهورترین استفاده پرچم رنگین کمانی که گاهی اوقات پرچم آزادی نامیده می شود نماد دگرباشان است. این پرچم توسط Gilbert Baker و در سال ۱۹۷۸ طراحی شد. رنگ های متنوع در این پرچم نمادی برای تنوع گروهها در دگرباشان است و این پرچم به شکلهای مختلفی مانند پرچم، بنر، لباس و یا زینت الات در رژه غرور دگرباشان در کشورهای مختلف استفاده میشود.
انواع دگرباش ها
۱. لزبین یا هم جنسگرا زن (LESBIAN):
زنانی که کششی جنسی، احساسی، جسمی، و/یا روحی را نسبت به سایر زنان تجربه میکنند.
۲. گی یا هم جنسگرا مرد (GAY):
در برخی فرهنگها به مردانی اطلاق میشود که به صورت احساسی، شهوانی و/یا عاطفی به مردان دیگر گرایش دارند. تمام مردانی که با همجنسان خود رفتارهای جنسی انجام میدهند گِی نستند و این برچسب باید با احتیاط استفاده شود.
۳. دوجنسگرا (BISEXUAL یا BI):
فردی که کششی جنسی، احساسی، جسمی، و/یا روحی را هم نسبت به همجنسان خود و هم نسبت به جنس مخالف تجربه میکند. این امر لزوما همزمان، به صورت مشابه و به یک میزان رخ نمیدهد.
۴. ترانس یا تراجنسی (TRANSGENDER):
فردی که با جنسیتی غیر از جنسیت هنگام تولدش زندگی میکند. گرایش جنسی افراد متنوع است و به هویت جنسی آنها بستگی ندارد.
۵. ترازن (TRANS WOMAN):
برچسب هویتی که گاهی از سوی تراجنسیهای مذکر یا مونث استفاده میشود تا نشان دهد زن هستند در حالیکه هنوز بر گذشتهی تراجنسیتی خود تاکید میکنند.
۶. ترامرد (TRANS MAN):
برچسب هویتی که گاهی از سوی تراجنسیهای مذکر یا مونث استفاده میشود تا نشان دهد مرد هستند در حالیکه هنوز بر گذشتهی تراجنسیتی خود تاکید میکنند.
۷. کوئیر یا همه جنسگرا (QUEER):
یک بیانیهی سیاسی و همچنین گرایشی جنسی است که طرفدار زیر پا گذاشتن تفکر دوتایی و سیال در نظر گرفتن گرایش جنسی و هویت جنسی است. این اصطلاح یک برچسب ساده برای توضیح دادن مجموعهی پیچیدهای از رفتارها و امیال جنسی است. برای مثال، فردی که به چندین جنسیت گرایش دارد را میتوان کوئیر نامید. بسیاری از افراد دگرباش (LGBT) مسنتر احساس میکنند این کلمه مدتها به طرز نفرتانگیزی بر علیه آنها استفاده شده است و تمایلی به پذیرش آن ندارند. کوئیر را میتوان به عنوان کلمهای جامع برای اشاره به تمام افراد دگرباش استفاده کرد.
۸. بلاتکلیف (QUESTIONING):
فردی که از هویت جنسی و/یا گرایش جنسی خود نامطمئن است و/یا در جستوجوی آن است.
۹. بیناجنس (INTERSEX):
مجموعهای از مشکلات درمانی که شامل ناهنجاریهای مادرزادی دستگاه تولیدمثل و جنسی میشود. یعنی افراد بیناجنس با کرموزومهای جنسی، اندامهای تناسلی خارجی، یا دستگاههای تولیدمثلی داخلی به دنیا میآیند که نه برای جنس مونث و نه برای جنس مذکر، استاندارد نیست. وجود بیناجنسها نشان میدهد که تنها دو جنس وجود ندارد و شیوهی تفکر ما دربارهی جنسیت ( تلاش برای گنجاندن اجباری هرکسی در قالب مرد یا زن) به صورت اجتماعی شکل گرفته است.
۱۰. بی جنس گرا (ASEXUAL):
فردی که کشش جنسی را تجربه نمیکند. آنها ممکن است کشش عاطفی، جسمی، یا احساسی را تجربه کنند یا تجربه نکنند. بیجنسگرایی با تجرد متفاوت است زیرا یک گرایش جنسی است نه یک انتخاب. افراد بیجنسگرا ممکن است خودشان را آس (ace) بنامند.
۱۱. آرومانتیک (AROMANTIC):
فردی که کشش احساسی کمی نسبت به دیگران تجربه میکند یا اصلا آن را تجربه نمیکند.
۱۲. دگرجنس گرا سالاری (HETEROSEXISM):
پیشداوری علیه افراد و گروههایی که رفتارها یا هویتهای غیر دگرجنسگرایانه نشان میدهند، در ترکیب با قدرت اکثریت برای تحمیل این پیشداوری. معمولا به سود گروههای قدرتمند استفاده میشود. هر گونه نگرش، اقدام، یا عمل با حمایت قدرت سازمانی که به خاطر گرایش جنسی افراد بر آنها تسلط دارد.
۱۳. هم سوجنس (CISGENDER):
کسی که با هویت جنسی منسوب به او بر اساس جنسیت زمان تولدش احساس راحتی میکند.
۱۴. متحد دگرباش (LGBTQI ALLY):
کسی که با دگرجنسگراسالاری، تعصبات ضد دگرباشی، امتیازات دگرجنسگرایی و همسوجنسی در خود و دیگران مواجه است؛ کسی که معتقد است دگرجنسگراسالاری، همجنسگراهراسی، دوجنسگراهراسی و تراجنسهراسی از جمله مسائل عدالت اجتماعی هستند.
