
سطح بالای چربی یا کلسترول خون میتواند باعث عوارضی مانند آترواسکلروز (سفت و شکسته شدن عروق)، فشار خون بالا، بیماریهای قلبی و عروقی، افزایش شانس ابتلا به سکته مغزی، کبد چرب و… شود. رژیم غذایی نامناسب، استفاده از غذاهای چرب و پرکالری، فرهنگ ناصحیح استفاده بیش از حد از غذاهای فوری نظیر پیتزا، سس مایونز، فرهنگ نادرست مصرف زیاد گوشت قرمز در جامعه و زندگی کمتحرک ماشینی در کشور ما باعث شده است افراد زیادی به مشکل بالا بودن چربی و کلسترول خون یا چاقی مبتلا باشند.
اولین و بهترین راه برای کاهش یا رفع این مشکل، اصلاح رژیم غذایی است. یکی از مهمترین توصیههای غذایی، کاهش مصرف گوشت قرمز و برنج و استفاده بیشتر از سبزیجاتی نظیر کلم، کرفس، هویج، کاهو، اسفناج، کدو و… در رژیم غذایی روزانه است. مصرف بیشتر غذاهای دریایی و سایر ترکیبات حاوی روغن امگا ۳ نیز توصیه میشود.
گیاهان دارویی زیادی نیز وجود دارد که کاهشدهنده چربی خون نیز هستند مانند:
* دمکرده آویشن که از دیدگاه طب سنتی ایران دفعکننده رطوبت و بلغم از بدن است، از پایین آورندههای مناسب چربی خون محسوب میشود.
* مصرف روزانه یک قاشق چایخوری پودر یا نیمکوب شده سیاهدانه یا دانه تره هم میتواند در کاهش چربی خون نیز تأثیر داشته باشد.
* سیر، سویا، گشنیز، جعفری و شوید از سبزیجات موثر در کاهش چربی و کلسترول است. به عنوان مثال، نوشیدن دمکرده شوید و لیمو عمانی یک ساعت پس از غذا میتواند در کاهش سطح کلسترول و چربی خون موثر باشد.
* چای پور (Puer) یکی از معروفترین انواع چای چینی است که دارای خواص بسیار قوی کاهنده چربی و کلسترول است.
* دم کرده پوست نارنگی و زنجبیل نیز میتواند موثر باشد.
* جومینگ ز (Jueming ze) نیز گیاه بسیار موثری در کاهش چربی، کلسترول و قند خون است.
* نوشیدن دمکرده زینان و عناب نیز در این امر موثر است.
* مصرف سماق همراه غذا نیز به دلیل تأثیراتی که روی صفرا دارد، میتواند تأثیرات مناسبی در پایین آوردن چربی خون داشته باشد.
برخی گیاهان به مقدار زیادی ساپونین دارند و به همین دلیل خاصیت کف کنندگی در آنها وجود دارد. در جانوران خون گرم از نظر سیستمیک ساپونین جذب نمیشود ولی چون کشش سطحی را کم میکند (مثل رزین) چربیها و کلسترول به آن باند شده که خود سبب دفع کلسترول از بدن میشود. این گیاهان عبارتند از:
* تخم شوید : در داروخانه ها دارویی بنام آنتوم موجود است که به صورت قرص است و حاوی شاه تره، کاسنی و شوید میباشد. این دارو پایین آورنده چربی خون است. این دارو که بیشترین ماده مۆثر آن شوید است، طبیعت گرم دارد.
* شوید : در کسانی که ترش میکنند و سوزش سردل دارند خیلی مۆثر است. همچنین زیاد کننده شیر و لاغر کننده است. پایین آورنده چربی خون نیز هست. (قطره دیل سان)
* کاسنی: به نام عربی آن الهندبا است در حدیثی از حضرت محمد آمده است : برگی از کاسنی نیست مگر قطره ای از بهشت بر آن باشد. کاسنی تقویت کننده معده، ضد درد و ضد تب است و در درد چشم، بیماریهای کبدی، یرقان، قولنج نارسای کلیوی و در بیماریهای اعصاب از آن استفاده میشود. کاسنی طبیعت سرد دارد.
* شاه تره : طبیعت سرد دارد و از گیاهان دیگر در فراورده آنتوم است. این گیاه تصفیه کننده خون، صفرا آور، بر طرف کننده خارشهای جلدی و اشتها آور است و در درمان یرقان و تصلب شرایین نیز از آن استفاده میشود. از عرق آن به عنوان تقویت کننده و اشتها آور استفاده میشود.
* آرتیشو – کنگر فرنگی : پایین آورنده کلسترول خون است (قطره سینا بیل)
* سیر : پایین آورنده فشار خون و چربی خون است و اثرات ضد میکروبی نیز دارد و طبیعت گرم دارد.
عصاره برگ گیاه «مرزه» چربی خون را کاهش میدهد
برای ثابت نگه داشتن وزن، از گیاهان کاهش دهنده کلسترول استفاده کنید. البته ناگفته نماند، علاوه بر مصرف گیاهان، اتخاذ یک برنامه غذایی کم چرب نیز مهم است.
* یونجه: مصرف این گیاه به علت سرشار بودن از پروتئین، کلسیم و ویتامین E بسیار سودمند است.ماده شیمیایی موجود در دانه های این گیاه مانع از جذب کلسترول در بدن می شود. به نقل از سایت «CNN»، یونجه مانع از رسوب چربی در سرخرگ ها می شود. افراط در مصرف این گیاه عوارض جانبی دارد و باعث آسیب دیدن گلبول های قرمز می شود.
* برگ کنگر فرنگی: این گیاه بیش از هزار سال است که کشت می شود. از برگ های آن برای تولید مکمل های غذایی استفاده می شود. ترکیبات موجود در این برگ ها برای تولید صفرا و بهبود عملکرد کلیه مفید است. برگ این گیاه کلسترول را کاهش می دهد.
* گشنیز: گیاه بومی اروپا، آسیا و شمال آفریقاست و تمام قسمت های این گیاه قابل خوردن است. این گیاه ۴ هزار ساله یکی از قدیمی ترین گیاهان است. دانه های آن کاهش دهنده کلسترول و تری گلیسیرید است. گشنیز، تولید صفرا را در کبد تنظیم و کلسترول را از بدن دفع می کند.
* سیر: سیر جزو گیاهان کاهش دهنده کلسترول است که به صورت خام یا پخته مصرف می شود. این گیاه علاوه بر کاهش کلسترول، فشار خون را نیز پایین می آورد.
* اسفرزه: این گیاه بومی اروپا و هند است و به دفع آب اضافه بدن کمک می کند و باعث منظم شدن عملکرد سیستم گوارشی می شود. فیبر غذایی موجود در آن، کلسترول و میزان قند خون را نیز کاهش می دهد.