
نوزادان زایمان طبیعی باهوش و سیستم ایمنی قوی دارند
تاثیر زایمان طبیعی بر هوش نوزاد
پزشکان در یک مطالعه جدید دریافتند کودکانی که به روش زایمان طبیعی متولد می شوند در مقایسه با کودکانی که با روش سزارین به دنیا می آیند، ضریب هوشی بالاتری دارند.
هوش عبارت است از قدرت یادگیری و قابلیت عمومی درک و استدلال که به شکلهای گوناگونی جلوه گر می شود و منجر به سازگاری فرد می شود. عوامل متعددی در افزایش و کاهش آن دخیلند.
متخصصان با انجام مطالعات جدید دریافتند وقتی مادران باردار به شیوه طبیعی زایمان می کنند، مقدار نوعی پروتئین خاص در مغز نوزادشان افزایش می یابد و همین امر موجب بالا رفتن ضریب هوشی نوزاد می شود.
این متخصصان می گویند افزایش سطح پروتئین هایی خاص در نوزادانی که به روش زایمان طبیعی متولد می شوند کمک می کند که حافظه کوتاه مدت و بلندمدت این نوزادان در دوران جنینی، رشد بیشتری پیدا کند. حافظه کوتاه مدت و بلندمدت هر دو از فاکتورهای کلیدی در افزایش ضریب هوشی انسان هستند.
این متخصصان منطقه هیپوکامپ را در مغز موش های متولد شده به روش طبیعی یا سزارین ارزیابی کرده و متوجه شدند که موش های بدنیا آمده به شیوه سزارین دارای سطح کمتری از مولکول ucp۲ هستند و در نتیجه دچار اختلالات رفتاری دوران بلوغ می شوند.
لازم به ذکر است هوش نوزاد یک عامل مولتی فاکتوریال می باشد و عوامل متعددی در افزایش و کاهش آن دخیل می باشند، لذا نمی توان تنها نوع زایمان را دلیلی محکم بر افزایش و یا کاهش آن شمرد.
آیا زایمان طبیعی در سیستم ایمنی بدن نوزاد نقش دارد؟
نوزادان جدید متولد شده به این ترتیب می آموزند که مولکولهایی که خطر ندارند خودی را از مولکولهای خارجی تشخیص دهد. در آزمایشات بر روی نوزادان متولد شده با جراحی سزارین نوعی از سلولها که نقش مهمی در پیشگیری از واکنش سیستم ایمنی به مولکولهای خودی، مواد تغذیه ای و باکتریهای بی ضرر روده ای دارند، کمتراست.
در تعدادی از مطالعات مشخص شده است که کودکان متولد شده با سزارین دارای فلور روده ای متفاوتی نسبت به کودکان متولد شده با زایمان طبیعی هستند. اما هنوز علت آن و تأثیری که بر سیستم ایمنی این نوزادان می گذارد، مشخص نشده است. به همین علت دانشمندان دانشکده ی بهداشت و علوم پزشکی دانشگاه کپنهاگ به بررسی تأثیر نحوه ی تولد بر توسعه ی سیستم ایمنی بدن در نوازدان تازه متولد شده موش پرداختند.
نتایج این تحقیق نشان داد که نوزادان متولد شده بروش سزارین دارای تعداد کمتری از سلولهایی هستند که موجب تقویت سیستم ایمنی بدن می شود. این نتایج اخیراً در مجله ی Immunologyمنتشر گردید.
اهمیت باکتریهای بدن مادر
نوزادان متولد شده با زایمان طبیعی درمعرض باکتریهای بیشتری از بدن مادر قرار می گیرند درحالیکه نوزادان متولد شده بروش سزارین درمعرض این تعداد از باکتریها نیستند(به دلیل خارج شدن نوزاد از شکم). بر اساس یک فرضیه ی تحقیقاتی که به نام hygiene hypothesisمعروف است، سیستم ایمنی نوزاد تازه متولد شده از طریق زایمان طبیعی می آموزد که بین مولکولهای بی ضرر خودی و مولکولهای خارجی تفاوت های قابل تشخیصی وجود دارد.
بیماریهای اتوایمیون نظیر دیابت نوع ۱، بیماری کرون و آلرژیها به دلیل دقت بیش از حد سیستم ایمنی و واکنش شدید سیستم ایمنی در بدن ظهور می کنند.
دانشمندان به بررسی علایم و نشانه هایی از بروز دیابت نوع ۱ در نوزادان سزارینی پرداختند اما نتوانستند علایمی ازاین بیماری بیابند، قدم بعدی دراین تحقیق بررسی استعداد ابتلا این نوزادان به سایر بیماریهای اتوایمیون است و سپس آزمایش این نظریه بصورت بالینی است.
دکتر هانسن می گوید: آزمایشات بروی موش این ایده را ایجاد کرد که کارآزمایی های بالینی بعدی با جزئیات بیشتر باید در چه زمینه ای انجام شود بنابراین در دراز مدت ما قادر خواهیم بود روشهایی برای تقویت سیستم ایمنی نوزادانی که مستعد ابتلا به بیماریهای اتوایمیون هستند.
مزایا زایمان طبیعی برای نوزاد:
- مزیت عمده ای که درزایمان طبیعیبرای نوزاد وجود دارد، این است که مادر می تواند بلافاصله بعد از تولد با فرزند خود تماس اولیه را داشته باشد و همچنین تغذیه با شیر مادر را خیلی زودتر از عمل سزارین شروع نماید.
- به گفته کارشناسان در صورتی که تولد بازایمان طبیعیصورت گیرد، چون فشار عضلات در این فرآیند نقش بیشتری دارند، احتمال وارد شدن فشار بیشتری به مایع جمع شده در ریه نوزاد، وجود دارد. هر چند که در این باره سوالات نگران کننده زیادی است، اما روی دادن این حالت به نفع مادر و نوزاد خواهد بود، چون نوزادان متولد شده با زایمان طبیعی احتمالا از مشکلات تنفسی کمتری رنج خواهند برد.
• نوزادانی که از طریق زایمان طبیعی متولد شده باشند، در راه خروج از رحم با باکتری های زیادی از طریق کانال تولد روبه رو می شوند که این باکتری ها می توانند سیستم ایمنی بدن او را افزایش داده و همچنین روده های او را از گزند باکتری های گوناگون محافظت کنند.
جوانب منفی زایمان طبیعی برای نوزاد :
- اگر روند کارزایمان طبیعیدر یک مادر باردار طولانی شود و یا اگر نوزاد بیش از حد بزرگ باشد و مادر هم بخواهد به طور طبیعی فرزند خود را به دنیا آورد، ممکن است پس از پایان زایمان یا در طول فرآیند آن نوزاد زخمی شده باشد. به عنوان مثال می تواند یک طرف پوست سر نوزاد کبود شده و یا حتی استخوان ترقوه اش شکسته باشد. با دقت بیشتر در نظریه های کارشناسان می توان فهمید که هیچ تضمینی برای سلامتی مادر و نوزاد در زایمان طبیعی وجود ندارد. پس به عنوان یک مادر باردار به یاد داشته باشید که در دوران بارداری خود و حتی در هنگام زایمان فقط آنچه را که توسط متخصصان توصیه می شود انجام دهید.
اینک شما به عنوان یک مادر باردار جوانب مثبت و منفی زایمان طبیعی را فهمیدید بنابراین می توانید بدون نگرانی، یک انتخاب درست داشته باشید. امیدواریم که با این اطلاعات بتوانیم شما را از ترس و استرس زایمان طبیعی دور کنیم و در حل و فصل معضلات این دوره از بارداری کمک کرده باشیم! با این حال، فراموش نکنید که، هیچ حقی برای مادران در انتخاب اشتباه نوع تولد نوزاد خود بین زایمان طبیعی و یا سزارین وجود ندارد. بنابراین، این راه را منطقی انتخاب کنید.
زایمان طبیعی یا سزارین؟
تصورات و دانستههای غلطی در این زمینه وجود دارد که در تصمیمگیری غلط مادران موثر است.
خیلیها مساله درد را مطرح میکنند و میگویند در زایمان طبیعی مادر درد زیادی را تحمل میکند، پس منطقی است که سزارین شود تا درد نکشد. این مطلب زمانی میتواند درست باشد که امکانات زایمان بدون درد وجود نداشته باشد، از طرفی به هر حال پس از سزارین هم مادر باید درد ناشی از جراحی را تحمل کند.
مساله دیگر، عوارض سزارین در برابر زایمان طبیعی است. باید بدانیم هر عمل جراحی میتواند به چسبندگیهایی داخل شکم منجر شود و در نهایت دردهای مزمنی را برای فرد ایجاد کند.
حال اگر کسی را در نظر بگیریم که بخواهد دو بار یا بیشتر صاحب فرزند شود و هر بار هم تحت عمل سزارین قرار بگیرد، میتوان دریافت که این کار چقدر احتمال ایجاد چسبندگیهای داخل شکمی و دردهای مزمن را در سالهای بعد افزایش میدهد.
برخی عوارض زودهنگام بعد از زایمان در سزارین بیشتر دیده میشود. خونریزی شدید که مادر به تزریق خون نیاز پیدا میکند، عفونت محل جراحی و عفونت رحمی، خونریزی محل جراحی، انعقاد خون در رگها و آزاد شدن لخته خون که به مرگ منجر میشود و مشکلات بیهوشی از جمله این عوارض است.
البته برخی عوارض به دنبال زایمان طبیعی نیز وجود دارد، مانند آسیب به کانال زایمانی، احتمال افتادگی مثانه و اختلالات کنترل ادرار یا مدفوع، که مادرانی که طبیعی زایمان میکنند را با مشکل روبهرو خواهد کرد.
از مسائل دیگری که در تصمیمگیری مادران به نفع سزارین در برابر زایمان طبیعی تاثیر دارد، مساله افزایش احتمال آسیب به جنین در زایمان طبیعی است. در زایمانهای طبیعی سخت با جنین درشت، احتمال آسیب به شانه و شبکه عصبی بازویی و دست جنین بیشتر است.
همین طور در زایمانهایی که با وسایلی مثل وکیوم یا فورسپس انجام میشود، احتمال آسیب به سر جنین به صورت شکستگی استخوان جمجمه یا خونریزی زیر پوست سر افزایش مییابد اما امروزه بندرت چنین زایمانهایی انجام میشود و تقریبا تمام جنینهای درشت را با سزارین خارج میکنند.
از طرفی برخی مشکلات نوزادان، مادرزادی است و به اشتباه به روش زایمانی نسبت داده میشود؛ مثل برخی از موارد فلج مغزی یا شکستگی استخوان جناق.
مزیت های سزارین
-عمل سزارین معمولاً با بیهوشی انجام می شود بنابراین نیازی به تحمل درد زایمان نخواهد بود.
– بسیاری از زنان باردار این نگرانی را دارند که چطور ممکن است نوزاد از مجرایی تنگ عبور کند و آسیبی نبیند؟! در عمل سزارین نیازی نیست نوزاد سفر سخت عبور از کانال تولد را تجربه کند، بنابراین مادران زیادی ترجیح می دهند نوزادشان بدون تحمل فشار متولد شود.
– ماهیت انجام عمل سزارین همانند سایر اعمال جراحی، بر خلاف فرآیند زایمان طبیعی به گونه ای است که همه چیز ضدعفونی است و هیچ گونه نگرانی از بابت عفونت یا آلودگی وجود نخواهد داشت. هیچ خبری از عرق یا اشک نیست. نیازی نیست مادر حجم زیاد خون و آبی را که از بدنش خارج می شود نظاره گر باشد. ادرار و مدفوع مادر از طریق تمهیداتی که قبل از انجام عمل در نظر گرفته می شود مهار می گردد.



مزایای زایمان طبیعی:
معایب زایمان طبیعی:
زایمان طبیعی
عوارض کوتاه مدت زایمان طبیعی:
۱- انقباض های رحم در حین زایمان مادر
۲- نامرتب شدن ضربان جنین
۳- تحت فشار قرار گرفتن بند ناف نوزاد در طول زایمان: در این حالت ممکن است مادر در حین زایمان دچار خونریزی شود.
۴- خونریزی: تا حد ۵۰۰ سی سی طبیعی است. اگر میزان خونریزی زیاد باشد و مادر دیر به پزشک مراجعه کند، احتمال اینکه جانش را از دست بدهد وجود دارد.
۵- تغییر فرم دستگاه تناسلی: افتادگی مثانه یا پارگی قسمت انتهایی واژن، عمدتا در خانم هایی که زایمان های متعدد داشته اند یا جنین درشت دارند دیده می شود.
۶- عفونت
۷- فشار خون بالا
۸- درد شدید: یکی از روش های کنترل درد، تزریق داروی مسکن داخل عضله است. روش دوم استفاده از گازهای تنفسی است و درد زایمان مادر با تنفس این گاز تا حدودی کاهش پیدا می کند. روش سوم، ایجاد بی حسی از طریق اپیدورال در ناحیه کمر است. داروی بی حسی با استفاده از سوزن باریکی از میان ستون فقرات مادر به داخل فضای اپیدورال تزریق شده و زائو دچار بیهوشی موضعی در ناحیه کمر می شود که این خود عوارضی را در پی دارد.
۹- تولد دیررس نوزاد در نتیجه تزریق داروی بی حسی: تزریق داروی بی حسی در فضای اپیدورال، زایمان را به تاخیر می انداز. یعنی اگر قرار است نوزاد در طول ۶ ساعت به دنیا بیاید، این زمان به ۸ ساعت تغییر پیدا می کند.
۱۰- ناتوانی مادر در زور زدن: تزریق داروی بی حسی باعث می شود تا مادر توان لازم برای زور زدن را نداشته باشد و پزشکان از فورسپس برای خارج کردن نوزاد استفاده کنند.
۱۱- استرس زیاد: تولد به موقع نوزاد و جلوگیری از آسیب های بعدی به بچه و مادر
عوارض بلندمدت زایمان طبیعی:
۱- خونریزی های دیررس: یعنی ممکن است بعد از زایمان مقداری از جفت درون بدن باقی مانده و مادر بعد از چند روز دچار خونریزی شده و عفونت کند.
۲- افتادگی، شل شدگی و باز شدن واژن: خانم ها بیشترین شکایت را از این مورد دارند.
۳- عدم کنترل ادرار و مدفوع: عدم کنترل ادرار شایع تر است. عدم کنترل مفدوع در مادرانی دیده می شود که ماهیچه های اسفنکتر مقعدشان در موقع زایمان آسیب دیده باشد.
۱- مرگ جنین در داخل رحم: اگر نوزاد به موقع متولد نشود، یا صدای قلب جنین افت کند و به کمتر از ۱۲۰ ضربه در دقیقه برسد و پزشک معالج این احتمال را بدهد که بچه تا ۱۰، ۱۵ دقیقه آینده به دنیا نخواهد آمد، در این صورت جنین داخل رحم مادر جانش را از دست می دهد.
۲- خونریزی و شکستگی جمجمه نوزاد: وقتی خروج جنین با مشکل مواجه شود، پزشکان با استفاده از یک وسیله فیزیکی به نام فورسپس یا دستگاه مکش، نوزاد را از شکم خارج می کنند. از این وسیله نباید افراد غیرمتخصص استفاده کنند چرا که بعضا باعث به وجود آمدن آسیب هایی به مغز و جمجمه بچه و همچنین پاره شدن مجرای تناسلی مادر می شود.
مزایا زایمان طبیعی
۱- جمع شدن سریع رحم
۲- سرپا شدن: اگر مادر بعد از زایمان طبیعی در قسمت انتهایی واژنش برش نداشته باشد، یکی دو ساعت بعد می تواند بنشیند. در صورتی که برش داشته باشد، با استفاده از مسکّن در کمتر از شش ساعت می تواند سرپا شود اما نمی تواند فعالیت های روزمره اش را داشته باشد.
۳- ارتباط بهتر نوزاد با مادر: در زایمان طبیعی چون نوزاد بلافاصله در آغوش مادر قرار می گیرد، نوزاد از اولین شیر مادر که به نوعی واکسن هم هست، تغذیه کرده و تکامل بهتری پیدا می کند. علاوه بر اینها مادر هر چه زودتر نوزادش را در آغوشش بگیرد، خونریزی پس از زایمانش کمتر خواهد بود.
سزارین
نوعی عمل جراحی است که در آن با برش دادن بخشی از پوست شکم، رحم باز شده و بعد از اینکه مادر تحت بیهوشی عمومی قرار می گیرد یا از ناحیه کمر بی حس می شود، جنینش به دنیا می آید.
عوارض کوتاه مدت سزارین:
۱- میزان خونریزی: هزار و حتی ۲ هزار سی سی. در خانم هایی که دوقلو یا چند قلو باردار بوده اند، خونریزی بیشتر اتفاق می افتد. برای این خانم ها همیشه باید خون آماده در اتاق عمل وجود داشته باشد.
۲- عفونت: در سزارین نسبت به زایمان طبیعی به دلیل وجود محل برش از درصد بالاتری برخوردار است.
۳- بیهوشی: ممکن است مادر نسبت به داروهای بیهوشی از خود حساسیت نشان دهد. مشکلات ریوی و تنفسی پیدا کند. حتی احتمال دارد دچار سردردهای شدید هم بشود.
۴- فشار خون بالا
۵- چسبندگی داخل رحمی: در سزارین بعدی، وقتی پزشک زائو را تحت عمل جراحی قرار می دهد، جنین خارج می شود اما جفت نه؛ چرا که جفت داخل عضلات رحم فرو رفته است. به همین علت پزشک مجبور می شود رحم را برای جلوگیری از مرگ مادر از شکم خارج کند.
۶- صدمه به احشای داخل شکم مادر در هنگام سزارین
۷- تشکیل لخته در عروق پاها: این لخته همراه با قرمزی و تورم است و عوارض ریوی ایجاد می کند. اگر این لخته درمان نشود، وارد جریان خون شده و آمبولی ریه می دهد. در نتیجه آمبولی ریه هم بیمار دچار تنگی نفس می شود و در خانم ها بسیار کشنده است. این لخته در خانم های چاق، کسانی که زایمان سزارین زیادی داشته یا زیاد استراحت کرده اند، دیده می شود.
۸- ارتباط نوزاد و مادرک عدم موفقیت کافی در شیردهی و گرفتن سینه مادر توسط نوزاد
عوارض بلند مدت سزارین:
۱- دیر تر جمع شدن رحم: در سزارین بیشتر است و علل مختلفی دارد. استفاده از داروهای بیهوشی، داشتن فیبروم های رحمی، خانم هایی که جنین درشت داشته یا دوقلو یا چند قلو باردار بوده و سزارین کرده اند.
۲- عفونت محل سزارین: در کسانی که کیشه آبشان پاره شده است یا درگیر ترشحات عفونت شده اند و علائمی مثل تب، قرمزی، تورم و خروج ترشحات چرکی از محل برش دارند. با این عوارض مادر نیاز مجدد به بستری شدن دارد.
۳- ضایعات پستانی: چون ترشح شیر در مادرانی که سزارین کرده اند، دیرتر اتفاق می افتد، بنابراین ضایعات پستانی همچون زخم شدن نوک پستان ها یا التهاب پستان ها در آنها بیشتر دیده می شود.
۴- افسردگی
۵- ناباروری ثانویه
عوارض برای نوزاد:۱- عواقب کوتاه مدت سزارین: کم وزنی، نیاز بیشتر به مراقبت های ویژه، عدم تکامل دستگاه گوارش، زردی و اختلال تنفسی
مزایاسزارین
۱- میزان درد زایمان برای سزارین: در زایمان طبیعی درد پیش از زایمان و پس از آن دیده می شود اما درد سزارین عمدتا پس از زایمان در محل برش حس می شود و به کمک مسکن های تزریقی و خوراکی می توان آن را رفع کرد.
۲- میزان استرس در سزارین: کم