بارداری در دوران شیردهی
آیا شیردهی در طول دوران بارداری ایمن و بی ضرر است؟
بسیاری از مادران نگران این هستند که شیردهی در طول دوران بارداری مضر باشد. بسیاری از آنها می ترسند مجبور شوند بلافاصله بعد از بارداری مجدد کودک نوپای خود را از شیر بگیرند.
اگر در حالی که نوزاد خود را شیر می دهید باردار شوید، الزاما نباید او را از شیر بگیرید. انجمن بین الملی La Leche Leaue از شیردهی در طول بارداری حمایت می کند.
البته بسیاری از پزشکان و افراد عادی نظرات دیگری در این باره دارند. آنها ممکن است نگران سلامت و رشد جنین شما در صورت ادامه شیردهی باشند.
۲- شیردهی در طول دوران بارداری باعث مقداری انقباضات رحمی می شود، اما این انقباضات را در طول بارداری هنگام ورزش و ارگاسم هم تجربه می کنید و این الزاما باعث زایمان زودرس نمیشود.
۳- شیردهی الزاما باعث بارداری پرخطر نمی شود مگر آنکه خود شما قبلا جزء گروه پرخطر باشید.
۴- در صورت شیردهی در زمان بارداری شما به استراحت بیشتر نیاز خواهید داشت چون بیشتر احساس ضعف و بی حالی خواهید کرد.
۵- شما نیاز خواهید داشت که مواد مغذی کافی بخورید تا کیفیت شیر و رشد جنین شما کنترل شود. احتمالا لازم است با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا مطمئن شوید غذای کافی و مناسب برای سلامت نوزاد، جنین و خودتان مصرف می کنید.
۶- بسیاری از خانم ها احساس می کنند در این دوران نوک سینه هایشان حساس تر است. می توانید با تغییر وضعیت شیر خوردن نوزاد به این مساله تاحدی غلبه کنید.
۷- بسیاری از خانم ها مشاهده می کنند در یه ماهه دوم بارداری مقدار شیرشان کم می شود. اگر نوزاد شما در این هنگام شیر کافی دریافت نمی کند باید شیر یا غذای کمکی برای او استفاده کنید. الیته بعضی اوقات بخاطر تغییر مزه شیر، خود نوزاد تمایلی به خوردن شیر نشان نمی دهد و شیر خوردن را قطع می کند.
۸- اگر تصمیم گرفتید نوزادتان را از شیر بگیرید باید وقت صرف کنید تا او کمترین اثر منفی را در این روند دریافت کند.
دیده شده که مادران پس از بارداری نوزاد را از شیر میگیرند و پس از تولد دومین نوزاد، اولی دوباره تمایل به شیر خوردن نشان می دهد. در این صورت می توانید هنگام شیر دادن به نوزاد به کودک نوپا یا نوزاد اول خود شیر درون فنجان بدهید تا با شما در عمل شیردهی شراکت داشته باشد.
این دوران، دوران حساسی برای مادر و نوزاد است. بسیاری از مادران شیردهی در دوران بارداری را دارای اجر بسیار تلقی می کنند و بعضی ها هم نوزاد را بعد از بارداری از شیر می گیرند. هر تصمیمی که بگیرید باید از شما در تلاشی که می کنید حمایت شود.
شیردهی در طول دوران بارداری کاملا ایمن است، به شرطی که درست و منطقی غذا بخورید و از این طریق مطمئن شوید جنین شما مواد غذایی کافی می گیرد یا نه؟
۲- در سه ماهه دوم شما ۳۵۰ کالری بیشتر و در سه ماهه سوم ۴۵۰ کالری بیشتر از حالت عادی احتیاج دارید. در سه ماهه اول بارداری و شیردهی همزمان با آن شما به کالری اضافی نیاز ندارید.
۳- هنگام شیر دادن هورمون اکسی توسین ترشح می شود و همین هورمون است که باعث انقباضات رحمی و زایمان می شود، اما اکسی توسین ترشح شده در شیردهی برای باز کردن دهانه سرویکس و زایمان زودرس کافی نیست.
۴- با وجود همه این نکته ها اگر شما بارداری با ریسک بالا دارید و مثلا به شما گفته شده در طول بارداری نزدیکی نداشته باشید ممکن است بهتر باشد نوزاد را از شیر بگیرید.
۵- شیر شما برای نوزاد کاملا ایمن و سالم است. هورمون های بارداری که وارد شیر مادر می شود بسیار اندک هستند.
خلاصه کلام اینه اگر شما بارداری نرمال و سلامت جسمی دارید هیچ دلیل فیزیکی و پزشکی برای شیر ندادن به نوزادتان وجود ندارد.
با این که به محض پرسیدن این سوال که: “اگر باردار شوید آیا باز هم به نوزاد خود شیر می دهید یا نه؟
بی حالی و ضعف که در بارداری خیلی شایع است ممکن است باعث شود تمایل به شیردهی را از دست بدهید و احساس کنید نوزاد در حال مکیدن شیره وجود شماست. اصلا اینطور نیست و دراز کشیدن و نشستن شما در حین شیر خوردن نوزاد، استراحت مفیدی هم هست.
عوامل فیزیکی وجود دارد که ممکن است قادر به تحمل آن نباشید. مثلا حالت تهوع هنگام مکش شیر توسط نوزاد مخصوصا وقتی معده شما خالی است؛ یکی از این عوامل است.
کاهش مقدار شیر در ماه های چهار و پنج بارداری معمول است. مزه شیر هم بر اثر بارداری تغییر می کند و ممکن است نوزاد دیگر تمایلی به شیر خوردن نشان ندهد. ممکن است از اینکه بارداری مجدد، شیردهی به نوزادتان را زودتر از موعد دچار مشکل کرده غمگین شوید اما باید بدانید نوزاد شما دوره اصلی نیاز را گذرانده است.
علایم احتمال بارداری در دوران شیردهی
نوزاد جدید، نوزاد متولد نشده و مادر: چگونه از هر سه این افراد مراقبت کنیم؟
تغذیه
میزان آب بدن
استراحت
مراقبت از نوک سینه ها
از شیر گرفتن
آیا میتوان دردوران شیردهی از بارداری جلوگیری کرد؟
چگونه شیردهی به جلوگیری از بارداری کمک میکند؟
چگونه از شیردهی به عنوان روش کنترل بارداری استفاده کنیم؟
میتوانید با استفاده از روشهای زیر مطمئن شوید:
نکته مهم
احتمال بارداری در دوران شیردهی
آیا شیردهی یک روش مطمئن برای کنترل بارداری است؟
آِیا احتمال باردار شدن در زمان شیردهی وجود دارد؟
چگونه سریع میتوان بعد از زایمان باردار شد؟
خطرات بارداری های بی فاصله
۱/ احتمال ابتلا به کمخونی (کمخونی شدید) در این دوران زیاد است.
شش ماه تا یکسال صبر کنید
یکی از انگیزه های بارداری پس از زایمان، مرگ نوزاد در بدو تولد است. اما برای داشتن یک زایمان راحت و نوزادی سالم اول باید شرایط روانی و جسمیشان را بهبود ببخشند و بعد به فکر به دنیا آوردن فرزند دیگری باشند.
از سن و سالتان نترسید!
گاهی سن مادر بالاست و با اینکه تازه زایمان کرده، میخواهد فرزند دومی هم داشته باشد و باردار میشود. برای این دسته از مادرها خطر بارداری دوچندان است چون این خانمها به خاطر سن شان به خودی خود دچار ریسکپذیری بالا هستند.
به طور کلی به همه مادران توصیه میشود:
تا ۴ماهگی شیر دهید
تاکید بر تغذیه نوزاد از شیر مادر اهمیت موضوع را میرساند. اما زمانی که مادر به نوزاد شیر میدهد و جنینی هم در بطن دارد، اوضاع کمی فرق میکند چون سلامت مادر برای نگهداری از دو موجود زنده اولویت پیدا میکند ضمن اینکه اگر تغذیه جنین با مشکل مواجه شود، آسیبهای جدی و خطرناکی میبیند.
پیش از ۳۰ سالگی مادر شوید
اگر به موقع تصمیم بگیرید، لازم نیست برای داشتن فرزند دوم عجله کنید.
افسردگی برای جنین سم است
قدیم ها فاصله کم میان دو هم شیر را پدیده مثبتی میشمردند و میگفتند خوب است بچهها با هم بزرگ شوند. اما واقعیت این است که دو زایمان پی در پی آن هم با فاصله زمانی خیلی کم فشار روانی زیادی بر مادر وارد میکند و میتواند زمینهساز بروز مشکلاتی برای بچهها نیز شود.
خطر در کمینتان است!
کودک زیر دو سال با مادر در ارتباط است و او را حامی و مراقب خود میداند.
خستگی شما شروع مشکلات است
اختلاف سنی کم بین دو فرزند به خودی خود مشکلساز نیست. آنچه فاصله کم را به مشکل تبدیل میکند، خستگی بیش از حد مراقب و برخوردهای غلط والدین با دو فرزند است.
این مواد غذایی را سر خود حذف نکنید!
۱/ لبنیات
لبنیات منبع غنی کلسیم و فسفر است و اگر به میزان کافی مصرف نشود، ممکن است بچههایی ضعیف با استخوانهایی شکننده و کوتاهقد به دنیا بیاید.
۲/ پروتئین
مصرف پروتئین برای بافتهای بدن مادر، تامین پروتئین شیر برای نوزاد و ساخته شدن بافتهای جنین مورد احتیاج است. بنابراین مادر برای داشتن کودکانی سالم باید گوشت و سایر منابع پروتئینی مصرف کند.
۳/ ویتامینهای گروه B
این دسته از مواد غذایی بر سیستم عصبی تاثیر مستقیمی میگذارند و کمبود آنها در بدن مشکلات و بیماریهای جدی برای هر سه بهوجود میآورد.
۴/ ید
کمبود ید در بدن زمینهساز ابتلا به بیماری است.
سرخود رژیم نگیرید
در هر دوره بارداری این مواد غذایی برای شما ضروری است اما اگر قصد بارداری مجدد دارید، قطعا بدن شما نیاز بیشتری به این مواد خواهد داشت؛ در صورت داشتن محدودیتهای پزشکی هم با پزشک متخصص مشورت کنید، برای مادهای که نمیتوانید مصرف کنید، جایگزینی مناسب پیدا کنید.
پرخوری فایدهای ندارد!
یک باور غلط وجود دارد که میگوید اگر زنی بچه شیر بدهد و باردار هم باشد باید تا میتواند غذا بخورد! این پرخوری بیهوده و بیهدف برای مادر و نوزاد و جنین هیچ نتیجهای جز چاقی بیش از حد مادر و گرفتاریهای جسمی به بار نخواهد آورد.
راه های پیشگیری از بارداری در دوران شیردهی
پس از زایمان به هنگام مراجعه به پزشک خود حتما در خصوص راه های پیشگیری از بارداری در دوران شیردهی با او مشورت نمائید. روشهای رایج در این رابطه شامل موراد زیر میباشد. ولی با این حال مشورت با پزشک خود را مد نظر داشته باشید.
شما با روشهای زیر میتوانید احتمال بارداری در دوران شیردهی را کاهش دهید:
- استفاده از قرصهای ضدبارداری
- استفاده از روشهای طبیعی همانند استفاده از کاندوم و دیافراگم و… (ممکن است در زمان شیردهی قاعدگی شما بازنگردد، اما شما مستعد بارداری باشید. بنابراین پریود نشدن دلیل محکمی برای عدم استفاده از وسایل پیشگیری نمیباشد.)
- تزریق پرژسترون
- مصرف قرصهای حاوی استروژن (در نظر داشته باشید که قرصهای حاوی استروژن مقدار شیردهی شما را کم میکند و اگر در مدت کوتاهی بعد از زایمان مصرف شود ممکن است بدن شما را برای تولید شیر دچار مشکل کند. با این وجود استفاده از این قرصها پس از تثبیت شیردهی اشکالی ندارد.)
- مصرف قرص لاینسترونول یا قرص دوران شیردهی
- شیردهی متناوب به فرزندتان: شیر دادن متناوب و پی در پی باعث میشود که میزان هورمون پرولاکتین (هورمون شیرساز) در بدن شما در سطح بالایی قرار داشته باشد و این سطح بالای پرولاکتین این پیغام را در بدن شما صادر میکند که بدن شما در حال حاضر فقط از عهده یک بچه بر میآید و برای باردار شدن مجدد خیلی زود است.
بنابراین هورمونهایی که باعث بالغ شدن و بارور شدن تخمکها میشود در این مدت ترشح نخواهد شد. در نظر داشته باشید که هورمونهای باروری به هنگام خواب در بالاترین میزان خود قرار دارند، بنابراین شب هنگام نیز باید به حفظ هورمونهای تولید کننده شیر که از افزایش تخمک گذاری در شب جلوگیری میکنند، کمک کنید.
نکته:
مادر باید حداقل ۸ الی ۱۰ بار در شبانه روز به کودک خود به طور موثر وکامل شیر بدهد؛ به طوریکه هر نوبت شیر دهی ۱۵-۲۰ دقیقه به طول انجامد.
