علت سکته قلبی در جوانان
این روزها تعداد مرگ‌ومیرهای ناشی از حملات قلبی نسبت به گذشته تا حدی کاهش یافته است اما بازهم هر روز تعداد زیادی از افراد در سراسر دنیا به سکته قلبی دچار می‌شوند. اگرچه همه‌ی حملات قلبی به مرگ منجر نمی‌شود اما متأسفانه اگر یک فرد جوان دچار سکته‌ی قلبی شود، در اکثر مواقع فوت خواهد کرد. در سال‌های اخیر تعداد جوانان و به‌خصوص ورزشکارانی که به‌خاطر ایست قلبی ناگهانی در هنگام ورزش فوت می‌کنند، به‌شدت افزایش یافته است. اکثر آنها افرادی کاملا تندرست و ورزشکارانی با سبک زندگی سالم هستند، پس چرا به چنین سرنوشت شومی دچار می‌شوند؟ همراه ما باشید، در این مطلب به شما خواهیم گفت که علت سکته قلبی در جوانان چیست.
با نگاه کردن به آمار، منطقی است که تصور کنید خطر ابتلا به حمله‌ی قلبی در افراد جوان نسبتا پایین است. درواقع از ۷۳۵ هزار مورد حمله‌ی قلبی که هر سال در ایالات متحده گزارش می‌شود، فقط حدود ۴ درصد در افراد بین سنین ۳۵ تا ۴۴ سال اتفاق می‌افتد.
ممکن است این آمار نشان بدهد تا زمانی که وارد دهه‌ی ۵۰ یا ۶۰ زندگی‌تان نشده‌اید، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد اما بهتر است دوباره فکر کنید. اگرچه ممکن است ریسک کلی حمله‌ی قلبی پایین باشد اما تعدادی از عوامل خاموش می‌توانند احتمال بروز حمله‌ی قلبی را به‌طور قابل‌توجهی افزایش دهند؛ حتی اگر شما از سلامت کامل برخوردار باشید.
حقایقی در مورد حملات قلبی
حمله‌ی قلبی که به انفارکتوس میوکارد نیز معروف است، هنگامی اتفاق می‌افتد که جلوی خون‌رسانی به بخشی از قلب گرفته می‌شود. بدون بازگرداندن سریع جریان خون، آن قسمت از عضله‌ی قلب برای همیشه خواهد مُرد. حملات قلبی در اغلب موارد، نتیجه‌ی بیماری عروق کرونر (CAD) هستند؛ بیماری که در آن یک ماده‌ی مومی‌شکل به نام پلاک به‌تدریج روی دیواره‌های عروق کرونر انباشته می‌شود.
با توجه به گزارشی از مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری، بیماری قلبی علت اصلی مرگ‌ومیر در مردان ۴۵ تا ۵۴ ساله و همچنین مردان بالای ۶۵ سال است. همین مسئله درمورد زنان بالای ۶۵ سال نیز صادق است. علاوه بر این، از هر ۴ مورد مرگ‌ومیر در ایالات متحده، یک مورد درنتیجه‌ی بیماری قلبی اتفاق می‌افتد. از این تعداد، بیماری عروق کرونر، مسئول حدود ۶۱۰ هزار مورد مرگ‌ومیر در هر سال است.
تعدادی از عواملی که خطر حمله قلبی را افزایش می‌دهند عبارتند از:
عوامل خطرساز در افراد جوان‌تر
اگرچه ممکن است منطقی به‌نظر برسد که حملات قلبی در افراد جوان‌تر را نتیجه‌ی یک سبک زندگی ناسالم (سیگار کشیدن، چاقی، نداشتن تحرک بدنی) بدانیم اما همیشه هم این‌طور نیست.
در بسیاری از اوقات، حمله‌ی قلبی در افراد جوانی اتفاق می‌افتد که از هر نظر سالم هستند و سبک زندگی مناسبی نیز دارند؛ آن‌هم بدون هیچ‌گونه علائم هشداردهنده‌ای!
این مسئله حتی در میان ورزشکاران حرفه‌ای نیز اتفاق می‌افتد. مثلا «گورو جیم فیکس» یک قهرمان تناسب اندام بود که در ۴۳ سالگی در حین دویدن آهسته دچار حمله‌ی قلبی شد و فوت کرد یا «میکا ترو» قهرمان افسانه‌ای اولتراماراتن که در ۵۸ سالگی در حین یک مسابقه‌ی دوی غیررسمی در خارج شهر به‌خاطر حمله‌ی قلبی فوت کرد.
این افراد هیچ‌یک از عوامل خطر معمولِ مرتبط با بیماری قلبی را نداشتند. در عوض آنها دارای نارسایی‌های قلبی بودند که قبلا تشخیص داده نشده بود و همین مسئله، آنها را در معرض خطر بالای حمله‌ی قلبی قرار داد.
وقوع چنین نارسایی‌های قلبی آن‌قدرها هم که فکر می‌کنید، غیرمعمول نیست. درواقع برخی از مطالعات نشان می‌دهند که از هر ۵۰۰ ورزشکار دبیرستانی، یک نفر از قبل دارای یک مشکل قلبی است که شاید در جوانی جزئی باشد اما می‌تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی را در سال‌های بعد افزایش بدهد. بقیه ممکن است مشکلات قلبی جدی‌تری داشته باشند که می‌تواند به حمله‌ی قلبی در دهه‌ی ۲۰ یا ۳۰ زندگی‌شان منجر شود.
برخی از علل متداول نارسایی قلبی عبارتند از:
کاردیومیوپاتی هیپرتروفی
یک بیماری ارثی است که با بزرگ شدن سلول‌های عضله‌ی قلب مشخص می‌شود. این افزایش سایز باعث می‌شود که دیواره‌های بطن‌ها ضخیم و جلوی خون‌رسانی به قلب گرفته شود. این شایع‌ترین علت حمله‌ی قلبی در ورزشکاران جوان است.
بیماری کاوازاکی
یک اختلال نادر در دوران کودکی است که باعث التهاب حاد عروق خونی می‌شود. هنگامی که این بیماری بر عروق کرونر تأثیر بگذارد، می‌تواند مانع رسیدن خون غنی از اکسیژن به قلب شود و به ضربان قلب بیش‌ازحد بالا (تاکی کاردی)، التهاب قلب و نارسایی قلبی منجر شود.
زخم شدن بافت قلب (اِسکار قلبی)
می‌تواند به‌علت اثرات طولانی‌مدت تمرینات استقامتی بیش‌ازحد به‌وجود بیاید. این فشار بیش‌ازحد به‌مرور زمان می‌تواند بر فعالیت قلب تأثیر بگذارد و باعث بروز یک رویداد قلبی شود. گزارش‌های کالبدشکافی میکا ترو نشان داد که این مسئله، علت مرگ وی بوده است.
پیشگیری از حملات قلبی در افراد جوان
پیشگیری از بیماری‌های قلبی در افراد جوان، درست همانند افراد سالمند است: رژیم غذایی بهتر، ورزش منظم، کنترل وزن، چکاپ‌های مرتب و ترک سیگار. علاوه بر این، امروزه بسیاری از مقامات بهداشتی خواستار آن هستند که همان غربالگری قلبی که در بسیاری از دانشکده‌های تربیت‌بدنی انجام می‌شود، برای ورزشکاران دبیرستانی نیز به‌کار رود.
این شامل بررسی عوامل خطر قلبی، فشار خون، علائم مرتبط با قلب، سابقه‌ی خانوادگی ورزشکار و سایر معاینات و آزمایش‌هایی است که در داخل مطب انجام می‌شود. این ارزیابی مشخص می‌کند که کدام افراد باید برای انجام آزمایش‌های بیشتر ازجمله نوار قلب یا سونوگرافی قلبی به متخصص قلب مراجعه کنند.
نقش آلودگی هوا
کلان شهر ها همیشه دغدغه آلودگی هوا را داشته و دارند در تحقیقات اخیر ثابت شده که اگر قلب کسی ۷۰درصد دچار گرفتگی عروق کرونر باشد آلودگی هوا با مکانیسم اختلال در اکسیژن رسانی میزان این تنگی را به ۹۰تا ۱۰۰درصد افزایش می دهد و همین نکته یعنی وقوع یک سکته حاد قلبی. پزشکان می گویند که اساسا هر نوع فعالیتی در شرایط بد آب وهوایی برای بدن مضر است حتی اگر آنچه صورت می گیرد یک فعالیت ورزشی باشد.
نقش استرس در سکته قلبی
استرس باعث آزاد شدن ماده‌ای به نام نورآدرنالین می‌شود. این ماده عروق بدن را تنگ می‌کند؛ بنابراین اگر فرد از قبل تنگی عروق داشته باشد استرس زیاد می‌تواند او را به سکته بیندازد.
اختلالات قلب
ضخیم شدن عضله قلب (میوکارد): این علت شایع ترین علت سکته قلبی در جوانان و مرگ ناگهانی مربوط به قلب در افراد زیر ۳۰ سال بخصوص ورزشکاران است.
اختلالات عروق کرونر: در این اختلال سرخرگ ها می تواند در طی ورزش فشرده شده و مانع جریان خون مناسب برای قلب شوند.
ضربان قلب سریع: این اختلال ممکن است منجر به غش یا حتی مرگ شود. در افراد جوان این اختلال بسیار شایع است.
نقش سابقه خانوادگی در سکته قلبی در جوانان
علامت هشدار دهنده مهم دیگر سابقه خانوادگی مرگ در سن قبل از ۵۰ سال است. البته سیگار کشیدن، کلسترول بالا، فشار خون بالا، چاقی شکمی، دیابت، سندرم متابولیک، عدم ورزش، از دیگر عللی هستند که همگی در بروز مرگ ناگهانی قلبی در افراد زیر ۳۰ سال نقش عمده دارند.
نقش رژیم غذایی ناسالم
علاوه براین رژیم‌های غذایی نادرست و گرایش به سمت فست‌فودها روز به روز بیشتر می‌شود. در گذشته مادران برای تنقلات فرزندان‌شان از میوه و آجیل استفاده می‌کردند اما امروزه شکلات و فست‌فودها جای خوراکی‌های سالم را گرفته‌اند؛ به این ترتیب تعجبی ندارد اگر سن سکته قلبی پایین آمده باشد. اگر قبلا سن سکته ۵۰ یا ۶۰ سالگی بوده است امروزه حتی در دهه ۲۰ و ۳۰ سالگی نیز شاهد سکته قلبی در جوانان هستیم
