وجود ارتباط میان پره اکلامپسی و بروز سکته مغزی
نی نی تایم:یافته های تازه نشان می دهند، خطر بروز سکته مغزی در بانوان بارداری که از پره اکلامپسی رنج می برند بسیار زیاد است. از هر شش مادر باردار سه نفر به پره اکلامپسی یا افزایش فشار خون در دوران بارداری مبتلا می شوند که در برخی موارد مزمن شده و مشکلات زیادی برای مادر و جنین ایجاد می کند. سکته مغزی در بانوان که از پره اکلامپسی رنج می برند شش برابر بیشتر از بانوان باردار سالم است.با این مطلب همراه باشید تا با ارتباط بین پره اکلامپسی و سکته مغزی آشنا شوید.
محققان معتقدند، بانوان بارداری که از پره اکلامپسی رنج می برند، اگر به عفونت ادرار، اختلال لخته شدن خون و خون ریزی و پر فشاری مزمن خون مبتلا شوند، بسیار بیشتر از بانوان باردار سالم در طول دوران بارداری و پس از آن در معرض سکته مغزی قرار دارند.
دکتر الیزا میلر، استاد مدرسه پزشکی دانشگاه هاروارد و سرپرست این مطالعه گفت:” درباره وجود رابطه میان ابتلا به پره اکلامپسی و بروز سکته مغزی تردیدهای جدی وجود داشت اما نتایج پژوهش های ما نشان داد خطر بروز سکته مغزی بانوان باردار مبتلا به پره اکلامپسی را به شدت تهدید می کند. “
دانشمندان پس از تجزیه و تحلیل پرونده پزشکی بیش از ۱۹۷ خانمی مبتلا به پره اکلامپسی که سکته مغزی کرده بودند و ۵۹۱ خانمی که از این اختلال رنج می بردند اما سالم بودند دریافتند، از هر ۱۰۰ هزار مادر مبتلا به پره اکلامپسی ۲۰۰ نفر سکته مغزی کرده اند. به معنای دیگر، از هر ۱۰ مادر باردار یک نفر به دلیل بروز سکته مغزی مرتبط با این اختلال جان شان را از داده اند.
دکتر میلر افزود:” بانوان بارداری که از پره اکلامپسی رنج می برند و با اختلال خون ریزی و لخته شدن خون یا عفونت دست و پنجه نرم می کنند بسیار بیشتر از سایر هم نوعان شان در معرض سکته مغزی و مرگ قرار دارند. عفونت مزمن بروز التهاب را افزایش می دهد که یکی از مهم ترین عوامل بروز سکته مغزی – به خصوص در بانوان جوان – است.
خطر سکته مغزی در زنان جوان
در یک مطالعه جدید که مقایسه بین زنان باردار جوان و همسالان آن ها انجام شد؛ زنان باردار خطر سکته مغزی بالاتری داشتند. در حالی که سکته در زنان جوان بسیار کم است. ولی با توجه به پژوهش ها، پس از بارداری این ریسک افزایش می یابد.
هنوز به طور کامل مشخص نیست که چرا این خطر می تواند وجود داشته باشد، اگر چه به گفته این پژوهش گران پره اکلامپسی که فشار خون بالا در دوران بارداری می باشد، می تواند نقشی را در این قضیه بازی کند.
محققان همچنین اعلام کردند یک نفر از پنج نفر این زنان با سن کمتر از ۳۵ سال که دچار سکته مغزی می شوند مربوط به دوران بارداری می باشد، درحالی که یک نفر از ۱۰۰ نفر، بالای ۳۵ سال را شامل می شود.
مطالعات نشان می دهد که این خطر در سه ماهه ی سوم بیشتر می شود و یک رویداد نادر می باشد که در هر ۱۰۰/۰۰۰ نفر، تعداد ۳۴ نفر را درگیر می کند.
محققان، آمار زنانی که دچار سکته مغزی و یا حملات مشابه شده بودند را مورد مطالعه قرار دادند. بیش از ۱۹۰۰۰ نفر از زنان ۵۵-۱۲ ساله که نزدیک به ۸۰۰ نفر آن ها درطول دوران بارداری و یا ۶ هفته بعد از ولادت فرزند دچار این عارضه شده بودند.
در جوان ترین گروه که میانگین سنی آن ها ۲۴-۱۲ سال بود، بارداری بیش از دو برابر خطر سکته مغزی را در خود نشان دادند.
زنانی که فشار خون و دیابت دوران بارداری دارند، بیشتر در معرض خطر سکته مغزی هستند.
در دوران بارداری لخته شدن خون ممکن است افزایش پیدا کند که این به دلیل تغیراتی است که در جریان خون اتفاق می افتد و می تواند باعث سکته شود.
در بارداری سطح هورمون های مرتبط با زایمان نیز تغییر می کند که همین مساله باعث افزایش این خطر می شود.
حدود یک سوم زنانی که دچار سکته مغزی می شوند مبتلا به پره اکلامپسی هستند.
توصیه مهم به زنان بادرار این است که کودکان و اطرافیان آن ها علایم و نشانه های سکته ی مغزی را بشناسند و در صورت بروز به آن ها کمک کنند.
علایم سکته می تواند افتادگی صورت، ضعف یا بی حسی دست یا پا، مشکل در صحبت کردن و یا سر درد به بدترین شکل ممکن باشد.
بارداری می تواند ریسک سکته مغزی را در خانم های جوان تر افزایش دهد
بر اساس یافته ها جدید بارداری می تواند ریسک سکته در خانم های جوان را افزایش دهد و این در مقایسه با همتایان غیر باردار آن ها به دست آمده است. در حالی که این ریسک در بین خانم های جوان بسیار اندک است به نظر می رسد که در طول دوران بارداری و بعد از آن افزایش می یابد. مشخص نیست که چرا چنین ریسکی وجود دارد، اگر چه محققین عنوان کرده که پره اکلامپسی (افزایش خطرناک فشار خون در دوران بارداری) می تواند در این میان دخالت داشته باشد.
دکتر الیزا میلر متخصص نورولوژی عروقی از دانشگاه نیویورک عنوان کرد ما باید هم چنان این نتایج را با احتیاط مورد مطالعه قرار دهیم.
او ادامه داد در حال حاضر در تحقیقی که ما انجام داده ایم یک مورد از هر ۵ سکته مغزی که در خانم های زیر ۳۵ سال اتفاق می افتد به بارداری مرتبط بوده است و این در حالی است که در جمیعت های ۳۵ سال به بالا این آمار ۱ مورد در هر ۱۰۰ مورد بوده است.
بارداری چه تاثیری بر ریسک بروز سکته مغزی در خانم ها دارد؟
میلر عنوان کرد ما با توجه به تحقیقات متعدد دریافتیم که در زمان بارداری مخصوصا در سه ماهه سوم و در دوران بعد از زایمان ریسک بروز سکته در بین خانم هایی که در سنین باروری قرار دارند افزایش می یابد.
او افزود این ریسک در مقایسه با شیوع سرطان دهانه رحم و سایر بیماری های خطرناکی که خانم ها را می تواند در این گروه سنی تحت تاثیر قرار دهد، بیش از چهار برابر است.
بر اساس گفته میلر، سوالات بی پاسخ زیادی وجود دارد که مانع از درک پزشکان در این زمینه می شود.
او عنوان کرد ما راه های خوبی برای پیش بینی این نکته نداریم که چه کسی ممکن است به سکته دچار شود اما شواهدی وجود دارد که نشان می دهد تعدادی از این سکته ها رو به افزایش است.
در این بررسی جدید محققین وضعیت آماری خانم هایی را مطالعه کردند که در سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ سکته و یا حملات مشابهی را در نیویورک تجربه کردند. محققین دریافتند بیش از ۱۹۰۰۰ مورد از خانم ها در بازه ۱۲ تا ۵۵ سال به دلیل سکته مغزی بستری شده از جمله ۸۰۰ مورد سکته در دوران بارداری و یا در ۶ هفته بعد از زایمان اتفاق افتاده است.
میلر عنوان کرد شیوع سکته مرتبط با بارداری در خانم های مسن بیشتر و حدود ۴۷ مورد در هر ۱۰۰۰۰۰ زایمان در خانم هایی با بازه سنی ۴۵ تا ۵۵ سال بود که در مقایسه با خانم های جوان ۱۴ مورد در هر ۱۰۰۰۰۰ زایمان در خانم های ۱۲ تا ۲۴ ساله بوده است.
به هر حال آنالیزهای آماری نشان داد زمانی که این خانم ها با همتایان غیر باردار خود مقایسه شدند، بارداری ریسک سکته را در خانم های زیر ۳۵ سال به طور معنی داری افزایش داد اما به نظر نرسید که ریسک سکته در خانم های بالای ۳۵ سال افزایش یافته است. در جوان ترین گروه (بازه سنی ۱۲ تا ۲۴ سال) بارداری با افزایش بیش از دو برابر ریسک سکته همراه بود. در بین خانم های ۲۵ تا ۳۴ ساله بارداری با افزایش ۶۰ درصدی ریسک سکته همراه بود. در خانم های ۳۵ سال و بیش از ۳۵ سال بارداری ریسک سکته را افزایش نداد.
آیا خانم های باردار در مقایسه با همتایان غیر باردار خود بیشتر در خطر سکته قرار دارند چون وضعیت سلامتی بدتری دارند؟ آمار و اعداد چیز دیگری را نشان می دهد.
میلر عنوان کرد خانم هایی که دچار سکته های مربوط به دوران بارداری شدند کمتر فاکتورهای خطری مانند فشار خون بالا و دیابت را داشتند و این در مقایسه با خانم های هم سنی بود که دچار سکته های غیر بارداری شده بودند. بر اساس گفته میلر خبر خوب این است که بروز این سکته ها حتی در بین خانم های باردار نادر است.
بر اساس گفته میلر ۵۱ خانم در بین ۳٫۸ میلیون زایمان انجام شده جان خود را به دلیل سکته مرتبط با بارداری از دست دادند.
چرا بارداری ریسک سکته را افزایش می دهد؟
دکتر Cheryl Bushnell از مرکز سکته مغزی فارست باپتیست در Winston-Salem عنوان کرد بارداری تمایل خون به لخته شدن را افزایش می دهد به همین دلیل است که خانم ها در اثر زایمان جان خود را به دلیل خونریزی از دست نمی دهند. به نظر می رسد که ریسک سکته در زمان زایمان و بعد از آن به طور معنی داری افزایش می یابد زیرا جریان خون در این زمان از حالت بارداری به حالت غیر بارداری تغییر پیدا می کند و این روند احتمال بروز لخته خونی را افزایش می دهد.
میلر عنوان کرد مقادیر هورمونی در ارتباط با وضع حمل تغییر می کند و این نیز احتمال بروز برخی از انواع سکته را افزایش می دهد. پره اکلامپسی که به افزایش خطرناک فشار خون در دوران بارداری اشاره دارد یک مورد در هر ۲۰ مورد بارداری است و این خود می تواند ریسک سکته را افزایش دهد.
او ادامه داد حدود یک سوم خانم ها در تحقیق ما که دچار سکته مرتبط با بارداری شدند به پره اکلامپسی نیز دچار شده بودند.
مشخص نیست چرا خانم های مسن کمتر در خطر هستند اما میلر عنوان کرد ممکن است آن ها در مقایسه با خانم های غیر بارداری که به سکته دچار شده اند سالم تر بوده اند. اما واقعا مشخص نیست چرا بارداری ریسک سکته مغزی را در خانم های جوان دو برابر می کند.
خانم ها چه باید بکنند؟
میلر عنوان کرد منصفانه است بگوییم خانمی که در سن ۴۰ سالگی به باردار شدن می اندیشد و نگران ریسک سکته است، ریسک سکته به باردار شدن او ربط چندانی دارند. اما باید متوجه خانم های جوان بود، مخصوصا آن هایی که دچار پره اکلامپسی می شود و ممکن است ریسک سکته در هفته های بعد از زایمان بیشتر باشد.
بوشنل به خانم های باردار و اطرافیان آن ها توصیه کرد تا علائم سکته را بشناسند و در صورت بروز علائم با اورژانس تماس گیرند.
او گفت علائم سکته می تواند شامل افتادگی صورت، ضعف و بی حسی دست ها و پاها و یا سردردهای بسیار دردناک باشد.
