اگر امکانات فیزیکی و مادی خانواده ایجاب نماید، اختصاص دادن اتاقی برای کودک بسیار مفید است، این امر باعث می شود که کودک از بسیاری موارد از قبیل بیماری ها و سر و صدای زیاد در امنیت و مصونیت باشد. آرامش و محیط سالم برای پرورش و بزرگ شدن کودک بسیار مهم هستند و بهداشت روانی کودک را تضمین می نماید. ترس و هیجان و سر و صدا برای کودک بسیار مضر است.اما باید دانست که اتاق کودک چگونه باشد؟
نوزاد قبل از هر چیزی به وجود مادر نیاز دارد و مایل است همیشه مادر و سایه او بر سرش حکم فرما گردد. لذا اتاق کودک در جایی باید قرار گیرد که کنترل مادر به او بیشتر بوده و کودک نیز با هر نظر انداختن وجود مادرش را در کنار خود احساس نماید. از طرفی باید مادر دسترسی به او داشته و همین که صدای گریه فرزندش را شنید به سراغش برود.
اگر در خانواده کودکی باشد که به مدرسه می رود، نباید نوزاد را در اتاق همان کودک خوابانید، زیرا سر و صدا و گریه کردن شبانه نوزاد، باعث ناراحتی، بیخوابی و در نتیجه سلب آرامش وی می شود. بدین منظور خوابانیدن کودک در کنار خود و یا اتاقی دیگر (البته اگر وجود داشته باشد) معقول به نظر می رسد.
رعایت بهداشت کودک امری الزامی است و اگر پوشک کودک کثیف شد، می بایست بلافاصله او را مورد شستشو قرار داد. اتاق کودک باید به گونه ای باشد که تابش مستقیم نور آفتاب باعث ناراحتی نوزاد نشود و یا در شرایطی نباشد که به اجبار از پرده های ضخیم استفاده شود. زیرا نور آفتاب برای استخوان های کودک مفید است. وسایل کودک باید همیشه تمیز و مرتب باشد و از هر گونه گرد و غبار و آلودگی بر حذر باشد. به همین خاطر اسباب و وسایل نوزاد باید بیشتر باشد که پیوسته تعویض گردند.
باید اتاق به گونه ای باشد که اکسیژن آن جا مورد مصرف قرار نگیرد و یا بو و گرد و غبار آن را احاطه نکند. قرار گرفتن اتاق کودک در کنار آشپزخانه یا مشرف به خیابان و یا حمام کاری عبث و خطا آمیز است. باید پنجره اتاق کودک مشرف به حیاط و اگر حیاط دارای باغچه ای باشد، خیلی مناسب خواهد بود. باید گهواره نوزاد گسترده و وسیع باشد تا در حالت استراحت و چرخ زدن به اطراف، مشکلی برای نوزاد پدید نی آید.
باید مادران توجه کنند که کودکانشان نیازمند نور آفتاب هستند و این امر باید روزانه از ۲ دقیقه شروع شده و با بالا رفتن سن به زمان آن نیز افزوده شود و کودک روزانه نهایتأ ۳۰ دقیقه در معرض تابش آفتاب باشند.
به خاطر این که کودک به دنیای جدید خود پا نهاده و روحی سرشار از نشاط و شادمانی دارد. رنگه ای روشن موجد و محرک او برای شادی و آرامش روحی هستند. لذا اسباب بازی و وسایل کودک باید از رنگ های مختلف و شادی آفرین باشند و حتی لباس هایش نیز سفید و رنگ های دیگری مثل صورتی و آبی باشد. اسباب بازی کودک نباید تمامأ کوچک و یا به کلی بزرگ باشند. در عین حالی که نرمی و سبکی آن ها در نظر گرفته می شود، اندازه متفاوت وسایل نیز باید مد نظر باشد.
برای این که نور مستقیم آفتاب و چراغ برای سلامتی چشم کودک مضر است لذا از پرده هایی استفاده کنید که در حال روشن ساختن اتاق، مانع تابش خیره کننده نور آفتاب باشد و یا به جای چراغ سقفی از آباژورهایی بهره ببرید که نورش به زمین انعکاس یافته و اطراف را روشن می سازند.
بستر نوزاد
لازم به تذکر است که استفاده از گهواره های پر زرق و برق و گرانقیمت و با رختخواب های گران و حاضری تنها برای شما بار گرانی خواهد بود که تأمین پول آن ها اسباب ناراحتی را فراهم خواهد کرد. زیرا کودک از داشتن چنان وسایل و بستری هیچ چیزی نفهمیده و به داشتن آن ها فخر نکرده و از شما نیز تشکر و سپاسگزاری نخواهد کرد.
بدین جهت باید گهواره و یا بستری برای کودک تهیه کرد که در شرایط سادگی بسیار معقول و منطبق بانیاز کودک باشد. باید گهواره او طوری باشد که در حالت غلت زدن بر زمین نیفتد. اطراف گهواره او باید کمی بلندتر باشد. با این که برخی از مادران ترجیح میدهند که بچه هایشان را کنارشان بخوابانند ولی این کار خطرناک است. زیرا احتمال دارد کودک به حالت خواب بطرف شما غلت بخورد و شما نیز نادانسته و ناخواسته بر روی او غلت بزنید و آن چنان به وی نزدیک باشید که امکان تنفس را از او سلب کنید و حادثه ای ناگوار پیش بیاید.
اگر اتاقی اضافی ندارید و مجبور به نگهداری کودک در کنار خود هستید، لااقل بستر و گهواره های خاص برای او با با فاصله ای معین در نظر بگیرید.
اگر خودتان بیمار هستید در هنگام شیردادن و یا غذا خوراندن دهان و بینی خودتان را ببندید. کودک تازه متولد شده تا سن ۶ ماهگی می تواند در سبد نوزادان استراحت کند ولی از آن به بعد باید در گهواره باشد. از گهواره های متحرک برای استراحت بچه ها استفاده نکنید. شب هنگام کودک باید بر بستر ثابت و آرامی استراحت کند. از طرفی اگر کودک به گهواره متحرک عادت کند در شرایط عادی به خواب نمی رود و اسباب ناراحتی شما را فراهم می آورد. به خاطر این که هنوز ستون فقرات کودک نرم است، باید تشک وی مسطح و سفت باشد.
تشک های محتوی پر و یا اسفنج و پشم برای کودک زیانبار است و شکل بندی استخوانی وی را با عارضه ای مواجه می سازد. علاوه از اینکه سعی دارید وسایل خواب کودک تمیز و مرتب باشد، باید همیشه از ملافه های محافظ استفاده کنید. لباس ها و روپوش و ملافه باید از پارچه ای نرم و پنبه ای باشد. زیرا سایر پارچه ها هم حساسیت برانگیز هستند و هم اینکه باعث سوختگی های سطحی و قرمز شدن پوست نوزاد می شوند.
لباس ها
همان گونه که اشاره شد، لباس نوزاد باید در عین سادگی، گشاد و نرم و راحت باشد. لباسی باشد که آب را براحتی به خود بگیرد و در صورت شسته شدن سریعا خشک شوند. از طرفی کهنه های مورد استفاده کودک نیز باید از نخ های پنبه ای درست شده باشند تا در صورت کثیف شدن مواد دفع شده و زاید باعث سوختگی پاها و آلت تناسلی و ران های او نشود.
استفاده از صابون بزرگترها و یا پودر های شوینده برای تمیز کردن کهنه های بچه بسیار زیانبار است، زیرا این گونه مواد شیمیایی برای پوست کودک سازگار نبوده و آلرژی هایی را پدید می آورد. از این رو از صابون ها و شامپوها و پودر های خاص کودکان استفاده کنید و یا اگر امکان تهیه چنین وسایلی مقدور نیست، از صابون هایی استفاده کنید که میزان اسید آن ها کم باشد.
به خاطر اینکه پوست نوزاد خیلی لطیف و نازک است، نباید لباس تنگ باشد تا باعث رنجش و خارش و اصطکاک بیش از حد شود.
حال این سوال مطرح است که چقدر لباس برای بچه باید پوشانید؟
برخی از مادران چنان محتاط هستند که مایل می باشند لباس های زیادی را به بچه پوشانده و حتی آن را درون پتو نیز می پیچند، حال آن که باید رعایت دمای بدن کودک را کرد. کودکانی که در اثر زایمان زودرس متولد شده اند، بیشتر از نوزادان طبیعی و کامل متولد شده احساس سرما می نمایند. از این رو با کمی وزش باد و یا سردی احساس سرما کرده و بیمار می شوند. اگر لباس این گونه کودکان نسبتا بیشتر باشد مانعی ندارد.
ولی باز باید متذکر شویم که لباس کودک باید گشاد باشد. چرا که کودک خود در صورت گشادگی لباس ها می توانند به سهولت دست و پایش را تکان داده و بر اثر در همین جنبش و حرکت بدنش را گرم نگهدارد.
آن چه که مهم و مدنظر مادران باید باشد، این گونه کودکان خودشان را در دمایی متعارف و یکنواخت نگهدارند. یعنی دمای محیط سازگاری با دمای بدن آن ها داشته باشد. اگر در خانه ای که دمای ۲۰ درجه دارد و بیرون کمی سردتر است، لباس داخل خانه باید اندک تر از موقع بیرون بردن کودک باشد. نکته مهم دیگر اینکه لباس ها نباید دارای دکمه های زیاد و یا بزرگ باشند.
مهم‌ترین وسایل موردنیاز برای اتاق بچه ها
بدون شک اتاق خواب بچه‌ها، مقر فرمانروایی آن‌هاست. بچه‌ها از سن ۴ یا ۵ سالگی به بعد معمولاً دوست دارند اکثر کارهای مربوط به خودشان، از خواب گرفته تا بازی و تماشای تلویزیون و انجام تکالیف را در اتاق خودشان انجام بدهند. به همین منظور لازم است که اتاق‌خوابشان علاوه بر القای حس آرامش، محلی شاد و مفرح برای آن‌ها باشد.
برای طراحی فضای اتاق فرزندتان نیازی نیست یک طراح دکوراسیون حرفه‌ای باشید. شما میتوانید با خلاقیت و البته مقداری هزینه، اتاق خواب فرزندتان را به محیطی شاد و مفرح و آرام برای او تبدیل کنید.
جایی برای خوابیدن؛ یک تختخواب مطمئن برای کودک
یک تختخواب کودک، یک تخت یک نفره معمولی، یک تختخواب تاشو یا شاید هم یک تخت دونفره یا حتی بزرگ‌تر. این دیگر بسته به کودک شما دارد که می‌تواند بدون میله های محافظ روی تختش بخوابد یا هنوز باید برای تدارک یک تخت بزرگ تر به فکر محافظ تخت هم باشید. اگر هم یک تخت بدون محافظ تهیه کرده‌اید برای شب های اول و تا زمانی که به این سبک تخت عادت کند چند بالش پایین تخت و روی زمین بچینید.
کم نیستند والدینی که از افتادن بچه‌هایشان در شب های اول خوابیدن روی تخت جدید خاطره دارند. تزیین تخت کودک با یک ست بالش و روتختی شاد و رنگی و در صورت امکان هماهنگ با فرش اتاق برای او حسابی هیجان انگیز و جذاب است.
کمدی برای لباس ها؛ به اتاق کودکتان نظم بدهید
اگر دوست ندارید تمام لباس های کودکتان را از جارختی آویزان کنید تهیه یک کمد یا دراور برای تا کردن و جا دادن لباس‌هایش یک امر ضروری است. یک دراور کشویی برای تا کردن و چیدن لباس‌ها به اتاق کودک نظم می‌دهد و جایی هم برای لباس هایی که به دلیل کوچک شدن سایزشان از دور خارج شده‌اند یا به خاطر تغییر فصل در حال حاضر بدون استفاده‌اند فراهم می‌شود.
داستان اسباب بازی‌ها؛ خلاق باشید
اسباب‌بازی، اسباب‌بازی، اسباب‌بازی، چه کسی فکرش را می‌کرد روزی برسد که بچه‌ها حداقل ده عروسک در شکل های مختلف، یک گاراژ ماشین رنگارنگ و صدها تکه لگو داشته باشند. حالا که چنین روزی از راه رسیده پس باید فکری به حال یک خروار وسیله بازی کرد. دقیقاً همین‌جاست که شما باید خلاقیت به خرج بدهید و از سبدهای لباس، سطل های رنگی، صندوقچه های چوبی و حصیری، قفسه های چوبی و فلزی دیواری و هر وسیله‌ای که فکر می‌کنید برای جا دادن این اسباب بازی‌ها مناسب است بهترین استفاده را بکنید. یادتان باشد اسباب‌بازی‌ها را در جایی بگذارید که بچه های کوچک‌تر برای دسترسی به آن ها به خطر نیفتند.
قفسه ای برای کتاب‌ها؛ در دسترس باشند
اگر فرزندتان اهل کتاب و کتاب‌خوانی است برای کتاب‌ها هم باید یک جای مناسب در اتاق‌خوابش در نظر بگیرید. شلف های دیواری چوبی یا فلزی، صندوقچه یا یک کتابخانه جمع و جور می‌تواند حسابی کارساز باشد. یادتان باشد کتاب ها باید در ارتفاعی باشند که فرزندتان هر وقت اراده کرد بتواند به آن ها دسترسی داشته باشد.
فضایی برای بازی در نظر بگیرید
بهترین حالت برای اتاق‌خواب بچه ها فضایی خالی برای ریختن اسباب‌بازی‌ها روی زمین و بازی کردن با آن هاست. ریل قطار، چادر های بازی که تازگی ها حسابی محبوب شده‌اند یا حتی عروسک های پارچه‌ای برای یک مهمانی عصرانه چای عروسکی. اگر اتاق‌خواب فرزندتان کوچک است اشکالی ندارد، باز هم یک فضای خالی برای بازی کردن او روی زمین در نظر بگیرید، بچه ها خوب بلدند در فضاهای کوچک هم از پس بازی کردن با اسباب‌بازی هایشان بربیایند.
