برای تشخیص بزرگی و گشادی قلب، در مرحله اول با عکسبرداری از قفسه سینه قابل تشخیص بوده و در مرحله بعدی از طریق نوار قلب و اکوی قلب تشخیص عارضه راحتتر صورت می‌گیرد. بزرگ شدن قلب عارضهای از بیماری‌های قلبی است که باید افراد مراقب بزرگ شدن آن باشند.
انواع بزرگ شدن قلب
دو نوع بزرگی قلب وجود دارد. این دو نوع بزرگ شدن قلب گرچه معمولا به طور جداگانه روی می‌دهند، ولی ممکن است همزمان نیز اتفاق بیفتند:
– هایپروتروفی : هایپرتروفی مستلزم افزایش ضخامت عضله ی قلب است.
– دی لیشن : در دی لیشن، اندازه داخلی یکی از حفرات قلب افزایش می‌یابد.
هایپرتروفی معمولا یکی از حفرات قلب را تحت تاثیر قرار می‌دهد، در حالی که دی لیشن بسته به علت ایجاد آن ممکن است در یک، دو، سه و یا همه حفره‌های قلبی رخ دهد. در اکثر موارد، بزرگ شدن قلب غیر طبیعی است و با مشکلات قلبی عروقی همراه است. فقط یک استثناء، ورزش آئروبیک (هوازی) است که بزرگی قلب غیرمضری را سبب می‌شود که شامل هر دو نوع هایپرترافی و دی لیشن قلب است.
علل بزرگ شدن قلب
به طور کلی بیماری‌های مادرزادی، بیماری‌های دریچهای قلب، عرق کرونر و بیماری‌های خود ماهیچه قلب همگی در درازمدت می‌توانند موجب بزرگی قلب شوند. در واقع گاهی اوقات برخی بیماری‌های التهاب ماهیچه قلب پیش می‌آید که باعث بزرگ شدن سایز قلب می‌شود.
همچنین اگر عروق کرونری دچار مشکل شوند، بافت ماهیچهای ضخامت خود را از دست می‌دهد و فشار خون باعث گشادی قلب می‌شود.
علائم بزرگ شدن قلب
افزایش اندازه قلب در افراد مختلف متغیر است و در برخی افراد نشانه‌ای ندارد.
با شروع بزرگ شدن قلب و افزایش نیاز به عملکرد قلب نشانه‌هایی به وجود می‌آیند که عبارتند از:
– تنگی نفس
– فشار یا درد قفسه سینه
– تپش قلب (حالتی که قلب با سرعت بیشتر، قدرت فزاینده‌تر و یا ضربان جهشی می‌‌تپد)
– ورم پا و زانو
– سرگیجه یا احساس سبکی در سر
– کاهش هوشیاری
در اشکال خفیف بزرگ شدن قلب، نشانه‌ها ممکن است تنها در صورت انجام فعالیت‌های ورزشی یا تلاش و تقلای زیاد رخ دهد. در اشکال شدیدتر ممکن است این علایم در هر زمان حتی به هنگام استراحت نیز ظاهر شوند. البته باید گفت دیگر بیماری‌های قلبی و ریوی و سایر بیماری‌ها نیز می‌توانند این نشانه‌ها را به همراه داشته باشند و به بزرگ شدن قلب اختصاص ندارند.
عوارض بزرگ شدن قلب
به استثنای افزایش اندازه قلب در اثر ورزش، همه اشکال بزرگی قلب غیرطبیعی بوده و با مشکلات بعدی شامل نارسایی قلب، ضربان نامنظم قلب و احتمال افزایش آنژین و حمله قلبی ارتباط دارد. نارسایی قلب به این علت پیش می‌آید که عضله قلبی ضخیم یا نازک شده، قادر به پمپاژ مناسب خون نخواهد بود.
سلول‌های عضلانی بیمار در هر دو نوع بزرگی قلب نیز باعث ضربان نامنظم قلب می‌شوند که این امر می‌تواند منجر به از حال رفتن یا مرگ ناگهانی می‌گردد. پیامدهای شایع بزرگی قلب کاهش جریان خون به قلب، آنژین و حمله قلبی خواهد بود. همه این موارد به افزایش خطر مرگ و کاهش کیفیت زندگی اکثر کسانی که دچار این مشکل شده‌اند، منجر می‌شود.
تشخیص بزرگ شدن قلب
گاهی اوقات تشخیص این مشکل بر اساس یک تست بدنی که توسط پزشک یا دیگر مراقبین بهداشتی انجام می‌شود، صورت می‌گیرد.
نشانه‌های یک بیمار یا سابقه سلامتی خانوادگی، فشار خون بالا، سوفل‌های قلبی خاص، ضربان قلب شدید، تورم پاها و یا صدای مایع در ریه‌ها می‌تواند به تشخیص کمک کند.
عکسبرداری با اشعه ایکس بزرگی اندازه قلب یا وجود مایع در ریه‌ها را نشان می‌دهد و الکتروکاردیوگرام (نوار قلب) اغلب امواجی را نشان می‌دهد که مشخصه هایپرتروفی بطن چپ یا راست است.
در واقع پیشنهاد شده الکتروکاردیوگرام برای تشخیص ورزشکاران جوان دچار کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک به کار رود.
بهترین راه برای یک پزشک برای ارزیابی بزرگی قلب، اکو کاردیوگرام (اکوی قلب) است. در این تست، فرمی از اولتراسوند شبیه به نوع به کار رفته برای بررسی کلیه، مثانه و یا زنان باردار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اکو کاردیوگرام مستقیما اندازه قلب و ضخامت عضله آن را در هر حفره نشان می‌دهد. همچنین عملکرد قلب را نیز مشخص می‌سازد که یک موضوع مهم در تصمیم‌گیری برای درمان بزرگی قلب است.
درمان بزرگ شدن قلب
برای درمان نیز ابتدا از درمانهای غیردارویی و رژیم غذایی کم نمک و کم چرب استفاده می‌شود و در مراحل بعدی درمانهای دارویی و تکمیلی توسط پزشک متخصص انجام می‌گیرد.
درمان بیماری کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب)
افرادی که به کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) مبتلا هستند، اما هیچ علائمی ندارند ممکن است نیازی نیز به درمان نداشته باشند. گاهی اوقات کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) اتساعی ممکن است به خودی خود بهبود یابد. در سایر موارد کاردیومیوپاتی نیاز به درمان دارد.
انتخاب روش درمانی به نوع کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) ، شدت علائم، عوارض ایجاد شده در بدن، سن و سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. روش‌های درمانی عبارتند از:
تغییر عادات زندگی برای سلامت قلب (یا مراقبت‌های عمومی)
پزشک شما ممکن است برای کنترل بیماری توصیه‌هایی برای تغییر در عادات و سبک زندگی شما بکند، از جمله:
- تغذیه سالم و مناسب برای قلب
- کنترل و داشتن وزن مناسب
- کنترل استرس
- داشتن فعالیت جسمانی
- ترک سیگار
دارودرمانی
داروهای بسیاری برای درمان کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) به کار می‌روند. پزشک برای اهداف زیر ممکن است داروهایی را تجویز کند.
- متعادل کردن الکترولیت‌های بدن
- کنترل منظم بودن ضربان قلب
- کاهش فشار خون
- پیشگیری از تشکیل لخته خون
- کاهش التهاب
- خارج کردن سدیم اضافی در بدن
- کاهش ضربان قلب
لازم است داروهای تجویز شده پزشک را دقیقا طبق دستور مصرف کنید. دوز دارو را تغییر ندهید و به غیر از مواردی که پزشک به شما این اجازه را داده، مصرف دارو را قطع نکنید.
جراحی و کاشت وسایل کمکی قلب
جراحی میوتومی جداره قلب
این روش یک روش جراحی باز قلب است که در آن جراح قسمتی از دیواره کلفت شده ماهیچه ای قلب را که تداخل با جریان خون طبیعی می‌کند، برمی‌دارد و در موارد شدید و وخیم بیماری کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) به کار می‌رود.
کاشت وسایل کمکی قلب
- دستگاه هماهنگ کننده ضربان قلب: این دستگاه برای همگام کردن انقباض بطن چپ و راست کاربرد دارد
- دستگاه دیفیبریلاتور یا شوک دهنده قلب: این دستگاه ضربان قلب را چک می‌کند و در صورت بروز آریتمی با ارسال پالس الکتریکی از ایست ناگهانی قلبی جلوگیری می‌کند.
- دستگاه کمکی بطن چپ: این دستگاه به پمپاژ خون در بدن کمک می‌کند.
- دستگاه پیس میکر معروف به باتری قلب که در زیر پست قفسه سینه کاشته می‌شود و آریتمی‌های قلبی را کنترل می‌کند.
پیوند قلب
در جراحی پیوند قلب پزشکان قلب ناسالم بیمار را از بدن او خارج و قلب سالم اهدا شده از شخص دیگر که فوت کرده است را به جای آن به بدن بیمار پیوند می‌زنند.
اقدامات غیر جراحی:
پزشکان ممکن است برای کاهش ضخامت دیواره ی قلب از روشی به نام تزریق الکل استفاده کنند. در این روش پزشک از طریق یک لوله، اتانول (نوعی الکل) را درون رگی که به ماهیچه ضخیم شده قلب خونرسانی می‌کند ، تزریق می‌کند که این کار به کاهش ضخامت ماهیچه کمک می‌کند.
زندگی با کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب)
در صورتی که به بیماری کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) مبتلا هستید، میتوانید با انجام اقداماتی از قلب خود مراقبت کنید.
تغییر در سبک زندگی
رژیم غذایی سالم و ورزش کردن برای سلامت قلب بسیار مهم است. پزشک شما می‌تواند در مورد رژیم غذایی مناسب به شما کمک کند. در مورد نحوه و میزان مایعات و مواد غذایی که باید مصرف کنید از پزشک خود راهنمایی بخواهید. پزشک همچنین برای تغییراتی در زندگی توصیه‌هایی می‌کند از جمله:
- ترک سیگار
- کم کردن وزن اضافه
- عدم مصرف الکل و مواد غیر قانونی
- داشتن خواب و استراحت کافی
- کاهش استرس
مراقبت مداوم
در صورت مبتلا بودن به کاردیومیوپاتی (بزرگ شدن قلب) بسیار مهم است که به صورت مداوم تحت نظر پزشک باشید و درمان خود را پیگیری کنید و مراقب علائم هشدار دهنده احتمالی باشید و در صورت بروز آن‌ها به پزشک اطلاع دهید. همچنین:
- تما‌می‌داروها را طبق تجویز پزشک مصرف کنید.
- به تمام مراقبت‌های عمومی و توصیه‌های پزشک عمل کنید.
- به طور منظم برای چکاپ نزد پزشک بروید.
- برنامه درمانی که برای مشکل زمینه ای شما مانند دیابت یا فشار خون تجویز شده به دقت پیگیری کنید.
