اگر داروهای باروری استفاده میشود، از روز سوم بعد از شروع قاعدگی از داروهایی مانند کلومیفن و پس از آن آمپولهای HMG استفاده کرده و در روز دوازدهم قاعدگی انجام سونوگرافی جهت ارزیابی تعداد و اندازه فولیکول های بوجود آمده از بیمار به عمل می آید.
این اقدام به معنی تزریق اسپرم شسته شده و تقویت گردیده مرد به طورمستقیم از طریق کاتتر به درون حفره رحم خانم است.
علت انجام IUI
نازایی با فاکتورمردانه خفیف تا متوسط ( کم بودن تعداد اسپرم ، تحرک یا حجم اسپرم ، و یا شکل غیر طبیعی آن)،
تخمک گذاری نامناسب خانم با حداقل یک لوله باز وسالم،
موارد آندومتریوز درجه یک و دو و برخی موارد آندومتریومایی که لوله ها هنوز درگیر نشده است
موارد نازایی بدون علت مشخص،
موارد با عدم پاسخ به درمانهای تحریک تخمک گذاری سرپایی،
موارد با انزال رو به عقب (یا اصطلاحا” رتروگرید) در مرد و
موارد عدم امکان نزدیکی کامل به علت انقباض واژن در خانم (اصطلاحا” واژینیسموس).
ترشحات کشنده اسپرم در سرویکس
ناتوانی جنسی
کمبود ترشح سرویکس
قطع نخاعی
انزال زودرس یا ناهنجاریهای دستگاه تناسلی
IUI در موارد زیرتوصیه نمیشود:
بیماریهای شدید لوله فالوپ
سابقه عفونهای لگنی
اندومترویوز شدید
روند انجام
برای زن: اگر داروهای باروری مصرف نمیکند، IUI در بین روزهای ۱۲ تا ۱۶ از سیکل انجام میشود، ازتست خونی یا ادراری برای تعیین انجام اوولاسیون استفاده مس شود.
یا
اگر داروهای باروری استفاده میشود، از روز سوم بعد از شروع قاعدگی از داروهایی مانند کلومیفن و پس از آن آمپولهای HMG استفاده کرده و در روز دوازدهم قاعدگی انجام سونوگرافی جهت ارزیابی تعداد و اندازه فولیکول های بوجود آمده از بیمار به عمل می آید. در صورت مناسب بودن اندازه فولیکول ها و مخاط رحم، آمپول HCG تزریق می شود و از زوج نابارور درخواست می گردد که صبح روز دوم بعد از تزریق ( حدود ۳۶ ساعت بعد ) جهت انجام IUI مراجعه نمایند.
برای مرد : معمولا نمونه اسپرم داخل ظرف نمونه گیری استریل ریخته می شود. در اغلب موارد لازم است که حداکثر نیم ساعت بعد اسپرم به آزمایشگاه منتقل شود. از زمان تحویل نمونه به آزمایشگاه حدود یک ساعت زمان لازم است تا نمونه آماده شود.
آماده سازی یا شستشوی اسپرم یک روش آزمایشگاهی است که در آن با استفاده از تکنیکهای خاص اسپرمهای متحرک و طبیعی از سایر اسپرمها جدا می شوند و برای درمانهای ناباروری مانند IUI و IVF استفاده می شود.
زمان انجام IUI
IUI حوالی ۶ ساعت به زمان تخمک گذاری انجام شود. در موارد ناباروری بعلت مشکل مردانه برخی پزشکان عقیده دارند که بهترین زمان بعد از تخمک گذاری است.
در سایر موارد بهتر است تزریق قبل از تخمک گذاری انجام شود و اسپرمها انتظار رسیدن تخمک را داشته باشند. IUI بین ۳۶ تا ۴۸ ساعت بعد از تزریق hCG صورت می گیرد.
بطور معمول IUI بصورت یک بار در ۳۶ ساعت بعد از تزریق hCG انجام می شود. تخمک فقط تا ۲۴ ساعت بعد از آزاد شدن در بدن می تواند زنده بماند.
موفقیت IUI
مسلما میزان موفقیت آن بستگی به تعداد تخمک و کیفیت نمونه اسپرم خواهد داشت. بطور متوسط میزان موفقیت IUI بین ۱۵% تا ۲۰% می باشد. همچنین میزان حاملگی چند قلوئی در این روش بین ۲۰% تا ۳۰% می باشد. IUI کم عارضه ترو کم تهاجمی تر و ارزانتر نسبت به IVF است اما موفقیت پایین تری دارد.
مراقبتهای پس از IUI
اغلب زنان IUI را بدون درد تجربه و چیزی در حد انجام پاپ اسمیر دیده اند. در برخی موارد نیز گرفتگیهای شکمی متعاقب آن دیده شده است اما این موضوع احتمالا بیشتر بدلیل آزاد شدن تخمک در بدن باشد تا انجام خود IUI .
وارد شدن کاتتر به دهانه رحم نیز معمولا دردی ایجاد نمی کند چون در این زمان بدلیل تغیرات هورمونی خود دهانه رحم مختصری باز می شود
مطالعات اخیر نشان می دهد که اسپرم آماده شده می تواند ۲۴ تا ۷۲ ساعت نیز زنده بماند. هر چند توانائی آن بعد از ۲۴ ساعت کاهش می یاید.
موضوع دیگر شنا کردن اسپرم و گذشتن از لوله های رحمی است. بنابر این زمان ایده آل ۶-۱۲ ساعت حوالی آزاد سازی تخمک است.
شما مجبور نیستید بعد از IUI درازبکشید چون دهانه رحم باز نمی ماند اما اغلب پزشکان اجازه می دهند بیماران ۱۵ دقیقه تا ۳۰ دقیقه بعد از عمل روی تخت دراز بکشند. بعداز انجام آی یو آی احتیاج به استراحت مطلق نیست اما اگر شما احساس درد و گرفتگی شکم دارید می توانید مدتی استراحت کنید. اغلب بیماران فعالیتهای سنگین خود را کاهش می دهند به امید اینکه احتمال حاملگی آنان زیاد شود.
اگر تعداد کم اسپرم علت انجام IUI است بهتر است از حداقل ۲۴ ساعت قبل مقاربت نداشته باشید. عقیده عمومی بر این است که آخرین بار در هنگام تزریق hCG مقاربت داشته باشید و بعد از آن تا هنگام IUI از مقاربت پرهیز کنید.
معمولا از هر زمانی بعد از IUI می توانید مقاربت را شروع کنید در حقیقت اغلب پزشکان مقاربت بعد از IUI را به بیماران خود پیشنهاد می کنند.
چون اسپرم مستقیم به داخل رحم تزریق می شود امکان خروج آن وجود ندارد. اما ممکن است که بعد از IUI مختصری احساس ترشح کنید که آن هم بدلیل ورود کاتتر و شل شدن مایع اطراف دهانه رحم است. مخصوصا اینکه IUI در هنگام تخمک گذاری رخ می دهد و در این هنگام مایع اطراف دهانه رحم شل تر از مواقع عادی می باشد.
۳ تا ۴ فولیکول ( تخمک) بهترین شانس موفقیت را ایجاد خواهند کرد. بدیهی است که تعداد بیشتر فولیکول(تخمک) شانس حاملگی چند قلوئی را نیز زیاد خواهند کرد.
هر چند حداقل حدود یک میلیون اسپرم (بعد از مرحله آماده سازی) برای IUI ضروری است اما اگر تعداد اسپرم از ۸ تا ۱۰ میلیون کمتر باشد کاهش قابل ملاحظه ای در میزان موفقیت IUI رخ خواهد داد. بهر حال بنظر می رسد حداقل تعداد اسپرم برای موثر بودن روش IUI بایستی حدود ۵ میلیون باشد. موفقیتهای خوبی با تعداد بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون رخ میدهد و تعداد اسپرم بالای ۵۰ میلیون مزیت بیشتری برای میزان موفقیت بیشتر نخواهد بود.
عوارض IUI
IUI باعث چند قلوزایی و در موارد بسیار کمی عفونت میشود.
گرفتگی شکم ، آسیب مختصر به دهانه رحم که باعث خونریزی یا لکه بینی مختصرشود هم از عوارض آن است.
بعلاوه امکان رشد بیش از حد تخمدانها نیزاز خطرات IUI خواهد بود که با داروهایی مانند کلومیفن خطر آن کم و با داروهای تزریقی بیشتر خواهد بود.
اغلب بیماران نیازی به مصرف مسکن ندارند اما اگر گرفتگی شکم شدید باشد بهتر است ایبوپروفن یا ناپروکسان مصرف نشده و بجای آنها شیافف دیکلوفناک داروی مناسبی خواهد بود.