چرا کودک ما به بلوغ زودرس می رسد

چرا کودک ما به بلوغ زودرس می رسد
اما بلوغ زودرس بر اساس تعریف‌ های اپیدمیولوژیک ظاهر شدن علائم بلوغ‌ ‌از نظر فیزیکی و هورمونی زیر ۸ سال در دختران و زیر ۹ سال در پسران است. با ما تا پایان این مطلب همراه باشید.
 

بلوغ طبیعی دوره‌ای است که طی آن صفات ثانویه جنسی به‌ وجود می‌آیند و فرد توان باروری پیدا می‌کند. تغییرات فیزیکی در دوران بلوغ، نتیجه‌ مستقیم یا غیر مستقیم بلوغ غده هیپوتالاموس در دستگاه عصبی مرکزی، تحریک اعضای جنسی و ترشح هورمون‌ های جنسی است.

اما بلوغ زودرس براساس تعریف‌ های اپیدمیولوژیک ظاهر شدن علائم بلوغ‌ ‌از نظر فیزیکی و هورمونی زیر ۸ سال در دختران و زیر ۹ سال در پسران است. این روزها با تغییری که در ساختار زندگی شهری صورت گرفته و با توجه به پیشرفت‌هایی که در زندگی اجتماعی به‌ وجود آمده بلوغ زودرس در دختران سفید پوست زیر ۷ سال و در سیاه‌ پوستان زیر ۶ سال تعریف شده است. این سن در مورد شروع بلوغ است چون همان‌ طور که می‌دانید بلوغ دوره‌ای چند ساله دارد.

 

زود بزرگ شدن چه علائمی دارد؟

اولین علامت بلوغ در دختران برجستگی سینه و در پسران بزرگ شدن و تغییر سایز بیضه‌ هاست، بنابراین اگر دختری در ناحیه تناسلی و زیر بغل با رشد مو مواجه شد نباید اینطور قلمداد شود که بالغ شده چون این حالت مقدمه بلوغ است. در دختران علائم ابتدا با بزرگ شدن سینه‌ها ظاهر می‌شود و بعد از آن است که نواحی‌ای از بدن که در آن ها غدد جنسی وجود دارد رویش مو پیدا می‌کند.

عادت ماهانه نیز در مرحله نهایی اتفاق می‌افتد. در پسران اولین علامت بزرگ شدن بیضه و سپس بلوغ دیگر اجزای اندام تناسلی است.
 
Why our baby reaches precocious puberty 
عوامل ایجاد‌کننده بلوغ زودرس

 

عوامل زیادی در شروع بلوغ اهمیت دارند ولی بیشتر بار این عوامل وابسته به ژنوم افراد است. در واقع این ژنتیک است که تعیین می‌کند در چه سنی فرد وارد بلوغ شود اما چنین به‌ نظر می‌رسد که سایر عوامل نیز بر سن شروع و البته پیشرفت تکامل بلوغ تاثیرگذارند.

تغذیه، وضعیت عمومی سلامت، موقعیت جغرافیایی و البته حالت روانی همگی می‌توانند بر زمان شروع بلوغ اثر بگذارند. اینکه در بیشتر موارد نشانه‌ های بلوغ در یک دختر تقریبا در همان زمانی که مادرش بلوغ را تجربه کرده ظاهر می‌شود، نشان می‌دهد ژنتیک بر زمان آغاز این پدیده اثر مستقیم دارد. این در واقع در ساختار بدن فرد تعیین شده است اما این تنها ژن نیست که تعیین‌ کننده است. برخی عوامل محیطی هم این ژن را می‌پرورانند، از جمله وزن، قد و تغذیه.

 

هورمون رشد تمام عوارض روانی بلوغ زودرس

افرادی که دچار بلوغ زودرس می‌شوند از نظر روانی دچار مشکلات زیادی خواهند شد. رشد اندام‌ها و بروز علائم بلوغ در نوجوانان کم‌ سن در مقایسه با سایر همسالان، باعث ایجاد اضطراب شدید در این کودکان و‌ ‌والدین آن ها می‌شود. از سوی دیگر، دیده می‌شود در ارتباط والدین و فرزندان آن قدر رودبایستی وجود دارد که افراد نمی‌توانند مشکلات‌شان را با آنها در میان بگذارند و این اضطراب مضاعفی را بر آن ها تحمیل می‌کند.

 
Why our baby reaches precocious puberty
این در حالی است که والدین باید انتظار چنین علائمی را داشته باشند و آن را پیگیری کنند و قبل از اینکه فرزندان این اطلاعات را از همکلاسی‌ ها و دوستان خود به‌ طور ناقص و نامفهوم دریافت کنند والدین با آن ها ارتباط بگیرند و همه آن چه لازم است بدانند به شکل درست در اختیار آن ها قرار دهند.

 

وزن؛ عاملی مهم در شروع بلوغ

وزن یکی از عواملی است که ورود بلوغ را باعث می‌شود. طبق آماری که در ایران وجود دارد شروع بلوغ در دختران حدود ۱۳۰سانتی‌ متر قد و متوسط وزن۳۴-۳۳ کیلوگرم و سن استخوانی حدود ۹ سال را شامل می‌شود. این وزن یک علامت است که با رسیدن فرد به آن می‌توان انتظار بلوغ را داشت، هر چند الزامی وجود ندارد و ممکن است فردی با وزن ۵۰ کیلوگرم هنوز به بلوغ نرسیده باشد اما زمان شروع عادت ماهانه درد خترانی ‌که وزن‌شان بیش از ۳۰ درصد وزن طبیعی آن هاست و نسبتا چاق هستند، زودتر از حد میانگین است.

تاخیر در شروع دوره قاعدگی، در کودکان مبتلا به سوءتغذیه شدید هم شایع است. در کشورهای اروپایی با تغذیه مناسب هر ۱۰ سال دوره عادت ماهانه ۳ ماه زودتر اتفاق می‌افتد.
اضافه وزن در دختران، احتمال بلوغ زودرس را افزایش می‌دهد ولی این رابطه در پسران حالت عکس دارد و لاغری مفرط، باعث افزایش احتمال بلوغ زودرس می‌شود.
 
بلوغ زودرس گاهی خطر مرگ دارد!

 

بلوغ زودرس در دختران شایع‌ تر از پسران است اما معمولا علت پاتولوژیک ندارد. این در حالی است که در پسران وقتی علائم بلوغ زودرس مشاهده می‌شود این نگرانی ایجاد می‌شود که اتفاق بیمارگونه‌ای در حال وقوع است. گاهی بلوغ در شرایطی آغاز می‌شود که فرد دچار تومور مغزی است یا آنسفالی مغزی دارد. این آسیب‌های مغزی باعث می‌شود تغییرات هورمونی که آغاز کننده بلوغ است زودتر ایجاد شود که به آن بلوغ ثانویه یا مرضی می‌گویند.

عفونت‌ های مغزی، ضربه‌ های مغزی، تومور مغزی و مصرف داروهای استروژن و آندروژن قبل از بلوغ از مهم‌ترین عوامل بیمار گونه بلوغ زودرس در پسران است و به همین دلیل بروز بلوغ زودرس در پسران باید جدی گرفته شود و هر چه زودتر بررسی‌ های لازم انجام شود.
 
Why our baby reaches precocious puberty
وقتی والدین مقصرند!
برخی ناهنجاری‌ های فکی و دندانی علل ژنتیک دارند. اگر کودک، اندازه فک را از یک والد و اندازه دندان‌ها را از والد دیگر به ارث ببرد و این ۲ با هم تناسب و سازگاری نداشته باشند، ممکن است دندان‌ها فاصله‌ دار شوند یا فضای کافی برای تمام دندان‌ها در قوس فکی وجود نداشته باشد و موجب شلوغی دندان‌ها و نا مرتبی آن ها شود.
جلو بودن و بزرگی فک پایین نیز یک مشکل ژنتیک و ارثی است که در سابقه بیمار، اغلب پدر و مادر یا بستگان نزدیک مشکلات مشابه دارند. کودکانی که از مادرانی با پوسیدگی‌ های دندانی متعدد متولد می‌شوند، به پوسیدگی‌های بیشتری در مراحل بعدی زندگی خود مبتلا می‌شوند.

 

 در تمام این موارد می‌توان با درمان به موقع از برخی مشکلات حاد و جراحی‌ های فک جلوگیری کرد.

بررسی‌ های تشخیصی کدام است؟

آن چه اهمیت دارد این است که بلوغ زودرس اگر زود تشخیص و ردیابی شود، اشکالی در رشد ایجاد نمی‌کند. بررسی‌های تشخیصی در این مورد بستگی به فرد دارد اما به‌ طور کلی هر کودکی که زیر ۶ سال علائم را نشان می‌دهد باید MRI، سی‌ تی‌ اسکن و آزمایش‌ های مختلف در مورد او انجام شود اما در سنین کمی بالاتر با معاینه و براساس شواهد بالینی بررسی‌ های لازم را انجام می‌دهد.

اندازه‌گیری میزان هورمون‌ های بلوغ در این مورد بسیار کمک‌ کننده است و می‌تواند کمک‌ کننده هم باشد، چون هنگام بلوغ، مغز هورمون خاصی ترشح می‌کند که هم در بدن دختر و هم در بدن پسر ترشح می‌شود اما تفاوت آن در محل اثر هورمون‌هاست.
 
Why our baby reaches precocious puberty
در مورد برخی والدین که از هورمون رشد برای کودکشان استفاده می‌کنند باید گفت، این هورمون درصورتی باید استفاده شود که کمبود هورمون رشد داشته باشد و در استفاده از آن تنها به‌ دلیل بلند قد شدن کودک باید دقت کرد.

 

آیا می‌توان پیشگیری کرد؟

راه‌ حل پیشگیری از بلوغ زودرس به تغذیه و توجه به رشد مناسب فرد بستگی دارد. والدین باید از چاقی مفرط فرزندان‌شان پیشگیری کنند و به هیچ‌ وجه مرغ و تخم‌ مرغ ماشینی و فراورده‌ های هورمونی را به‌ خصوص به دختران خود ندهند. آمپول‌های تزریقی برای جلوگیری از بلوغ زودرس نیز بسیار مضر هستند، چون محور تخمدان به هیپوفیز را مختل می‌کند و تاثیر منفی در رشد واژن و رحم دارد و استفاده از آن به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. همان‌ طور که مصرف داروهایی که ممکن است منجر به بلوغ زودرس شود نیز اصلا مناسب نیست.

والدین باید مراقب باشند با دیدن علائم اولیه اگر لزومی به درمان بود حتما درصدد درمان برآیند.
 
Why our baby reaches precocious puberty 
والدین چه می‌توانند بکنند؟
والدین باید با ایجاد رابطه صادقانه و دوستانه با دختر یا پسر مبتلای خود، برای او پیدایش این تغییرات را توضیح دهند و او را از مراقبت‌ های ضروری آگاه کنند. ارتباط والدین با معلمان فرزندشان به‌ منظور برقراری ارتباط دوستانه آنان با بچه‌ های همسن خود و جلوگیری از ایجاد مشکلات روانی در این زمینه بسیار اهمیت دارد.
رعایت عوامل و شرایط فردی، خانوادگی و اجتماعی قابل کنترل (عوامل و شرایط ذکر شده در مورد علل بلوغ زودرس) به‌ منظور تعدیل و کاستن از عوارض و پیامد های بلوغ زود‌رس در زندگی حال و آینده این افراد نیز حائز اهمیت است.
مراجعه به پزشک متخصص برای بررسی و درمان زودرس بلوغ برای پیشگیری از مشکلات استخوان‌بندی، رشد قدی و فیزیکی و انجام معاینه‌ ها و آزمایش‌ های مداوم یکی از وظایف مهم والدین در این موارد است.

پاسخ ترک

Please enter your comment!
Please enter your name here