وضعیت جنین
اندازه وروجک شما تقریبا به اندازه یک سیب زمینی بزرگ است. او مشغول خم کردن دستها و پاهایش است و شما به تدریج این حرکات را بیشتر و بیشتر احساس خواهید کرد. رگهای خونی او را می توان از زیر پوست نازک و شفافش دید و گوشهای او اکنون در مکان نهایی خود قرار دارند و بخشهای بیرونی گوشهای او نیز پیدا هستند. دور اعصاب او با میلین (که یک پوشش محافظ از جنس چربی است) در حال پوشیده شدن است و این فرآیند تا یکسال پس از تولد او نیز ادامه خواهد یافت. اگر کودک شما دختر است رحم و لوله های فالوپ او شکل گرفته و در محل نهایی خود قرار دارند. اگر کودک شما پسر است اندامهای جنسی او قابل مشاهده هستند هر چند ممکن است در سونوگرافی دیده نشوند.
قد: ۲۰ سانتی متر
وزن: ۲۸۲ گرم
وضعیت مادر
اضافه وزن شما در این هفته به ۴ تا ۶ کیلوگرم می‌رسد. اگر از این مقدار بیشتر وزن اضافه کرده‌اید بهتر است با پزشک خود صحبت کنید. دراین زمان رحم شما به خوبی در زیر ناف احساس می‌شود همزمان که رحم شما رشد می‌کند نقطه تعادل در بدن شما تغییر می‌کند و این باعث کم تعادلی بدن شما می‌شود.
ممکن است هورمونی به نام «ریلکسن» در بدن شما ترشح کند که بدن شما را سست و شل می‌کند و حالت ایستادن در شما به همین دلیل با مشکل روبه‌رو می‌شود و احساس درد در ناحیه کمر می‌کنید. در سه ماه دوم بارداری فشار خون شما کاهش می‌یابد. دراین زمان سعی کنید هرگز به سرعت از جای خود بلند نشوید. چرا که ممکن است سرگیجه به همراه داشته باشد.
هنگام دراز کشیدن هم چون رحم به آئورت و رگهای اصلی دیگر فشار می‌آورد، احتمال بروز سرگیجه وجود دارد. البته کم خونی هم ممکن است حالت سرگیجه به شما بدهد. حاملگی غلظت قند خون را تغییر می‌دهد و بالا رفتن و پایین رفتن میزان قند خون می‌تواند احساس گیجی و ضعف را در پی داشته باشد.
با افزایش اشتها و اندازه دور کمر، پوشیدن لباسهای گشادتر و راحت تر برای شما ضروری بنظر می رسد. به دنبال لباسهای حاملگی که مناسب شکم برآمده شما باشند بگردید. لازم نیست هزینه زیادی برای این کار بپردازید. گاهی می توانید از دوستان و اقوام به امانت بگیرید یا لباسی را انتخاب کنید که تا آخر بارداری و حتی مدتی بعد از آن قابل استفاده باشد.
ممکن است شنیده باشید که در ۶ ماه آخر حاملگی بهتر است به طرف چپ بخوابید. علت آن این است که اگر به پشت بخوابید رحم شما به استخوان لگنی فشار می آورد بویژه این فشار به سیاهرگ بزرگ تحتانی وارد می شود که مسوولیت بازگرداندن خون از اندامهای تحتانی شما به قلب را بر عهده دارد. اگر به طرف چپ بخوابید این فشار از بین می رود. یک بالش بین پاها یا زیر کفل یا پای خود قرار دهید تا راحت تر باشید.
تغییرات بسیاری زیادی در سیستم قلبی- عروقی شما در حال اتفاق افتادن است و در سه ماهه دوم احتمالا فشار خون شما کمتر از معمول خواهد بود. در صورتی که در حالت خوابیده یا نشسته قرار دارید به سرعت بلند نشوید زیرا ممکن است دچار سرگیجه شوید.
در صورتی که تا به حال آزمایش سونوگرافی انجام نداده اید احتمالا این آزمایش را در این سه ماهه (معمولا بین هفته های شانزدهم تا بیستم) انجام خواهید داد. این آزمایش بدون درد به پزشک شما کمک خواهد کرد تا ببیند که شما چند جنین در شکم خود دارید، وضعیت رشد کودک شما را ارزیابی کند، برخی عیوب مادرزادی احتمالی را چک کند، جفت و بند ناف را بررسی کند و اینکه آیا تاریخ تعیین شده برای تولد کودک شما دقیق است یا خیر؟ ممکن است شما کودک خود را در صفحه مخصوص سونوگرافی در حال حرکت یا مکیدن انگشت ببینید.
مراقبت های بارداری
بی‌خوابی یکی از عوارض دوران بارداری است که نباید نسبت به آن احساس نگرانی داشته باشید. گاه تحریکات، نگرانی و حرکت نوزاد و انقباضات رحمی می‌تواند موجب ایجاد این وضعیت شود.
- برای رفع این حالت نه از قرص‌های خواب‌آور استفاده کنید نه از داروهای گیاهی. به جای آن از دوش آب گرم، نوشیدن شیرگرم در هنگام خواب، خواندن کتاب و روش‌های شل و سبک‌سازی بدن استفاده کنید.
- مصرف کافئین را کاهش دهید. مایعات را بیشتر در طول روز و کمتر در شب بنوشید.
- در وضعیت خواب خود نیز تغییر ایجاد کنید. به پهلو دراز کشیده و بالشی زیرشکم و بالش دیگری را بین زانونتان قرار دهید.
تغذیه
اگر چه مقادیر بسیار کم ید برای بدن لازم است اما همین مقدار کم جهت سلامت مادر و کودک ضروری است. ید کافی را می توان از طریق مصرف غذاهای دریایی دوبار در هفته یا با مصرف نمک یددار به بدن رساند. در بعضی از نواحی که آب و خاک ید خود را از دست داده اند و بنابراین موادی که در این نواحی به عمل می آیند حاوی مقادیر کافی ید نیستند، پزشک مقادیر کم ید را به خانم باردار تجویز می کند که مصرف آن باید تحت نظر پزشک صورت گیرد چون ید اضافی می تواند باعث گواتر یا بزرگ شدن غده تیروئید جنین شود. همان طور که به سه ماه دوم بارداری خود نزدیک می‌شوید، از تغذیه سالم خود اطمینان حاصل کنید. ما در اینجا نکاتی را برای مصرف به شما یادآوری می‌کنیم:
- ۳ فنجان از غذاهای سرشار از کلسیم مانند شیر کم چرب، ماست و پنیر
- ۳ فنجان سبزیجات (حداقل ۲ فنجان آن باید حاوی مواد سرشار از فولات مانند کلم، بروکلی و اسفناج باشد.)
- ۲ فنجان میوه‌هایی مانند سیب، گلابی و توت فرنگی
- ۸ انس حبوبات مانند نان گندمی، جو دو سر یا برنج
- ۶/۵ انس مواد پروتئین دار مانند گوشت گاو، سینه مرغ، بادام و عدس
نگران نباشید
- اصلا نگران تپش قلب ناگهانی نباشید. تپش قلب در دوران بارداری بسیار رایج است زیرا حجم خون تا ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده و لازم است که اکسیژن رسانی به جنین بیشتر شود. اگر کافئین زیادی مصرف کنید، قلبتان خیلی تند می زند بنابراین باید میزان مصرف آن را کم یا حذف کنید. معمولا تپش قلب یکی از علائم تیروئید فعال نیز هست. پس در معاینات پزشکی هرگونه علائم تیروئید را بگویید.
بایدها و نبایدها
- برای تقویت خود و بازیابی انرژیتان غذاهایی را بخورید که حاوی پروتئین هستند و ترکیبات کربوهیدرات مثل بیسکوئیت های سبوس دار با کره بادام زمینی یا یک کاسه برشتوک یا شیر بخورید. پروتئین باعث راه انداختن سیستم های عصبی مغزتان می شود و ترکیبی از کربوهیدرات ها موج آرام و پیوست های از انرژی به راه می اندازد و کمک می کند که سطح انرژی شما بالا بماند. پیاده روی هم با افزایش پمپاژ خون به قسمت های مختلف بدن به حفظ و بازیابی انرژیتان کمک می کند.
-
در دوران بارداری اصلا لزومی ندارد که عضلات رحم خود را تقویت کنید زیرا جنین این کار را برای شما انجام می دهد. از انجام ورزش های کششی پرهیز نمایید زیرا باعث باز شدن بیش از حد شکاف ماهیچه ای می شود. ورزش های کششی رحمی را بعد از تولد نوزاد انجام دهید. از نوشیدنی های انرژی زا به جای وعده های غذایی استفاده نکنید زیرا جایگزین مناسبی برای وعده های غذایی نیستند و معمولا مثل نوشابه های حاوی شکر می باشند.
