معجزه بخور اکالیپتوس برای سلامتی انسان
بخور اکالیپتوس خاصیت های بسیار زیادی برای پوست و بدن دارد که امروز در این مقاله به طور مفصل به آن خواهیم پرداخت. اکالیپتوس چهارصد گونه دارد که تنها چند گونه آن به ایران وارد شده هست. موطن اصلی این درخت استرالیا هست، ولی امروزه در سراسر دنیا آن را پرورش میهند. اکالیپتوس درختی بزرگ و پر شاخ و برگ هست که بلندی آن بستگی به شرایط اقلیمی محل رشد آن دارد. برگ درخت اکالیپتوس خاصیت درمانی فراوان داشته، خواص اکالیپتوس شامل درمان مریضیهای تنفسی، سرماخوردگی، دردهای عضلانی، ورم روده و کلیه و دفع اخلاط سینه و برونشها، کاهش تب، قند خون، رفع عفونت و … هست.
به طور کلی گیاه اکالیپوس دارای پیشینه طولانی در درمان سرماخوردگی، سینوزیت و ضد عفونی کردن هوای محیط هست و شهرت آن اکثر به علت خاصیت ضد باکتریایی و ضد عفونی کنندگی آن هست. از فرآوردههای تجاری اکالیپتوس در بازار میتوان به بخور اکالیپتوس «به صورت تنتور و به صورت پودر»، اسانس و روغن اکالیپتوس اشاره کرد.
اسانس اکالیپتوس دارای خاصیت ضد میکروبی مناسبی در برابر برخی از باکتری ها هست و در حالت کلی اثرات ضد میکروبی این گیاه اکثر روی باکتریهای گرم مثبت هست.از خواص بخور اکالیپتوس، ضد عفونی کردن مجاری تنفسی هست و از بخور برگهای اکالیپتوس میتوان برای درمان التهاب غشاء مخاطی بهره گیری کرد.
از بخور این گیاه برای درمان التهاب سینه، ریهها، بینی و حلق بهره گیری می شود و می تواند برخی از گونههای باکتری و همین طور برخی از انواع قارچها را از بین ببرد.بخور اکالیپتوس موجب کاهش میکروبها در سینوسها می شود.اکالیپتوس در برونشیتهای ساده یا عفونی که با خروج خلط فراوان همراه هست، نتیجه مطلوبی دارد. همچنین وجود دو خاصیت توام قابض و ضد میکروبی در اکالیپتوس، باعث شده که در مریضیهای گوناگون مجاری ادرار از آن بهره گیری شود.
خواص بخور اکالیپتوس برای افرادی که سینوزیت دارند تا حدی می تواند خوب باشد؛ اکالیپتوس درمان کننده سینوزیت نیست ولی برخی علائم سینوزیت مثل سردرد را کاهش میدهد.
خواص اکالیپتوس و روش مصرف :
اگر میخواهید زمستان را در بستر بیماری نگذرانید
بدون شک همه در این فکر هستند که زمستان امسال را با ویروس و بیماری سر نکنند. اکالیپتوس سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند و با ویروسها، باکتریها و آلودگیها مبارزه میکند. از این گذشته این گیاه خواص ضدالتهابی دارد.
روش مصرف
از وقتی که بیماریهای زمستانی همه گیر میشوند به مدت ۱۰ تا ۱۵ روز ۲ تا ۳ قطره روغن اکالیپتوس را در مقداری روغن گیاهی مانند روغن بادام شیرین حل کنید و زیر کف پا یا داخل مشت دستتان بمالید. با همین کار ساده خیلی از مشکلات زمستانی را از خود دور میکنید.
توجه داشته باشید استفاده از روغن هر گیاهی برای زنان باردار، شیرده و همچنین بچه های زیر ۳ سال مورد منع مصرف دارد. توصیه میکنیم این افراد از مصرف روغن گیاهی اکالیپتوس بپرهیزند.
اکالیپتوس برای درمان برونشیت و سرفه
اکالیپتوس باعث میشود که ترشحات روان شده و راحتتر دفع شود برای همین درمانی برای برونشیت محسوب میشود. این گیاه معجزه گر همچنین سرفه های چرکی را نیز تسکین میدهد.
روش مصرف
دم کردهی اکالیپتوس: برای تهیهی دم کرده اکالیپتوس روی یک قاشق چایخوری برگهای خرد شده اکالیپتوس ۱۵۰ میلی لیتر آب جوش بریزید. در ظرف را بگذارید و اجازه دهید به مدت ۱۵ دقیقه دم بکشد. محلول را صاف کنید و روزانه بعد ۳ تا ۴ فنجان از این دم کرده (بعد از غذا) میل کنید.
میتوانید ۳ تا ۴ قطره روغن اکالیپتوس را در مقدار کمی روغن بادام شیرین حل کرده و قفسهی سینه یا پشتتان را ماساژ دهید. این کار را به مدت ۳ تا ۶ روز و هر روز ۳ مرتبه انجام دهید. حواستان باشد زنان باردار، شیرده و بچه های زیر ۳ سال نباید از روغن این گیاه استفاده کنند. بعد از ماساژ حتماً دستهایتان با دقت بشویید.
اکالیپتوس برای خلاص شدن از شر شورهی سر
معمولاً شورهی سر باعث نگرانی و نوعی استرس میشود. به خاطر اینکه برای هیچ کس خوشایند نیست این دانههای ریز سفید لابه لایه موهایش چشمک بزنند و حتی روی لباسهایش را هم بپوشاند. برای مقابله با این مشکل از روغن گیاهی اکالیپتوس استفاده کنید.
روش استفاده :
بهترین روش این است که قبل از هر چیزی از شامپوی مناسب ضد شوره استفاده کنید. شامپویی که انتخاب میکنید باید مناسب جنس موهایتان باشد. ۴۰ قطره روغن اکالیپتوس را در ۱۰۰ گرم شامپوی معمولی بریزید و موهایتان را با دقت بشویید. در نهایت نیز با آب خنک موها را آب بکشید.
حواستان باشد استفاده از روغنها و عصاره های گیاهی برای بچه ها، خانمهای باردار و شیرده و همچنین افرادی که دچار آلرژی یا بیماری صرع هستند مورد منع مصرف دارد. شیشهی این روغنها را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
اکالیپتوس باعث میشود که ترشحات روان شده و راحتتر دفع شود برای همین درمانی برای برونشیت محسوب میشود. این گیاه معجزه گر همچنین سرفه های چرکی را نیز تسکین میدهد.
اکالیپتوس برای تسکین درد مفاصل
یک شاعر فرانسوی میگوید اگر مراقب چرخهای دوچرخهتان باشید زنگ نمیزنند. مفاصل ما هم همین طور هستند. حتماً شما هم در اطرافیانتان خانمها و حتی آقایان زیادی را میبینید که از درد مفاصل شکایت میکنند. بعد از گذشت زمان دردهایی در مفاصل ایجاد میشود که از ساییدگی و فرسودگی غضروفها ناشی میشوند. معروفترین این مشکلات هم آرتروز است. برای مقابله با دردهای مفاصل میتوانید از روغن اکالیپتوس لیمویی استفاده کنید. به خاطر اینکه این گیاه خاصیت ضد التهابی و مُسکنی دارد.
روش استفاده
دو قطره روغن اکالیپتوس لیمویی را در چند قطره روغن گیاهی مانند روغن بادام حل کنید هر روز دو تا سه مرتبه مفاصل دردناک را ماساژ دهید.
اکالیپتوس برای پایین آوردن تب
اکالیپتوس برای پایین آوردن تب موثر است و بدن را از ضعف نجات میدهد.
روش استفاده :
۱۰ تا ۱۵ قطره روغن گیاهی اکالیپتوس را در صابون مایع یا پودر شیر ریخته و آن را داخل وان حمام بریزید. به مدت ۳ تا ۴ روز، روزانه یک مرتبه با این آب حمام کنید. یا اینکه ۱۰ قطره روغن گیاهی اکالیپتوس را در آب بریزید و هر روز دو مرتبه پاشویه کنید.
نکته مهم :
همان طور که گفته شد استفاده از روغنها و عصاره های گیاهی که با نام افشرهی خوراکی هم شناخته میشوند برای زنان باردار، شیر ده و همچنین کودکان زیر سه سال مورد منع مصرف دارد. این روغنهای گیاهی را با احتیاط مصرف کرد. در موقع استفاده باید به مقداری که گفته شد اکتفا شود. مصرف زیاد هر نوع داروی گیاهی هم ممکن است باعث مسمومیت و عوارض جانبی شود. زمانی که از این روغنها برای ماساژ استفاده میکنید حتماً دستهایتان را با دقت تمام شستشو دهید. شیشهی این روغنها را دور از دسترس کودکان قرار دهید. اگر در مورد استفاده از این داروهای گیاهی شک دارید حتماً با پزشکتان مشورت کنید.
مصرف بیش از حد اکالیپتوس ممکن است باعث ورم معده و روده و سردرد، ورم کلیه، پیدایش خون در ادرار و پایین آمدن فشار خون شود. همچنین مصرف خیلی زیاد اکالیپتوس موجب فلج دستگاه تنفسی، خفگی و مرگ میشود. بهتر است در مصرف این گیاهان دقت کنید. چون مصرف بیش از اندازهی آنها عوارض زیادی دارد.
هشدار در مورد مصرف بی رویه اکالیپتوس
با توجه به برودت هوا و افزایش بروز علائم سرماخوردگی و مصرف بخور اکالیپتوس و همچنین نظر به اینکه برخی از ظروف محتوی محلول بخور اکالیپتوس شباهت زیادی به شیشه های حاوی شربت های دارویی دارند، این احتمال وجود دارد که این ترکیبات به اشتباه بجای هم مورد استفاده قرار بگیرند. نظر به احتمال بروز عوارض خطرناک و حتی مهلک بعد از مصرف خوراکی بخور اکالیپتوس، توجه همکاران محترم را به نکات زیر جلب می نماید:
۱- محدوده میزان سمی محلول اکالیپتوس در مسمومیت خوراکی از مقادیر ۴ml تا ۴۸۰ ml و در برخی منابع دوز کشنده در بزرگسالان بین ۰٫۰۵ – ۰٫۵ ml/kg ذکر شده است و این به آن معنی می باشد که خطر بروز مسمومیت و حتی مرگ با مقادیر کم خوراکی هم وجود دارد. گر چه ممکن است برخی از کودکان پس از خوردن محلول اکالیپتوس بدون علامت باشند ولی گزارش شده است که مصرف خوراکی کمتر از یک قاشق چایخوری هم می تواند سبب بروز علائم مسمومیت حاد در بیمارن مسموم شود.
۲- استفراغ، آسپیراسیون و کاهش هوشیاری، از عمده ترین خطراتی هستند که پیش روی فرد مسموم می باشند.
۳- بیمار مسموم ممکن است طیف وسیعی از عوارض و علائم بالینی را نشان دهد که از جمله به موارد ذیل میتوان اشاره نمود:
علائم CNS شامل کاهش سطح هوشیاری، تشنج و خواب آلودگی (در برخی موارد ممکن است کوما پس از۱۰ دقیقه بروز نماید). نکته بسیار مهم، اثر تضعیف کننده این ماده بر روی CNS است. این اثر در موراردی با شروع سریع، در طی ۳۰ دقیقه نخست و در مواردی به صورت تأخیری، درطی ۴ ساعت اول بعد از مصرف خوراکی اتفاق می افتد و می تواند موجب تنگی نفس، آپنه و کوما در بیمار گردد. اثر تضعیف کننده اکالیپتوس بر روی CNS ممکن است تا ۳ روز بعد از خوردن این ماده ادامه داشته باشد.
۴- علائم مسمومیت گوارشی که معمولاً جزو اولین علائم هستند، شامل درد ناحیه اپی گستر، اسهال و استفراغ می باشد. از آنجا که ممکن است بیمار در شرایط کاهش سطح هوشیاری یا خواب آلودگی دچار استفراغ شود. این حالت به دلیل احتمال بروز آسپیراسیون، بسیار خطرناک است. محلول اکالیپتوس دارای جذب بالایی از دستگاه گوارش می باشد و مصرف همزمان شیر و یا غذا با این ماده، سبب افزایش جذب آن خواهد شد. لذا نباید به بیمار شیر خورانده شود.
۵- علائم تنفسی شامل تنگی نفس، وقفه تنفسی، سیانوز، برونکواسپاسم، ادم ریوی، تاکی پنه و تنفس نامنظم و سطحی می باشد. بیماران هوشیار معمولاً از احساس خفگی شکایت دارند.
۶- از دیگر علائم می توان به ضعف عضلات و آتاکسی، میوز یا میدریاز، تاکیکاردی، کاهش فشارخون، عدم تعادل ،کوما و حتی مر گ اشاره کرد.
۷- اقدامات درمانی لازم در مسمومیت با اکالیپتوس، بصورت علامتی – حمایتی می باشد و آنتی دوت اختصاصی جهت درمان این نوع مسمومیت وجود ندارد. بیمار از نظر وضعیت ریوی، مغز و اعصاب و قلبی – عروقی تحت نظر باشد. بطور کلی اقدامات اصلی شامل این موارد می باشد: انتقال سریع بیمار به یک مرکز درمان مسمومیتها (صرف نظر از داشتن یا نداشتن علائم بالینی و مقدار مصرف)، انجام اقدامات اولیه و نگهدارنده، درمان عوارض و علائم بوجود آمده بر حسب موارد بروز هرکدام از آنها.
یادآوری مهم : عدم انجام هر گونه اقدامی جهت تحریک به استفراغ
۸- به دلیل وجود خطرات آسپیراسیون، چنانچه جلوگیری از جذب سم در بدن بیمار، بدون حفاظت مجاری تفسی صورت گیرد، خود می تواند خطرساز باشد. بهترین روش در مسمومیت های همراه با علائم ناچیز یا متوسط، تحت نظر قراردادن بیمار می باشد (بهتر است بیماران بدون علامت، تا ۶ ساعت تحت نظرباشند). در ابتدا عملکرد ریوی فرد مسموم باید ضمن انجام رادیوگرافی ریه بررسی شود و درصورت عدم وجود مشکلات ریوی ۶ ساعت پس از خوردن محلول اکالیپتوس، رادیوگرافی ریه تکرار گردد.
۹- لاواژ گوارشی با احتیاط و با تجویز زغال فعال (درصورت مصرف مقادیر بالا از محلول اکالیپتوس ) تنها باید درشرایط بیهوشی عمومی و با انتوباسیون داخل تراشه صورت گیرد. اگر چه هنوز اثربخشی زغال فعال در کاهش جذب سم از بدن بیمار مسموم درحال بررسی است .
۱۰- معمولاً بهبودی به سرعت و درطی ۲۴ ساعت صورت می گیرد، که بهتر است بیمار در طی این مدت تحت نظر باشد این مطلب بخصوص در مواردی که میزان ماده خورده شده زیاد باشد و یا اینکه بیمار از نظر سن (کودکان و افراد مسن ) و یا ابتلا به یک بیماری زمینه ای، بیشتر در معرض خطر باشد از اهمیت ویژه ای برخورداراست .
نحوه بهره گیری از خواص بخور اکالیپتوس
به منظور بهره گیری استنشاقی از این گیاه داروئی، ۵ تا ۱۰ قطره از روغن اکالیپتوس را به ۲ لیوان آب جوش اضافه کنید و سپس حوله را بالای سر خود بکشید و بخار آنرا استنشاق کنید.جهت افزایش نم و ضدعفونی شدن هوای داخل اتاق، میتوان چند قطره از روغن گیاه اکالیپتوس که از برگ آن تهیه میشود را در مخزن داروی دستگاه بخور ریخته تا با نم هوا مخلوط شود و هم زمان مجاری تنفسی را ضدعفونی و بهبود بخشد.
برای درمان سرماخوردگی و گرفتگی بینی، میتوان مستقیما از برگهای گیاه بهره گیری کرده، پس از شستن برگها چند شماره از آن را داخل ظرف آب گرم ریخته و بخور داده شود. همچنین میتوان از محلولهای بخور اکالیپتوس موجود در بازار بهره گیری کرد. مقدار و طریقه مصرف محلول بخور اکالیپتوس به این صورت هست
که هرروز چند مرتبه، هر زمان یک قاشق سوپخوری از محلول را در یک ظرف مناسب با آب داغ «درحال جوشیدن نباشد» ریخته و به مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه، در حالیکه چشمها بسته هست، بخور داده شود.
هشدارهای مصرف اکالیپتوس در بارداری و سایر موارد احتیاطی
مصرف اکالیپتوس می تواند منجر به افزایش فشار خون شود و از اینرو بهره گیری از تمامی فراوردههای این گیاه از جمله بخور اکالیپتوس در بارداری و دوران شیردهی معمولاً پیشنهاد نمی شود. همین طور بخور اکالیپتوس برای کودکان زیر ۲ سال نیز ممنوع هست. تماس فرآوردههای حاوی اکالیپتوس با صورت
کودکان زیر ۲ سال ممکن هست سبب التهاب زبان و اسپاسم ریه شده و موجب حملاتی شبیه آسم و حتی مرگ در اثر عدم اکسیژن رسانی به بافتها شود. به طور کلی تیمول موجود در این گیاه در افراد دلنازک، ممکن هست سبب تحریک غشا مخاطی شود. لازم به ذکر هست خوردن حجم اندکی از فراوردههای اکالیپتوس نظیر روغن، اسانس و محلول بخور اکالیپتوس «در حد ۵ میلی لیتر» با خطر مرگ همراه هست.
