گاهی فکر میکنید یک کیسه پلاستیک چند کیلویی از میوه را با خودتان حمل میکنید این حس شما را بیشتر زنهای بارداری تجربه میکنند. بیخود نیست که قدیمی ها میگفتند طرف بارش را باید بر زمین بگذارد. این بار مادر بودن تا آخر عمر با شما خواهد بود منتها شکلهایش با هم فرق میکند.
وضعیت جنین
رشد او از این هفته به بعد کمتر از یک سانتیمتر است، اما وزنش ۲۰۰ گرم در هفته افزایش مییابد. سیستم تنفسی او همچنان در حال رشد است و مجاری هوایی او مثل درختی در حال گسترش در ریههایش هستند. موهای لانگو را که به یاد میآورد در تمام سطح بدنش دیده می شود به تدریج این موها طی هفته های اخیر در رحم از روی بدنش ناپدید میشود. البته شاید بخشی از این موها را شما در زمان تولد ببینید که چندان تعجبی ندارد و این موها بعد از مدتی ناپدید میشود.
ماهیچه ها و ریه او به رشد خود ادامه می دهند و سر او بزرگتر می شود تا با مغز در حال رشد او (که در حال ساختن میلیاردها سلول عصبی است) هماهنگ شود. با این سرعت بالای رشد نباید تعجب کرد که نیازهای غذایی کودک شما در این سه ماهه به حداکثر مقدار خود می رسند. برای اینکه نیازهای غذایی خود و کودکتان را به خوبی تامین کنید، به مقادیر زیادی پروتئین، ویتامین C، اسید فولیک، آهن و کلسیم نیاز دارید. اسکلت کودک شما در حال محکم شدن است و به همین دلیل بدن او هر روز حدود به ۲۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارد.
قد: ۴۳,۵ سانتی متر
وزن: ۱۳۶۳ گرم
وضعیت مادر
دراین زمان پستانهای شما سنگن و متورم شده و رگهای شما بیشتر نمایان میشود. نوک پستان تیرهتر خواهد شد. همه این تغییرات برای آمادهسازی بدن شما برای شیردهی به نوزاد است. ممکن است به برخی از عارضه های قدیمی، مثل سوزش معده و یبوست دوباره دچار شوید. هورمون پروژسترون که در دوران حاملگی ترشح می شود عضلات بدن شما را سست و آزاد می کند که شامل عضلات معده و روده نیز می شود. شل شدن عضلات به اضافه ازدحامی که در شکم شماست سرعت هضم غذا را کاهش می دهد، بخصوص بعد از صرف یک وعده غذای سنگین ممکن است در معده و روده شما گاز یا نفخ تولید کند.
بواسیر نیز مشکل دیگری است که می توانید آن را ناشی از رشد رحم (و همچنین یبوست) بدانید. بواسیر که به رگهای خونی متورم در ناحیه مقعدی گفته می شود در دوران حاملگی بسیار شایع است و معمولا پس از زایمان به سرعت از بین می رود. اگر این عارضه همراه با خارش یا درد باشد، می توانید در یک لگن یا وان کوچک از آب گرم (که کفلها و مقعد را بپوشاند) بنشینید و یا از کیسه آب گرم یا کمپرس سرد در محل عارضه استفاده کنید.
همچنین از نشستن یا ایستادن به مدت طولانی اجتناب کنید. از مصرف هرگونه مواد دارویی بدون تجویز پزشک خودداری کنید و هرگونه خونریزی مقعدی را سریعا به او اطلاع دهید. برای جلوگیری از بروز یبوست از غذاهای فیبردار استفاده کنید، مقادیر زیاد آب بنوشید و یک تمرین ورزشی منظم داشته باشید.
تعداد کمی از خانمهای حامله ممکن است به عارضه “افت فشار خون خوابیده” مبتلا شوند. این حالت ناشی ازکاهش فشارخون است وهنگامی که این خانمها به پشت دراز می کشند ضربان قلب و فشار خون آنها تغییر می کند؛ ممکن است به سرگیجه دچار شوند و با تغییر وضعیت سرگیجه آنها از بین می رود. همچنین ممکن است هنگامی که به سرعت تغییر وضعیت می دهید دچار سرگیجه شوید. برای اجتناب از این عارضه هنگامی که می خواهید از حالت درازکش به حالت نشسته و سپس به حالت ایستاده تغییر وضعیت دهید این کار را به آرامی انجام دهید. تکرر ادرار که مدتی بود از دست آن خلاص شده بودید ممکن است با بزرگ شدن رحم و فشاری که بر مثانه میآورد دوباره به سراغ شما بیاید.
مراقبت های بارداری
«سندرمپای بیقرار» بیماری است که در آن احساس ناخوشاندی و آزاردهندهای مثل مور مور شدن یا حرکت حشره روی پا تجربه میکنید احساسی که شما را از خوابیدن باز میدارد و همانند اسمش آرامش را از شما دور میکند. این مشکل باعث میشود بخواهید مدام پایتان را حرکت دهید. این حالتها اغلب به شکل احساس قلقلک، سوزن سوزن شدن، تیر کشیدن، کشیدن پا یا حالت خزیدن توصیف میشوند.
حرکت دادن پا حداقل برای مدتی کوتاه باعث بهبودی این احساس میشود. این مشکل معمولا هنگام شب و هنگامی که سعی در شل کردن پا برای خواب دارید، پیش میآید. ماده ای به نام دوپامین از علت های این مشکل شناخته میشود که با تجویز دارویی دوپامین حل میشود. علتهای این بیماری :
- پایین بودن سطح آهن موجود در خون و اختلال جریان خون در پاها
- اختلال اعصاب ناحیه نخاع یا پاها
- اختلالات عضلانی
- اعتیاد داشتن به الکل
- کمبود ویتامینها یا مواد معدنی خاص
تغذیه
انقباض ناگهانی عضلات پا که معمولا در شب اتفاق می افتد می تواند از نشانه های کمبود کلسیم باشد. در مراحل پیشرفته تر نیز کاهش کلسیم بدن می تواند موجب به هم خوردن سیستم انعقاد طبیعی خون و خونریزی زیاد به علت زخم یا ضربه شود. حتی در صورت مصرف کافی شیر و لبنیات نیز نمی توان اطمینان داشت که کلسیم کافی به بدن رسیده است زیرا باید ویتامین D کافی نیز در بدن وجود داشته باشد تا موجب افزایش جذب کلسیم شود. اگر روزانه به مدت ۱۰ دقیقه پوست خود رو در معرض نور مستقیم خورشید قرار دهید می توانید مطمئن باشید که ویتامین D به مقدار کافی به بدنتان رسیده است. البته اشعه آفتابی که برای ساخت ویتامین D در بدن مورد نیاز است می تواند از روی لباس با رنگ روشن نیز با درجات کمتر جذب شود و تولید ویتامین D نماید.
ویتامین سی به بدن شما برای تولید بافتهایی که رگ های خونی را ترمیم و از آنها نگهداری میکند، کمک میکند و وجود آن هنگامی که بدن شما پس از زایمان روند ترمیم را آغاز میکند، لازم است.
ما در اینجا مواد غذایی سرشار از ویتامین را که ۸۵ میلی گرم از ویتامین سی روزانه شما را تامین میکند، آوردهایم.
- ۱ فنجان توت فرنگی (۱۰۰ میلی گرم)
- ۱ عدد کیوی (۷۰ میلی گرم)
- ½ فنجان بروکلی پخته شده (۵۰ میلی گرم)
- ½ فنجان فلفل قرمز شیرین خام (۹۰ میلی گرم)
- ½ فنجان طالبی (۳۰ میلی گرم)
- شاید در یکی از جلسات معاینه پزشکتان به شما بگوید که جنین شما در وضعیت بریج قرار دارد. بریج به این معناست که جنین کاملا صاف نشسته است و پاهایش را در قسمت تحتانی رحم جمع کرده است و در عوض سر به جای آنکه به طور طبیعی رو به پایین باشد، رو به بالاست. اجازه ندهید که این موضوع باعث ناراحتی شما شود. خیلی از جنین ها تا قبل از زمان زایمان و هفته سی و ششم در شکم می چرخند و رو به بالا پشتک و وارو می زنند. اگر در حال حاضر جنین در وضعیت بریج قرار دارد شما می توانید این وضعیت را در شکم خود احساس کنید، البته این وضعیت با سونوگرافی بهتر مشخص می شود.
- اگر جنین در وضعیت بریج قرار دارد، بهترین کار این است که منتظر باشید و ببینید که آیا جنین به موقع می چرخد یا نه. اگر جنین تا قبل از هفته سی و هفتم نچرخید، حتما با پزشک خود مشورت کنید. شما به ورزش ها و ماساژهای خاصی احتیاج دارید تا جنین را جابه جا کند و چرخانده شود. زیرا در وضعیت بریج احتمال آسیب به جنین تان بیشتر است، خصوصا اگر زایمان زودرس داشته باشید.
- سرخ کردن غذاها بپرهیزید و تا حد امکان آن ها را به شکل بخارپز و کبابی استفاده کنید زیرا تفت دادن غذاها علاوه بر ازبین بردن مواد غذایی مفید موجب بالا رفتن میزان چربی خون نیز می شود. از شیرین کننده های مصنوعی مثل ساخارین که در بسیاری از قنادی ها و در طبخ شیرینی مورد استفاده قرار می گیرند عوارض فراوانی دارند و مصرف انها در دوران بارداری ممکن است به سرطان نوزاد در آیند منجر شود. مواد غذایی حاوی افزودنی های غیر مجاز مثل بعضی مواد رنگی یا طعم دهنده های مصنوعی علاوه بر داشتن عوارض برای شما ممکن است برای جنین در حال تکامل نیز مضر باشد، بنابراین سعی کنید تا حد امکان از این مواد غذایی استفاده نکنید.